να λοιπόν, που βρέθηκα σε γαλλόφωνο σχολείο, σε τάξη που θεωρούσα ότι έπρεπε να πάω. οι δυσκολίες ήταν αρκετές, και παντός τύπου: τα βιβλία δεν είναι δωρεάν στο βέλγιο. οι μαθητές εκεί εξασφαλίζουν αγορά σε τιμή εξευτελιστική τα βιβλία των μαθητών που τελείωσαν την τάξη όπου θα πάνε αυτοί. εγώ όμως, που είχα φτάσει ένα-ενάμισυ μήνα αργότερα στο σχολείο, δεν είχα, ούτε ήξερα αυτή τη δυνατότητα. τα βιβλία της δευτεροβάθμιας μας φάνηκαν πανάκριβα. αφού δεν μπορούσαμε να τα αγοράσουμε όλα, κι αφού εγώ είχα την πρακτική του 'βιβλιοθήκη' (η πρακτική του 'βιβλιοθήκη' είναι, πχ, η συνήθεια που είχα αποκτήσει ήδη στο ατίνα, από τα 14, να μπαίνω σε δημόσιες βιβλιοθήκες και να βρίσκω ό,τι πέσει μπροστά μου, έτσι έχω ακόμη ένα αγαπημένο τετράδιο με αντιγραμμένο όλο τον εθνικό ύμνο στις πρώτες είκοσι σελίδες, και δε θυμάμαι ποια συλλογή του σαχτούρη, στις υπόλοιπες -ο συνδυασμός φανέρωνε ότι οι επιλογές ήταν τυχαίες και γι' αυτό σπουδαίες-). η λουβαίν, φοιτητούπολη, ήταν γεμάτη βιβλιοθήκες. έτσι, στο μάθημα των αρχαίων ελληνικών που κάναμε σοφοκλή και όμηρο, δεν αγόρασα βιβλία, σκόπευα να αντιγράψω τα κείμενα από βιβλιοθήκες, φτωχοί γαρ ήμασταν όντως, και μάλιστα για τρία άτομα που δεν εργάζονταν στο βέλγιο, και περίμεναν ο συχωρεμένος ο πατέρας μου να κάνει 2 και 3 δουλειές για να μας στέλνει από την ελλάδα χρήματα.
οι βιβλιοθήκες είχαν κάτι μαγικό παντού για μένα.
κι έτσι αποφάσισα πως θα πάω πανεπιστήμιο για να έχω ευκολότερη πρόσβαση στο μαγικό κόσμο τους, πιο νωρίς από τα 18 μου. κι αφού, ένα μήνα πριν, είχα καταφέρει εντελώς μόνη μου, να πάρω ένα 'μαγικό' χαρτάκι από δεν ξέρω ποιον από το υπουργείο παιδείας του βελγίου που έλεγε 'η δεσποινίς κονδύλη μπορεί να πάει σε όποια τάξη του σχολείου επιλέξει η ίδια', σκέφτηκα ότι θα πάω να γραφτώ στο πανεπ, στα 16 μου, και θα τελειώνω και το σχολείο, και θα κάνω και τον κόκκορα στο πανεπ. χα χα χα, για ποια περνιόμουνα ή περνιέμαι...
είχε όμως απόλυτη σχέση με την πραγματικότητα αυτό που ζητούσα: με είχαν ξεριζώσει από τον κόσμο μου, τις συμμαθήτριές μου, την πόλη μου, τη γλώσσα μου, κι είχα βρεθεί σ' ένα σχολείο όπου δεν είχα καμιά επαφή με συμμαθητές, βαριόντουσαν ν'ασχοληθούν μ΄ένα κομπλεξικό περίεργο άτομο που πρέπει να του πεις δυο και τρεις φορές κάτι για να καταλάβει (γιατί είπαμε, και μέχρι τώρα, η σχέση μου με προφορικό λόγο σε οποιαδήποτε γλώσσα είναι περίεργη έως αδύνατη). τώρα βέβαια τα γαλλικά είναι η δεύτερη γλώσσα μου, μη σας πω και η πρώτη μερικές φορές. τότε όμως; μπορεί να είχα διαβάσει σχεδόν ολόκληρη μια επιτομή γαλλικής λογοτεχνίας από το πρωτότυπο, όμως δεν μπορούσα να μιλήσω σχεδόν καθόλου, γιατί δεν μου ήταν δυνατόν να ακούσω καθαρά τι μου έλεγαν. αφού λοιπόν ήμουν περιθώριο στο σχολείο, ήταν ασυνείδητα πολύ λογικό να επιδιώξω να βρω ένα άλλο περιβάλλον, που ενδεχομένως, να με κάλυπτε σε κάτι.
να μαι λοιπόν, μόνη μου τετάρτη μεσημέρι, στο πανεπ.
(τετάρτη μεσημέρι, γιατί όπως γνωρίζετε τις τετάρτες το σχολείο τελείωνε κάπου στις 12.)
γραμματεία ξένων φοιτητών, διευθυντής, ντ'υντεκέμ, φαντάζομαι έχει πεθάνει τώρα, ένας ευγενέστατος άνθρωπος.
το πρώτο πράγμα που του είπα ήταν η ...συστατική μου παρουσία: ο αδελφός μου ήταν φοιτητής της ιατρικής εκεί!
χαμογελούσε πάντα -ας δικιολογήσω ίσως έτσι τον τρόπο που με κοίταζε, ως ένα πολύ περίεργο μυρμήγκι και τι να θέλει αυτό-
του είπα εν ολίγοις ότι θέλω να γραφτώ στο πανεπιστήμιο, θα παρακολουθώ τα σχολικά μαθήματα για να τελειώσω το λύκειο, αλλά, αν γραφόμουν στο πανεπ,
α' θα είχα φοιτητικό εισητήριο για να πηγαίνω στην πατρίδα μου
β' θα είχα πρόσβαση στις βιβλιοθήκες του πανεπιστημίου
γ' κατόπιν συνεννόησης με καθηγητές που θα με δέχονταν στο μάθημά τους εάν αυτό ήταν δυνατόν από άποψη ωρών (δλδ μετά τις 4 το απόγευμα που τελείωνε στο σχολείο), θα μπορούσα να μάθω πράγματα που μου λείπουν και με ενδιαφέρουν.
μη σας τα πολυλογώ, δεν τα θυμάμαι και καλά όλα, θυμάμαι μόνο ότι έλεγε 'γουελ γουελ γουέλ' ενώ δε μιλούσαμε αγγλικά, δεν αποκλείεται να με κορόϊδευε για το θράσος μου...
όμως μετά τη συνομιλία μας, εγώ περίμενα και προσευχόμουν μόνη μου στις τεράστιες 'αλ' του μεσαιωνικού πανεπιστημίου, με τις κολόνες και τα σκαλοπάτια.
:)
επέστρεψα σπίτι μου ευτυχισμένη. ίσως έχω ακόμη αυτή την πανέμορφη φοιτητική ταυτότητα με μια παιδική φατσούλα από τις φωτο που είχαμε από ελλάδα...
τι να καταλάβει κι η δόλια η μάνα μου... τα γεγονότα φαίνονταν να την ξεπερνούν, καθόλου άσχημα όμως!
έτσι έγινα ερμής! φτερά στα πόδια! το πρωί σχολείο, το μεσημέρι σουλάτσο στα δάση, παλάτια, νεκροταφεία, ό,τι φανταζόσαστε γύρω από τη μικρή μεσαιωνική πόλη, μιας και το φαγάκι μου δεν το έτρωγα σχολείο, το σχολείο νόμιζε ότι πήγαινα στη μαμά μου, η μαμά μου πίστευε ότι έμενα σχολείο :) πήγαινα λοιπόν όπου μου άρεσε, σουλάτσαρα και πάντα με γρήγορο βήμα για να προλαβαίνω να κάνω πιο πολλά πράγματα σε λίγο χρόνο, έτρωγα τις 'ταρτίνες' που μου έβαζε η μαμά για το σχολείο όπου ήθελα, γυρνούσα σχολείο για τα απογευματινά μαθήματα, και μετά, γύρω στις 4 και κάτι, βουρ για το σπίτι: φαγητό και φευγιό στο πανεπιστήμιο. θαύμαζα και κάτι περίεργα άσπρα χαρτιά Α3 για 'κονφεράνς'. τι ενδιαφέροντα θέματα!
ένα από το πρώτα ήταν για ένα θέμα που μου άρεσε πολύ πολύ και που λεγόταν 'φιλοσοφία', κι εγώ που περνιόμουνα για σπουδαία επειδή δεν ήμουν τίποτα, θεωρούσα ότι έπρεπε να μου αρέσει.
να λοιπόν που έμπαινα στον ωραίο κήπο με τα χαλίκια στις αλλέες, ανέβαινα στα σκαλάκια που βλέπετε στο βάθος, η πόρτα έτριζε, κι εγώ έμπαινα σ' ένα κόσμο όπου κανείς δεν μπορούσε να με πει παρείσακτη, αλλά σίγουρα κανείς δεν είχε και σχέση μαζί μου, αν αυτή δεν χτιζόταν έτσι, και για το γούστο των δυο μας!
έτσι άρχισα να έχω επαφή με ανθρώπους που δεν σνόμπαραν.
με ανθρώπους που βοηθούσαν.
σ'ένα λοιπόν από τα Α3 χαρτάκια στον τοίχο, έλεγε Levinas. σιγά μη και τον ήξερα! όμως έλεγε κάτι για μια σειρά μαθημάτων. κι εγώ βρέθηκα εντελώς ψαρωτικά, να παρακολουθώ μαθήματα αυτού του μεγάλου φιλοσόφου, που ερχόταν από το παρίσι κάθε βδομάδα. αυτός έκανε μια διάλεξη, οι περισσότεροι ακροατές ήταν καθηγητές, υπήρχαν και λίγοι φοιτητές, υπήρχα κι εγώ που δε με γνώριζε φυσικά ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας μου!
φυσικά και δεν καταλάβαινα όλα όσα έλεγε ο λεβινάς!
http://en.wikipedia.org/wiki/Emmanuel_Levinas
όμως συλλάμβανα κάτι ομορφιές! πράματα που με θάμπωναν, και μπορούσα να καταλάβω. έτσι, και μέσα από τις κουβέντες που ακολουθούσαν, άκουγα φυσικά για διάφορα ρεύματα, ανθρώπους, κλπ, κι έβλεπα και κάτι άλλο: πόσο ζωντανοί ήταν οι πρόγονοί μου. οι γονείς μου στη γλώσσα. ο σωκράτης, ο πλάτωνας, οι νεοπλατωνικοί, κλπ κλπ κλπ.
ήμουνα πια δεκτή σε οποιαδήποτε πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη. περνούσα ώρες χαζεύοντας!
αυτές οι 'ώρες χαζεύοντας' ήταν η καλύτερη παιδαγωγική μέθοδος που γνωρίζω.
γιατί, όταν στα 18 βρέθηκα στη φιλολογία, δεν είχα πρόβλημα να ξέρω πώς έγραφαν γαλλικά τον 17ο αιώνα. οι γαλλόφωνοι συμφοιτητές μου τα μάθαιναν με απέχθεια, εγώ τα είχα μάθει γιατί άνοιγα ό,τι βιβλίο μου έπεφτε στο χέρι από το χάζεμα (σκεφτείτε βέβαια και δώστε στη λέξη χάζεμα μια άλλη έννοια), ήξερα μέσες άκρες τι είναι 'πηγές', τί είναι 'αννάλ', τι είναι 'εντισιόν αλμπίν', τι είναι 'πατρολογία γρέκα, πατρολογία λατίνα, πατρολογία οριεντάλις', βλέπεις αυτά, οι λεγόμενες πηγές και ανάλ, τα είχαν στα μπαλκόνια της μεγάλης αίθουσας της κεντρικής βιβλιοθήκης, κι εγώ ανέβαινα εκεί και χάζευα τους κάτω, αλλά και άνοιγα ό,τι βιβλίο μου έπεφτε στο χέρι...
από το χάζεμα προέκυπταν και κάποιες συνδέσεις. έτσι έμαθα, 'εντισιόν αλμπίν', αίθουσα πολυτίμων εκδόσεων, συζητήσεις με τους ελάχιστους καθηγητές που βρίσκονταν εκεί και θεωρούσαν πολυ περίεργη την παρουσία μου.
έτσι γνώρισα τον πουγιάρ, αιωνία του η μνήμη, μπαμπά της ιζαμπέλ της συμμαθήτριάς μου, καθηγητή γαλλικής λογοτεχνίας ειδικευμένο στον ρομαντισμό, και δυο χρόνια αργότερα καθηγητή μου. αυτός καθόταν με τις ώρες να μου μιλάει. μου είχε δώσει το ελεύθερο να χτυπώ την πόρτα του γραφείου του, και με κράταγε να μου μιλά για βιβλία. ομολογουμένως τον είχα εντυπωσιάσει από ό,τι τολμώ να καταλάβω τώρα, γιατί είχα διαβάσει, ανοίξει, φυλλομετρήσει, ακούσει, πολλά και διάφορα.
τι ωραίο που είναι αυτό το 'πολλά και διάφορα'!
σου επιτρέπει να ξέρεις ότι δεν ξέρεις τι σου γίνεται, αλλά δεν πειράζει! αφού αυτά είναι τόσο πολλά, φυσικό είναι εσύ να μην ξέρεις τίποτα.
είναι μια μορφή ευτυχίας.
κι εγώ είχα πολλές ώρες ευτυχίας.
οι βιβλιοθήκες είχαν κάτι μαγικό παντού για μένα.
κι έτσι αποφάσισα πως θα πάω πανεπιστήμιο για να έχω ευκολότερη πρόσβαση στο μαγικό κόσμο τους, πιο νωρίς από τα 18 μου. κι αφού, ένα μήνα πριν, είχα καταφέρει εντελώς μόνη μου, να πάρω ένα 'μαγικό' χαρτάκι από δεν ξέρω ποιον από το υπουργείο παιδείας του βελγίου που έλεγε 'η δεσποινίς κονδύλη μπορεί να πάει σε όποια τάξη του σχολείου επιλέξει η ίδια', σκέφτηκα ότι θα πάω να γραφτώ στο πανεπ, στα 16 μου, και θα τελειώνω και το σχολείο, και θα κάνω και τον κόκκορα στο πανεπ. χα χα χα, για ποια περνιόμουνα ή περνιέμαι...
είχε όμως απόλυτη σχέση με την πραγματικότητα αυτό που ζητούσα: με είχαν ξεριζώσει από τον κόσμο μου, τις συμμαθήτριές μου, την πόλη μου, τη γλώσσα μου, κι είχα βρεθεί σ' ένα σχολείο όπου δεν είχα καμιά επαφή με συμμαθητές, βαριόντουσαν ν'ασχοληθούν μ΄ένα κομπλεξικό περίεργο άτομο που πρέπει να του πεις δυο και τρεις φορές κάτι για να καταλάβει (γιατί είπαμε, και μέχρι τώρα, η σχέση μου με προφορικό λόγο σε οποιαδήποτε γλώσσα είναι περίεργη έως αδύνατη). τώρα βέβαια τα γαλλικά είναι η δεύτερη γλώσσα μου, μη σας πω και η πρώτη μερικές φορές. τότε όμως; μπορεί να είχα διαβάσει σχεδόν ολόκληρη μια επιτομή γαλλικής λογοτεχνίας από το πρωτότυπο, όμως δεν μπορούσα να μιλήσω σχεδόν καθόλου, γιατί δεν μου ήταν δυνατόν να ακούσω καθαρά τι μου έλεγαν. αφού λοιπόν ήμουν περιθώριο στο σχολείο, ήταν ασυνείδητα πολύ λογικό να επιδιώξω να βρω ένα άλλο περιβάλλον, που ενδεχομένως, να με κάλυπτε σε κάτι.
να μαι λοιπόν, μόνη μου τετάρτη μεσημέρι, στο πανεπ.
(τετάρτη μεσημέρι, γιατί όπως γνωρίζετε τις τετάρτες το σχολείο τελείωνε κάπου στις 12.)
γραμματεία ξένων φοιτητών, διευθυντής, ντ'υντεκέμ, φαντάζομαι έχει πεθάνει τώρα, ένας ευγενέστατος άνθρωπος.
το πρώτο πράγμα που του είπα ήταν η ...συστατική μου παρουσία: ο αδελφός μου ήταν φοιτητής της ιατρικής εκεί!
χαμογελούσε πάντα -ας δικιολογήσω ίσως έτσι τον τρόπο που με κοίταζε, ως ένα πολύ περίεργο μυρμήγκι και τι να θέλει αυτό-
του είπα εν ολίγοις ότι θέλω να γραφτώ στο πανεπιστήμιο, θα παρακολουθώ τα σχολικά μαθήματα για να τελειώσω το λύκειο, αλλά, αν γραφόμουν στο πανεπ,
α' θα είχα φοιτητικό εισητήριο για να πηγαίνω στην πατρίδα μου
β' θα είχα πρόσβαση στις βιβλιοθήκες του πανεπιστημίου
γ' κατόπιν συνεννόησης με καθηγητές που θα με δέχονταν στο μάθημά τους εάν αυτό ήταν δυνατόν από άποψη ωρών (δλδ μετά τις 4 το απόγευμα που τελείωνε στο σχολείο), θα μπορούσα να μάθω πράγματα που μου λείπουν και με ενδιαφέρουν.
μη σας τα πολυλογώ, δεν τα θυμάμαι και καλά όλα, θυμάμαι μόνο ότι έλεγε 'γουελ γουελ γουέλ' ενώ δε μιλούσαμε αγγλικά, δεν αποκλείεται να με κορόϊδευε για το θράσος μου...
όμως μετά τη συνομιλία μας, εγώ περίμενα και προσευχόμουν μόνη μου στις τεράστιες 'αλ' του μεσαιωνικού πανεπιστημίου, με τις κολόνες και τα σκαλοπάτια.
:)
επέστρεψα σπίτι μου ευτυχισμένη. ίσως έχω ακόμη αυτή την πανέμορφη φοιτητική ταυτότητα με μια παιδική φατσούλα από τις φωτο που είχαμε από ελλάδα...
τι να καταλάβει κι η δόλια η μάνα μου... τα γεγονότα φαίνονταν να την ξεπερνούν, καθόλου άσχημα όμως!
έτσι έγινα ερμής! φτερά στα πόδια! το πρωί σχολείο, το μεσημέρι σουλάτσο στα δάση, παλάτια, νεκροταφεία, ό,τι φανταζόσαστε γύρω από τη μικρή μεσαιωνική πόλη, μιας και το φαγάκι μου δεν το έτρωγα σχολείο, το σχολείο νόμιζε ότι πήγαινα στη μαμά μου, η μαμά μου πίστευε ότι έμενα σχολείο :) πήγαινα λοιπόν όπου μου άρεσε, σουλάτσαρα και πάντα με γρήγορο βήμα για να προλαβαίνω να κάνω πιο πολλά πράγματα σε λίγο χρόνο, έτρωγα τις 'ταρτίνες' που μου έβαζε η μαμά για το σχολείο όπου ήθελα, γυρνούσα σχολείο για τα απογευματινά μαθήματα, και μετά, γύρω στις 4 και κάτι, βουρ για το σπίτι: φαγητό και φευγιό στο πανεπιστήμιο. θαύμαζα και κάτι περίεργα άσπρα χαρτιά Α3 για 'κονφεράνς'. τι ενδιαφέροντα θέματα!
ένα από το πρώτα ήταν για ένα θέμα που μου άρεσε πολύ πολύ και που λεγόταν 'φιλοσοφία', κι εγώ που περνιόμουνα για σπουδαία επειδή δεν ήμουν τίποτα, θεωρούσα ότι έπρεπε να μου αρέσει.
έτσι άρχισα να έχω επαφή με ανθρώπους που δεν σνόμπαραν.
με ανθρώπους που βοηθούσαν.
σ'ένα λοιπόν από τα Α3 χαρτάκια στον τοίχο, έλεγε Levinas. σιγά μη και τον ήξερα! όμως έλεγε κάτι για μια σειρά μαθημάτων. κι εγώ βρέθηκα εντελώς ψαρωτικά, να παρακολουθώ μαθήματα αυτού του μεγάλου φιλοσόφου, που ερχόταν από το παρίσι κάθε βδομάδα. αυτός έκανε μια διάλεξη, οι περισσότεροι ακροατές ήταν καθηγητές, υπήρχαν και λίγοι φοιτητές, υπήρχα κι εγώ που δε με γνώριζε φυσικά ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας μου!
φυσικά και δεν καταλάβαινα όλα όσα έλεγε ο λεβινάς!
http://en.wikipedia.org/wiki/Emmanuel_Levinas
όμως συλλάμβανα κάτι ομορφιές! πράματα που με θάμπωναν, και μπορούσα να καταλάβω. έτσι, και μέσα από τις κουβέντες που ακολουθούσαν, άκουγα φυσικά για διάφορα ρεύματα, ανθρώπους, κλπ, κι έβλεπα και κάτι άλλο: πόσο ζωντανοί ήταν οι πρόγονοί μου. οι γονείς μου στη γλώσσα. ο σωκράτης, ο πλάτωνας, οι νεοπλατωνικοί, κλπ κλπ κλπ.
ήμουνα πια δεκτή σε οποιαδήποτε πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη. περνούσα ώρες χαζεύοντας!
αυτές οι 'ώρες χαζεύοντας' ήταν η καλύτερη παιδαγωγική μέθοδος που γνωρίζω.
γιατί, όταν στα 18 βρέθηκα στη φιλολογία, δεν είχα πρόβλημα να ξέρω πώς έγραφαν γαλλικά τον 17ο αιώνα. οι γαλλόφωνοι συμφοιτητές μου τα μάθαιναν με απέχθεια, εγώ τα είχα μάθει γιατί άνοιγα ό,τι βιβλίο μου έπεφτε στο χέρι από το χάζεμα (σκεφτείτε βέβαια και δώστε στη λέξη χάζεμα μια άλλη έννοια), ήξερα μέσες άκρες τι είναι 'πηγές', τί είναι 'αννάλ', τι είναι 'εντισιόν αλμπίν', τι είναι 'πατρολογία γρέκα, πατρολογία λατίνα, πατρολογία οριεντάλις', βλέπεις αυτά, οι λεγόμενες πηγές και ανάλ, τα είχαν στα μπαλκόνια της μεγάλης αίθουσας της κεντρικής βιβλιοθήκης, κι εγώ ανέβαινα εκεί και χάζευα τους κάτω, αλλά και άνοιγα ό,τι βιβλίο μου έπεφτε στο χέρι...
από το χάζεμα προέκυπταν και κάποιες συνδέσεις. έτσι έμαθα, 'εντισιόν αλμπίν', αίθουσα πολυτίμων εκδόσεων, συζητήσεις με τους ελάχιστους καθηγητές που βρίσκονταν εκεί και θεωρούσαν πολυ περίεργη την παρουσία μου.
έτσι γνώρισα τον πουγιάρ, αιωνία του η μνήμη, μπαμπά της ιζαμπέλ της συμμαθήτριάς μου, καθηγητή γαλλικής λογοτεχνίας ειδικευμένο στον ρομαντισμό, και δυο χρόνια αργότερα καθηγητή μου. αυτός καθόταν με τις ώρες να μου μιλάει. μου είχε δώσει το ελεύθερο να χτυπώ την πόρτα του γραφείου του, και με κράταγε να μου μιλά για βιβλία. ομολογουμένως τον είχα εντυπωσιάσει από ό,τι τολμώ να καταλάβω τώρα, γιατί είχα διαβάσει, ανοίξει, φυλλομετρήσει, ακούσει, πολλά και διάφορα.
τι ωραίο που είναι αυτό το 'πολλά και διάφορα'!
σου επιτρέπει να ξέρεις ότι δεν ξέρεις τι σου γίνεται, αλλά δεν πειράζει! αφού αυτά είναι τόσο πολλά, φυσικό είναι εσύ να μην ξέρεις τίποτα.
είναι μια μορφή ευτυχίας.
κι εγώ είχα πολλές ώρες ευτυχίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου