Τρίτη 28 Απριλίου 2009

από το 'ο τρελός της λάιλα'

πολλές φορές, φεύγεις εσύ κι εγώ υποφέρω να βαστώ την πλάτη γυρισμένη
για να μη δω ποιοι θα σε δουν και ποιοι για σένα θα μιλούν.
αγάπη, άγνωρστο πράμα αυτό, ήρθε και μ' επισκέφτηκε
συνάντησε καρδιά αδειανή, κι αμέσως την κατέλαβε.

μαζνούν λάιλα, αρ. 294

--------------
δείτε την άρνηση στα επίθετα, στη στάση του ποιητή, στο συντακτικό,
και μετρείστε

το μέγεθος της αγάπης


και μετά,


το είδος της αγάπης, στη χώρα της ου-τοπίας, που γίνεται τόπος που δημιουργεί η ίδια η αγάπη.


μ όλες τις άφατες παραμέτρους της....


καλημέρα σε όλους
καλή δύναμη, όσο μπορούμε!


----------
είμαι χαρούμενη γιατί αυτό το μικρό ποίημα μόλις το μετέφρασα, για να μην το χάσω, το έβαλα στο μπλογκ του κρόππερ χτες, και μετά κατέβηκα και το διάβασα στα παιδιά της αγγλικής φιλολογίας, όπου, ως μάθημα επιλογής, διδάσκω (κι εκεί) αραβική λογοτεχνία. για να προσφέρω κάτι στα παιδιά που, φυσικά, δεν θα γίνουν αραβολόγοι, άρα θα πρέπει να οικειωθούν κάπως με κάτι που θα τους μείνει κάπως μακρινό,
αποφασίσαμε με τα παιδιά να κάνουμε το εξής: παίζουμε πως είναι καθηγητές στη μέση εκπαίδευση, κι ένα πιτσιρίκι τους φέρνει ένα άσχετο κείμενο, και τους ρωτάει:
τι είναι αυτό; τι λέει;
το ρόλο του 'πιτσιρικιού' τον έχω εγώ, πριν το μάθημα φέρνω ένα άσχετο προς το μάθημα κείμενο, τους το διαβάζω δυο φορές, αυτοί δεν έχουν τίποτα μπροστά τους, και τους ρωτάω τι έχουν να πουν.
μαζί χτίζουμε ερωτήσεις και απαντήσεις
κοιτάμε ύλη λέξεων, συντακτικού
κουβεντιάζουμε για ένα δεκάλεπτο, και μετά, ζεσταμένοι κατά κυριολεξία, αρχίζουμε το μάθημα της λογοτεχνίας...
χτες λοιπόν, μιλήσαμε γι'αυτό.
τι ευγνωμοσύνη χρωστάει κανείς στα μάτια και στα λόγια των παιδιών...

Κυριακή 26 Απριλίου 2009

μη γίνου άπιστος αλλά... λα ιλά ιλλά ....

έβαλα αυτές τις δυο 'προτάσεις', γιατί έχουν τον ίδιο ρυθμό
η μία στα ελληνικά της ελληνιστικής περιόδου, που στην ουσία είναι μετάφραση της γλώσσας που μιλούσε ο χριστός,
η άλλη είναι η αρχή του πιστεύω, δλδ της μαρτυρίας του ισλάμ.
η γλώσσα που μιλούσε ο χριστός ήταν σημιτική, όπως και τα αραβικά, που ανήκουν στη σημιτική ομάδα γλωσσών.
το γράφω αυτό σκεπτόμενη ότι λοιπόν, υπάρχει ανάμεσα στις δυο προτάσεις, μια κοινή συντακτική μέθοδος, μια 'κοινή πρόταση', όπως παραδείγματος χάρη, αναφέρεται σχετικά τακτικά, ότι και εκφράσεις όπως 'μιά των νυκτών', 'μιά των ημερών', είναι σημιτικές εκφράσεις, όπως και 'χίλιες και μία' νύχτες, σκέψεις, κλπ, είναι συντακτικό πρότυπο-έκφραση μάλλον τουρκική.

για την αραβική πρόταση, διαπρεπείς ισλαμολόγοι αναφέρονται με τρόπο εντελώς εξαιρετικό στη διπλή άρνηση 'λα ... ιλά' που σημαίνει στην κατά γράμμα μετάφρασή του 'όχι ... εκτός...'
βάζουμε σ'αυτό τον κανβά της ελληνικής πρότασης:
'μη ... αλλά...'

οι ισλαμολόγοι λένε ότι η διπλή άρνηση είναι η απόλυτη κατά κυριολεξία, η απόλυτα απύθμενη κατάφαση. με αυτή την ομολογία της διπλής άρνησης, ΕΙΣΑΙ, ΒΡΙΣΚΕΣΑΙ. το είναι σου βουλιάζει μέσα στην πρόταση ομολογίας πίστης. είναι πολύ δυνατή και απόλυτα λογική μια τέτοια στάση ερμηνείας.

όταν λοιπόν ο θωμάς, ο σημίτης που πιστεύει χριστό, λέει:
αν δε βάλω τα χέρια μου πάνω στα σημάδια, δεν πιστεύω ανάσταση,
δλδ αν δεν προτάξω την ύλη δεν παραδέχομαι στο πνεύμα,
είναι σαν να φέρνει στο νου το κορυφαίο και τόσο ζωντανό και αντράνταχτο για την πίστη και όχι για τη λογική καταφατικό κείμενο του κατά ιωάννην ευαγγελίου, που λέει 'ο λόγος σαρξ εγένετο'.
δλδ για να γνωρίσουμε το λόγο, ο λόγος έγινε ύλη, και ύλη (που σήμαινε πρώτα πρώτα λάσπη), χώμα, είναι ο άνθρωπος, ο 'χόμο', ο χωμάτινος...
αυτό δεν είναι η ενανθρώπιση;
ο θωμάς λοιπόν με τη διπλή άρνησή του,
κι ο χριστός με τη διπλή ίδια συντακτική σημιτική έκφραση,
μπαίνει στο απόλυτο της κατάφασης.
κι εγώ θέλω να είμαι όπως ο θωμάς.
πιστή ή άπιστη, δε με ενδιαφέρει ποσώς. είναι λέξεις. το κουφάρι μου όταν λιώσει και γίνει χώμα, θέλω να έχει μέσα του αυτή τη διπλή άρνηση 'δεν είμαι τίποτα, δεν έμεινε τίποτα' 'παρεκτός' η κοινωνία του νου και της ψυχής μου στο αναστημένο σώμα του χριστού.
τι με έπιασε και τα γράφω αυτά...
τα 'χω μες στο κεφάλι μου
και τα βγάζω έξω βόλτα, σαν τους τρελούς. ένα σπουργίτι μπήκε πριν λίγο μέσα στο σπίτι. τώρα ξέρω σχεδόν ότι τα σπουργίτια είναι μακριά, μα ελπίζω να ξανάρθουν.
έτσι κάτι και μέσα μου.
δεν έχει τίποτα, αλλά θέλω πίσω.

τη χάρη.

Παρασκευή 24 Απριλίου 2009

Ο Γιώργος. ο Γιώργος ΜΟΥ.

ξέρετε, εγώ δεν έχω σχέση με τα κεφαλαία. τα απεχθάνομαι σαν εχθρούς μου, γιατί όλοι λένε '
αχ, δύσκολα τα αραβικά, γιατί έχουν τρεις μορφές γραφής για το καθένα ενώ εμείς έχουμε μία για κάθε γράμμα'
κι εγώ απαντάω, τι λέτε, κι εμείς έχουμε τουλάχιστον δύο, αφού εμείς έχουμε κεφαλαία κι οι άραβες δεν έχουν
έτσι σνομπάρω τα κεφαλαία.
όμως ο Γιώργος, ο ιμάμης του μαθήματος του αραβικού πολιτισμού γιορτάζει. να είναι τα χρόνια του πολλά, και της ράνιας επίσης, και του αλέξανδρου!
δε γράφω το επίθετο, μην τυχόν προσβάλλω... δε θα το ήθελα, μόνο να δείξω το θαυμασμό και την αγάπη μου γι'αυτόν τον άνθρωπο θέλω, και να του ευχηθώ από βυθού κι από καρδιάς ό,τι καλύτερο.
Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΙΟΡΤΑΖΕ ΧΤΕΣ! ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΓΙΩΡΓΟ ΜΟΥ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ ΚΙ ΟΛΑ ΚΑΛΑ!
το θέμα είναι, ποιος είναι αυτός.
ένα παράδειγμα.
έρχεται να με βοηθήσει στο εντευκτήριο του πανεπιστημίου, στην ώρα του, αλλά λαχανιασμένος.
-έρχεσαι από το σπίτι;
-έρχομαι από την τράπεζα.

-ξέρεις, εκεί στο διαδίκτυο που γνωριστήκαμε, είδα μια φατσούλα πολύ θλιμμένη, και εγραψα στην κοπελίτσα 'γιατί γλύκα μου εσύ είσαι τόσο στεναχωρημένη;' η πιτσιρδέλα μου έγραψε ότι οικονομικά προβλήματα, κι εγώ τη ρώτησα αν κάποιος την απαλλάξει από τα οικονομικά, θα μπορεί να ξαναχαμογελάσει;
ναι, είπε η άγνωστη κοπέλα.
και πόσο είναι το χρέος σου;
τριακόσια ευρώ!!!
ε, δώσε μου το λογαριασμό τραπέζης σου, είναι σαν να τα έχεις.
μετά από τη σχετική πίεση, η νεαρά έδωσε τον αριθμό τραπέζης.
εκεί ήταν ο γιώργος;!
τρελάθηκα.
του λέω: εντάξει, τόσο εύκολο είναι να σου φάνε λεφτά; έπρεπε να το ξέρω κι εγώ να σου τα ζητήσω πρώτη!
ο γιώργος μου λέει: ελένη, αν χάσω 300 ευρώ, θα έχω χάσει 300 ευρώ. έχεις αναλογιστεί πώς θα νιώσω αν τα πάρω πίσω;

ε, δεν είπα πια τίποτα.

μετά κάποιες μέρες, ο γιώργος μου είπε:
'το λές νυφοπάζαρο το ΧΧΧ, αλλά κι εμείς, σου υπενθυμίζω, εκεί γνωριστήκαμε, στο ΧΧΧ,
σήμερα με ειδοποίησε η κοπελιά ότι τα χρήματα μπήκαν στο λογαριασμό μου!
πές μου τώρα, καταλαβαίνεις πόσο μεγάλη διαφορά σε μέγεθος έχει η χαρά της εμπιστοσύνης, από την ενδεχόμενη λύπη για το ποσόν που θα είχα χάσει!
αυτός είναι ο γιώργος μου.

είναι τόσο καλός, κι η γυναίκα του το ίδιο. εξαιτίας της γυναίκας του με 'δάνεισε' 50 ευρώ. ναι, λιγότερη στεναχώρια, αλλά εγώ μέχρι τώρα του τα έχω φάει τα πενήντα, διότι δεν τον έχω δει να του τα δώσω!

τον αποφεύγω μέχρι να τα ξεχάσει και να παραγραφεί το χρέος.
όμως τον ίδιο και την καλοσύνη του δε θα την ξεχάσω ποτέ!
είναι από τους ανθρώπους που εκφράζει μια νέα μορφή ατόφιας, καθαρής ανθρώπινης επικοινωνίας.

γιώργο μου χρόνια σου πολλά, με υγεία, με χαρά, να χαίρεσαι την οικογένειά σου, και να δεις το γιο σου τόσο καλόν και πετυχημένο, όσο είσαι κι εσύ και η μαμά του!
σε αγαπώ πολύ γιώργο, να είσαι καλά!

Πέμπτη 23 Απριλίου 2009

ατάκες απανωτής επικοινωνίας

καλά, έτσι κουρασμένη που είμαι, λύθηκα στα γέλια.
μιλάω με μια φίλη στο τηλέφωνο.
μου περιγράφει ότι ανέβασε ένα καινούριο ποστ, της λέω ότι θα μπω και θα της γράψω, κι εκείνη μου λέει:

κοίτα, μη με ξεφτυλίσεις όπως μόνο εσύ ξέρεις!

και θυμάμαι και μια άλλη, υπέροχη, σίγουρη για τον εαυτό της, που τον περιγράφει ως εξής:

είμαι ένας υπερφίαλο μικρό ξόανο!

κι εγώ το έγραψα στον τηλεφωνοκατάλογό μου, κι όταν θέλω να τη βρίσω, ανοίγω τον τηλεφωνοκατάλογο και τη βρίζω τοιουτοτρόπως, διότι τρεις λέξεις στη σειρά δεν μπορώ να θυμηθώ μόνη μου, και της τις διαβάζω!

συγχρόνως, ένας άνθρωπος που δε γνωρίζω από κοντά, και μένει μακριά και γι'αυτό δεν έχουμε συναντηθεί ποτέ, μου στέλνει σήμερα ένα μήνυμα ε-μαιλ, όπως τακτικά κάνει. γράφει : τι κάνεις ελενάκι σήμερα;
ε, αυτό το 'ελενάκι', για ένα 'υπερφίαλο και πανάλαφρο μικρό ξόανο' είναι πραγματικά σαν βάλσαμο, γιατί μου δίνει τις διαστάσεις που θα ήθελα να έχω απέναντι στις ευθύνες τις πολλές που μου πέφτουν στο κεφάλι, ή μάλλον, θα ήθελα οι ευθύνες να είναι τόσο μικρές.
αυτό το 'ελενάκι' είναι σαν ένα χομόγελο. να είναι καλά ο άνθρωπος...
(σημ.: μην πλακώσετε και με λετε έτσι γιατί θα τα πάρω στην κράνα, έτσι!, να το αφήσετε σε αυτόν που το είπε αυθόρμητα).
παράλληλα, μια στιχομυθία γεμάτη ευγένεια από το φέις μπουκ ήταν αρκετή για να νιώσω πιο ήρεμη, να αφεθώ λίγο από το άγχος.

μετά από μια μέρα φουλ κουραστική, αυτές οι μικρές σταγόνες επικοινωνίας είναι σαν να απλώνει νηνεμία κι απάγγειο στα 'ανεμοδαρμένα ύψη' του καθενός μας...

καληνύχτα, καλή ξεκούραση σε όλους, να είσαστε όλοι καλά...

Τρίτη 21 Απριλίου 2009

περί αναγκαστικής ταπείνωσης και υπέρβασης. πατήρ βασίλειος κριβοσέιν

απαντώντας στο χτεσινό ποστ μου, θυμήθηκα μια μεγάλη προσωπικότητα που γνώρισα στο βέλγιο: τον πατέρα βασίλειο κριβοσέιν, εκλιπόντα ως αρχιεπίσκοπο του ρωσικού πατριαρχείου της ορθόδοξης εκκλησίας στο βέλγιο, και πρώην καθηγητή πατρολογίας στο πανεπιστήμιο της οξφόρδης, και πρώην μοναχό, πάλαι ποτέ, στο άγιο όρος, κλπ.

η κύρια εικόνα που έχω αυτού του ανθρώπου είναι η εξής:
ήταν κοντός και αδύνατος.
στεκόταν όρθιος στο πρώτο σκαλοπάτι της σκάλας που οδηγούσε στον πρώτον όροφο,
γύρω του ήταν 4 άνθρωποι που είταν στο πλατύσκαλο, και του μιλούσαν πολύ αυστηρά.
εκείνος κουνούσε το κεφαλι του στο 'ναι, ναι, εντάξει,' κλπ. κυρίως μια κυρία τον παρατηρούσε με πολύ έντονο τρόπο, κι εκείνος, σαν παιδάκι που έχει σπάσει βάζο, δεν έλεγε τίποτα, μόνο συμφωνούσε με το κεφαλάκι του, μέχρι να τελειώσει η δοκιμασία.
ήταν σάββατο απόγευμα, εγώ μπήκα στο σπίτι αυτό, και βρέθηκα μπροστά στη σκηνή, που γινόταν στα ρώσικα.
παρόλο που είμαι εφυία εντελώς θαυμαστή, ρώσικα δεν ξέρω, και ρώτησα την παρέα τι γίνεται.

τότε η κυρία γύρισε και μου είπε: ακούστε: ο πατήρ βασίλειος ανοίγει αδιακρίτως την πόρτα σε όποιον του ζητήσει κάτι. εδώ όμως είναι μια γειτονιά όπως ξέρετε επικίνδυνη. στο κάτω κάτω, αν θέλει να τον σκοτώσουν, δεν μπορεί να μας αφορά, αλλά έχουμε και την εκκλησία και δε θέλουμε να κλαπεί τίποτα. πρέπει να μην ανοίγει την πόρτα. τι θα πει 'ο άλλος έχει ανάγκη'...

!!!!

κι ο γηραιός πατήρ βασίλειος περίμενε να περάσει στωικά αυτή η λαίλαπα της ψυχρότητας και του υλισμού.

η άλλη εικόνα από τον πατέρα βασίλειο είναι η εξής:

το 1987, μετά από πολλά πολλά χρόνια, μπόρεσε να γυρίσει στην πατρίδα του. λειτούργησε στην αγία πετρούπολη, στην εκκλησία που βαφτίστηκε το 1900, συγκινήθηκε, κουράστηκε, κατέρρευσε, μπήκε εκεί στο νοσοκομείο και πέθανε δέκα μέρες μετά.
εκεί στο νοσοκομείο εμπιστεύθηκε στο διάκο του τη στεναχώρια του:
τον αποκαλούσαν με το κοσμικό του όνομα, ενώ αυτός είχε εγκαταλείψει τον κόσμο στα 20 και ζούσε με το μοναστικό του όνομα βασίλειος. η αναφορά ενός ονόματος που είχε απορρίψει, και μάλιστα όταν ήταν τώρα πια τόσο κοντά στο θάνατο, ήταν ένα βάσανο,
ίσως να ήταν και κάτι σαν μαρτύριο γι'αυτόν.
το μόνο που έκανε ήταν να το 'εξομολογηθεί' στο διάκο του, αυτόν που ήταν σχεδόν πάντα μαζί του.
λεγόταν πως αυτός ο διάκος ήταν κατάσκοπος. δεν ξέρω.

αυτες οι εικόνες ανθρώπινου μεγαλείου, ήταν οι πιο ισχυρές για για μένα, που εξηγούν τι σημαίνει ταπείνωση. ταπείνωση τελικά είναι μεγάλη υπέρβαση...

το ... πραγματολογικό κομμάτι της ιστορίας, είναι το εξής:
το κτίριο στις βρυξέλλες όπου διεξαγόταν αυτή η σκηνή, ήταν η οδός, αν δεν κάνω λάθος, μπλανσάρ, μικρή παράλληλος της αβενύ λουίζ, ακριβώς απέναντι από το χίλτον βρυξελλών. τα δρομάκια εκεί ήταν φημισμένα για το εξής: κυκλοφορούσαν πόρνες πολυτελείας σε σπορ αυτοκίνητα, και δέχονταν πελάτες υψηλού σχετικά οικονομικού επιπέδου. μαζί μ'αυτό, υπήρχαν μικρά μικρά γκέτο με παρέες μαύρων κυρίως, και γενικά ήταν ύποπτη συνοικία με πολλά μυστικά.
εκεί ήταν, εκεί προφανώς είχαν αγοράσει οι ρώσοι αυτό το κτίριο: ένα παλιό αρχοντικό σπίτι, όπου το ισόγειο είχε διαμορφωθεί σε εκκλησία, και πάνω ακριβώς από την εκκλησία, στον ημιόροφο, ήταν το κελί του πατρός βασιλείου: ένα μέτριο δωμάτιο που επισκέφτηκα όταν εκείνος πέθανε, για να πάρω κι εγώ, να μου δώσουν δλδ, ένα δικό του πραγματάκι. μου έδωσαν δυο: μια εικονίτσα του αγίου νεκταρίου, που απέκτησε μεγάλη ιστορία, άλλοτε θα γράψω, και το βιβλίο του σε ελληνική μετάφραση με τίτλο 'μέσα στο φως του χριστού', βιβλίο για την ειδικότητα του πατρός βασιλείου κριβοσέιν, που ήταν η μυστική θεολογία του αγίου συμεών του νέου θεολόγου...
πιο πάνω στο κτίριο ήταν κάποια γραφεία, κουζίνα, κλπ...
όταν λοιπόν σ'αυτή τη γειτονιά κάποιος χτυπούσε το κουδούνι, ο πατήρ βασίλειος έλεγε 'είμαι επίσκοπος, δεν μπορώ να αρνηθώ όταν κάποιος κάτι ζητάει από μένα', και άνοιγε πάντοτε, άκουγε, μιλούσε, έδινε, φρόντιζε.
ένας πραγματικός άγιος.


ας μιλήσω λίγο γι αυτόν, κι ας προσθέσω το όνομά του στον τίτλο: πατήρ βασίλειος κριβοσέιν.

γεννήθηκε το 1900 στην πετρούπολη της ρωσίας, από αριστοκρατική οικογένεια.
ο πατέρας του ήταν υπουργός γεωργίας επί τσάρου.
απέκτησε πολύ μεγάλη παιδεία, ήταν πολύγλωσσος, και ήδη πολύ νέος, θέλησε να γίνει μοναχός. έφυγε από τη ρωσία και πήγε στο ρώσικο μοναστήρι του αγίου όρους.
έμεινε εκεί μέχρι μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
επί χίτλερ, ο πατήρ βασίλειος έστειλε εκ μέρους του αγίου όρους μια επιστολή στο χίτλερ, σε άψογα γερμανικά, όπου του έλεγε ότι το άγιο όρος είναι μια μοναστική πολιτεία πέρα από τα του κόσμου, και να τη σεβαστεί. ο χίτλερ έστειλε τότε ως διοικητή της περιοχής τον ντέλγκερ, διάσημο, αργότερα, βυζαντινολόγο, ο οποίος άφησε πληρη ελευθερία στους μοναχούς, ενώ ο ίδιος αφιερώθηκε στη μελέτη των σπάνιων χειρογράφων του όρους.
αυτό όμως έφερε αργότερα διαμάχες.
στις διαμάχες αυτές ο πατήρ βασίλειος μάλλον κατηγορήθηκε για συνεργασία με τους γερμανούς, και στάλθηκε εξορία. έχασε δυο τουλάχιστον δάχτυλα από τα χέρια του σε κρυοπαγήματα. τα θυμάμαι ακόμη, αμυδρά.
εκεί οι άγγλοι τσίμπησαν ένα μεγάλο διανοούμενο, τον έσωσαν, τον πήραν στην αγγλία όπου έγινε καθηγητής πατρολογίας στην οξφόρδη. έγραψε διάφορα βιβλία, επιστημονικά άρθρα, και είναι γνωστός ως ερευνητής που έχει κυρίως αφιερωθεί στη μυστική ορθόδοξη θεολογία.
όταν πήρε σύνταξη από κει, αν δεν κάνω λάθος, βρέθηκε αρχιεπίσκοπος στις βρυξέλλες.

έτυχε όπως ξέρετε να ζω στο βέλγιο, από τα δεκαπέντε μου.
δεν είχα καμιά σχέση με την εκκλησία του ρώσικού πατριαρχείου.
αντιθέτως, με το θεούσικο σπίτι μου, βρισκόμουνα σε επαφή με την ελλάδα.
ένα πρόσωπο σοφό και εντελώς ξεχωριστό, η μαρία πετρίδου, που πέθανε το 1986, ή 85, δε θυμάμαι καλά, έδινε διάφορες συμβουλές σε μένα και τη μάνα μου.
αυτή μας είπε: αν κάποιος ζητάει να εξομολογηθεί, θα τον στέλνετε στο ρώσο αρχιεπίσκοπο. ξέρει ελληνικά.
έτσι κα΄ναμε, χωρίς να τον γνωρίζουμε.
πέρασαν χρόνια, κι εγώ πια φύτρωσα στο βέλγιο και οι δεσμοί μου άρχισαν να απομακρύνονται από το γιουναντιστάν.
μια μέρα, ο φίλος μου βασίλης μαρκεζίνης, με πήρε μαζί του στον εσπερινό. θεολογος από τους πιο σπάνιους ο ίδιος, θα πήγαινε εκεί, στη ρώσικη εκκλησία.
λοιπόν:
μόλις γνώρισα τον πατέρα βασίλειο, χωρίς να πω τίποτα πουθενά, ένιωσα ότι βρέθηκα εκεί.
θα ήταν στην αρχή της δεκαετίας του ογδόντα.
δεν τέθηκε θέμα. έμεινα κοντά του μέχρι το θάνατό του.
σε κάποια φάση, μου είπε: κάποιος ήρθε και μου μίλησε για τη μαρία πετρίδου, μου είπε ότι δίνει άφεση αμαρτιών αυτή η ίδια.
του απάντησα: πάτερ βασίλειε, αν ήταν έτσι εγώ δε θα ήμουνα εδώ. είμαι δικό της 'παιδί'. αυτή μας είχε πει να στέλνουμε σε σας ανθρώπους για εξομολόγηση.
παιδί μου, δεν το πίστεψα ούτε μια στιγμή, μου είπε, κουνώντας τις χούφτες του.
είδα δλδ δυο ανθρώπους με σπάνια διαφάνεια, να μην γνωρίζονται μεν μεταξύ τους, αλλά να έχουν μια μορφή επικοινωνίας υπαρκτή μεν, ανεξήγητη ίσως.
είχα λίγο χαθεί σε κάποια φάση, διακοπές, ελλάδα, ταξιδια, και με αναζήτησε μέσω του βασίλη. πήγα, τον είδα, και μου είπε: θα φύγω τώρα, θα πάω να ξεκουραστώ μια βδομάδα στη σεβατόνιε, και μετά θα πάω στη ρωσία. εύχομαι να σε δω μετά.

άραγε θα πιάσει η ευχή; θα τον ξαναδώ;
τάφηκε στη γενέτειρά του σε ηλικία 87 χρόνων, σε κείνο το ταξίδι.
μια φορά τον είδα στον ύπνο μου.
θέλω να τον δω μετά το θάνατο.

Δευτέρα 20 Απριλίου 2009

περί αξιοπρεπείας

με το λοιπόν, η μουρλάρα μου, είχε πάει στη νέα υόρκη για να μη χαθεί ο τόσος σπάνιος, εξαιρετικός, αλλοπρόσαλος εγκέφαλός μου.
μετά τόση νοσηλεία στην αθήνα, να μαι εκεί να μου ζητάνε ακτινογραφία θώρακος.
μου λένε μέσα στο εργαστήριο: βγάλτε τη μπλούζα σας. κι εγώ πρόθυμα βγάζω τη μπλούζα μου, και τότε γίνεται πανικός!
ούτε η αντζελίνα ζολί να ήμουνα! τους θάμπωσα, και προσπαθούσανε νε με μαζέψουνε: ήταν ανήκουστο αυτό που γίνεται κατά κόρον στα ελληνικά νοσοκομεία, να σου λένε 'γδύσου επί το αυτώ και επί τα αυτά!"
εκεί αυτό είναι ενάντιο στην αξιοπρέπεια του ασθενούς.

σήμερα πήρα μεγάλη πίκρα.
έπαιρνα τηλέφωνο την κυρία μαργαρίτα δαλμάτη, έξοχο μουσικό και άνθρωπο των γραμμάτων, η γητεύτρια έχει γράψει γι'αυτήν.
επειδή όχι μόνο δεν απαντούσε, αλλά είχε φρακάρει και ο τηλεφωνητής, ανησύχησα, κι έμαθα ότι εδώ και πολύ καιρό είναι στο αττικό κέντρο, ή κάπως έτσι, σπετσών και ευβοίας στην κυψέλη.
την επισκέφτηκα σήμερα.
το δωμάτιο όλο, κρεβάτια κλπ ήταν όχι μόνο πεντακάθαρο αλλά και καλοβαλμένο, με δυο πολυθρόνες.
με μεγάλο παράθυρο, για δύο ασθενείς.
η μαργαριτούλα μου, 38 κιλά άνθρωπος, σπουργίτι με μυαλό γίγαντα και δάχτυλα, κάποτε, νεράιδας, τσεμπαλίστας διεθνούς φήμης, καθηγήτρια νεοελληνικής λογοτεχνίας και γλώσσας στο παλέρμο, φίλη του μεγάλου ελληνιστή λαβανίνι, και πολλών άλλων, καθόταν σε μια πολυθρόνα. ακόμη πιο αδυνατισμένη, εντελώς πετσί και κόκκαλο.
έπαιζε μια τηλεόραση, στο δωμάτιο.
για ποιον;
η μαργαρίτα είναι πολύ μακριά απ΄αυτά.
η άλλη κυρία διασωληνωμένη, υπέργηρη επίσης, με μάτια κλειστά, στο κρεβάτι της.
σε λίγο, εκεί που καθόμουν, έρχεται μια νοσοκόμα και ασχολείται με την άλλη κυρία.
της σηκώνει την κουβέρτα προφανώς με σκοπό να την αλλάξει, κι εγώ από διακριτικότητα βγαίνω έξω.
δε θα ήθελα να με αλλάζουν εμένα, αν είμαι ανήμπορη, κι οι άλλοι να κάθονται γύρω μου.

βγαίνω, ενώ η νοσοκόμα μου λέει: γιατί βγαίνετε; εμένα δε με νοιάζει!

την κυρία, δε θα την ένοιαζε; ή επειδή δεν μιλά, δε χρειάζεται να έχει ούτε γνώμη, ούτε αξιοπρέπεια, ούτε καν σημασία;
στέκομαι στον προθάλαμο, σε λίγο τελειώνει, και αφού βγαίνει, τη ρωτάω διακριτικά για την πορεία της μαργαρίτας, που είναι σαν να τελειώνει. 85 ετών.
- και τι ξέρω εγώ γι'αυτην; μου λέει. δεν ασχολούμαι εγώ μ'αυτήν!

εντάξει. μπαίνω μέσα και προσπαθούμε υποτυπωδώς να μιλήσουμε. η μαργαρίτα είναι εξαντλημένη στο έπακρον. και στεναχωρημένη. με τη λεπτότητά της, μου λέει: 'εδώ είναι σαν να ζω σε άλλο κόσμο. σαν να μην είναι ο κόσμος μου, σαν να είμαι σε χώρα παραμυθιών...'

αχ μαργαρίτα, που δε χάνεις το χιούμορ σου ούτε ψιθυριστά...

έρχεται μια άλλη νοσοκόμα..
λέει στη μαργαρίτα τώρα θα σε βάλω στο κρεβάτι σου. είναι νταβραντισμένη, θα είναι τουλάχιστον εκατό κιλά, δεν πειράζει, η μαργαρίτα είναι πολύ λιγότερο από 38 που ήταν πριν.
την παίρνει αγκαλιά και τη βάζει από την πολυθρόνα στο κρεβάτι σε ένα λεπτό.
εγώ μπροστά.
λέω για να σπάσω το αμήχανο της στιγμής: μαργαρίτα, ευτυχώς που είναι τόσο ελαφριά.
η νοσοκόμα με κοιτάζει άγρια:
-ελαφριά; μου λέει με ξενική προφορά, ελάχιστα ξενική. ναι, αλλά κάνει έτσι που γίνεται εκατό κιλά!
κι αρχίζει να την ξεντύνει μπροστά μου. φεύγω άμεσα στον προθάλαμο.
η νοσοκόμα λέει:
-μη φεύγετε, δε με πειράζει εμένα!


--------------------------
ανθρωποι, άνθρωποι, μ'ακούει κανείς;

παρακαλώ, ακούστε, όλοι θα έρθουμε στην ίδια θέση ενδεχομένως. ας το σκεφτούμε.

Σάββατο 18 Απριλίου 2009

Χριστός ανέστη, από ένα ανείπωτο μηδέν.

Θα αναπτύξω ταχύτητα, στο χω πει
Θα σπάσω το φράγμα του ήχου και δε θα ηχεί πια τίποτα
Μήτε κλάμα μέσα μου μήτε γέλιο στον ουρανό μήτε βρισιές στα βήματα μήτε απειλές στις ελπίδες
Θα σπάσω το φράγμα του χρόνου και θα εισέλθω στο μοναδικό σκοτάδι του θανάτου
Χωρίς να έχω περάσει από θάνατο
Χωρίς να έχω αγγίξει το φόβο
Χωρίς να έχω μοιράσει τα άραφα ενδύματα του μυαλού
Γυμνή γη που δεν ανθίζει
Γυμνός σπόρος που επιθυμεί διαφάνεια
Καθαρό νερό με κανένα, κανένα στοιχείο ζωής
Εκεί
Σ’ ένα άσπιλο μηδέν
Έχει νομίζω καταχωνιαστεί η τελευταία ελπίδα του ανθρώπου
Να φτάσει κάπου χωρίς κρεμάλα
Να ζήσει κάπου χωρίς προδοσία
Να βιώνει κάπου χωρίς ου τοπία, δίχως ελπίδας ανάγκη,
Να ευτυχεί σε μιαν
Αυτάρκεια
Ανείπωτη.

Άλλος για μένα πάλεψε
Το ρούχο, το οθόνιο, το μάρμαρό του τσάκισε
Και τίποτα δεν έμεινε
Παρά μονάχα φως
Στο ατέλειωτο σκοτάδι μου.

‏2009‏‏-‏04‏‏-‏18‏ελένη κονδύλη



υγ. φίλοι μου, χρόνια πολλά.
εύχομαι σε όλους καλή ανάσταση, να σκιστούν στο γκρεμό της δυσκολίας τα ρούχα σας, να ματωθεί η καρδιά η ματωμένη στα βράχια, κι ο ποιμένας να πάρει το δικό σας τίποτα και να το ντύσει φώς, να σας αφήσει ήσυχους στην ελευθερία σας, αμέριμνους, σαρκωμένους φως.
αφιερώνω αυτό το σαχλαμαρένιο στο παιδί της ανοιχτής θάλασσας
που είναι διανοούμενο αλλά υποφέρει, και αυτό, τη φιλία μου
(τελικά στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλοί καλοί άνθρωποι που τους ευχαριστώ γιατί συμπορεύονται τη μιζέρια μου)
της το διάβασα μόλις

δεν πήγα εκκλησία

δεν πειράζει

υπήρχε λόγος;
δεν ξέρω.

ΟΣΟΙ ΕΙς ΧΡΙΣΤΟΝ ΕΒΑΠΤΙΣΘΗΤΕ ΧΡΙΣΤΟΝ ΕΝΕΔΥΣΑΣΘΕ

ΑΛΛΗΛΟΥΙΑ.

Παρασκευή 17 Απριλίου 2009

καλό πάσχα και κάθε καλό σε όλους!

θα τα πούμε ξανά σύντομα. τις ευχές μου σε όλους! χρόνια πολλά!

καθυστερημένη μεν, άναυδη δε, από αυτό που είδα, παρακαλώ διαβάστε.

How Would Your Friends Find Out If You Die?
http://www.associatedcontent.com/article/1565405/online_friends_and_death.html?cat=15

http://www.associatedcontent.com/image/508943/index.html?cat=41
πρόκειται για μια φωτο ενός παιδιού.
πραγματικά λυπήθηκα για την όλη αναφορά...

φαντάζομαι πως θα υπάρχουν κι άλλες, μα δεν κάνω κέφι να χαζέψω. έπεσα τυχαία εδώ, γιατί έψαχνα μυστική ανατολική μουσική. και βρέθηκα εδώ.
όντως έχει σημασία...

Παρασκευή 10 Απριλίου 2009

".. που σε καμία περίπτωση δεν ταιριάζουν με την ελληνική κοινωνία

¨ωραίος τίτλος.
σε ένα γυμνάσιο, βρίσκεται ένα αγγελούδι. τις τρώει κανονικά, τον κοροϊδεύεουν, γράφουν στην τσάντα του... τώρα ο μικρούλης αντιδρά μιμούμενος. αυτός τώρα τις τρώει από τους καθηγητέ, δλδ δεν τον δέρνουν, αλλά αυτόν τιμωρούν.

στην πρώτη, η μικρή Χ. είναι γνωστή με το μικρό της όνομα λόγω του κάζου που γίνεται σε βάρος της.

όταν η μικρή κλαίει, η καθηγήτριά της, το έχω δεί, λέει: όπως όλα τα παιδιά, έτσι κι εσύ θα βγεις έξω, η μικρή βγαίνει στο διάλειμα, η τάξη κλειδώνει.

όταν κάποιος μιλά σ'αυτήν την μικρή, όπως εγώ ας πούμε, μαμά ενός άλλου παιδιού, δεν απαντά. ούτε κοιτά.

πρώτη, δευτέρα, τρίτη...
πολλά παιδιά. διαφορετικά.

αναστολή. καταστολή, μόνο όπλο εναντίον του παρορμητισμού παιδιών σε δυσκολία.

γιατί δεν υπάρχει ένας ψυχολόγος μέσα σε κάθε σχολείο, να βοηθά παιδιά και καθηγητές;

τι τους κάνουμε τους ψυχολόγους στην ελλάδα; τους βάζουμε στο ταμείο ανεργίας;
ή μήπφ2, τους φορτώνουμε στους δήμους τόση δουλειά, που δεν μπορούν παρά να πίνουν καφέ με άλλους υπαλλήλους, γιατί, αν δούλευαν πραγματικά δε θα μπορούσ


ΕΧΩ ΝΑ ΠΩ ΚΙ ΑΛΛΑ, ΟΠΩΣ ΠΟΛΛΟΙ ΓΟΝΕΙΣ Η ΟΠΩς ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗς ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΑΣ, ΌΠΟΥ
Η ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ που κάκουσα από υπουργό, και αναφέρω στον τίτλο,
μου φαίνεται εκτός τόπου και χρόνου,

Πέμπτη 9 Απριλίου 2009

μη γελάσετε, είναι πολύ σοβαρό.

ξέρετε σε πόσες ώρες μπορούσε να ειδοποιηθεί η κωνσταντινούπολη ότι στη συρία και πιο κάτω γίνεται πόλεμος; λιγότερο από μια μέρα!
ξέρετε πώς; περίπου σαν τους ινδιάνους, από κορφή βουνού σε κορφή βουνού...

ευτυχώς δεν είχαν κινητά εκείνη την εποχή...
γιατί αν είχαν κινητά,
κι ήταν οι τύποι σαν και μένα...
και τα χάνανε έτσι....

δλδ, ΞΑΝΑΧΑΣΑ ΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΜΟΥ, ΣΗΜΕΡΑ. ΕΊΝΑΙ ΤΡΙΤΗ ΦΟΡΆ ΠΟΥ ΤΟ ΧΑΝΩ, ΜΙΑ ΑΠΟ ΚΛΟΠΗ, ΜΙΑ ΑΠΟ ΞΕΧΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΛΟΠΗ, ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΜΑΛΛΟΝ ΠΟΥ ΕΠΕΣΕ ΣΤΟ ΔΡΌΜΟ!


δεν πάμε καλά...

πολλά φιλιά, καταλαβαίνετε, πάλι χωρίς τηλέφωνα περίπου είμαι!

Τετάρτη 8 Απριλίου 2009

ουφ, κανένα ανέκδοτο;

Ο γέρος Άραβας ζει στη Νέα Υόρκη για πάνω από 40 χρόνια. Θέλει να φυτέψει πατάτες στον κήπο του, αλλά είναι μόνος κι αδύναμος.

Στέλνει λοιπόν ένα e - mail στο γιο του, που σπουδάζει στο Παρίσι:

"Αγαπημένε μου γιε, είμαι πολύ λυπημένος επειδή δεν μπορώ να φυτέψω πατάτες στον κήπο μας. Είμαι βέβαιος πως, εάν ήσουν εδώ, θα με βοηθούσες να σκάψουμε τον κήπο.
Σε αγαπώ, ο πατέρας σου."

Σε μια ώρα, ο γέρος λαμβάνει e - mail απάντησης από το γιο του:
"Αγαπημένε μου πατέρα, παρακαλώ μην αγγίζεις τον κήπο, γιατί ΕΚΕΙ έκρυψα το ΠΡΑΜΑ.
Σε αγαπώ κι εγώ, Ahmed."

Σε 15 λεπτά, ο αμερικανικός στρατός, το ναυτικό, το FBI , η CIA και οι Rangers περικυκλώνουν το σπίτι του γέρου, σκάβουν ολόκληρο τον κήπο, ερευνούν το σπίτι, γδύνουν τον γέρο, ΔΕΝ βρίσκουν απολύτως τίποτα και φεύγουν απογοητευμένοι.
Μισή ώρα αργότερα, ο γέρος λαμβάνει ένα άλλο email από το γιο του:
"Αγαπημένε μου πατέρα, είμαι βέβαιος ότι ο κήπος είναι ήδη σκαμμένος και μπορείς να φυτέψεις τις πατάτες.
Έκανα ό,τι μπορούσα για να σε βοηθήσω από το Παρίσι.
Σε αγαπώ, Ahmed."

--

16 και παύλα.

τελεία και παύλα.
γύρισα από την αμερική πανευτυχής. εκείνη την εποχή έγινε και η εκλογή μου στη δουλειά μου.
το μόνο πολύ κουραστικό, ήταν ακόμη μια φορά η ακοή. όλα ήταν αλλιώτικα στην κεφάλα μου, σιγά σιγά έγινα αυτό που είμαι: από το δεξί μάτι βλέπω σαφώς λιγότερο, κι όταν αλλάζει η φωτεινότητα ξαφνικά, το μάτι κάνει λίγη ώρα να προσαρμοστεί. ο νευρολόγος το καταλαβαίνει, ο μη ειδικος όχι. τρέχω και πηδάω μέχρι σπασίματος ποδιού (χμ, χμ), γράφω μετά μανίας (ω, δυστυχία σας, το ξέρετε), εξαιτίας της αμερικής φυτρώσανε δυο βιβλία, ένα το λάθος τρένο κι ένα ο αραβικος πολιτισμός που εκκρεμούσε πολύ καιρό, κι ήταν υπόσχεση μετά τον άδωνη, κι έκανα την αγγειογραφία την υποτιθέμενη 6 μήνες μετά την επέμβαση, τον οκτώβρη του 2008, δλδ 6 μήνες ίσον δυόμισυ ή τρία χρόνια.
μόλις βγήκα από το νοσοκομείο εκείνη τη φορά, ξανάρχισα να γράφω εδώ, κι άνοιξα αυτό το μπλογκ...
τελειώσαμε!
σιδερένιοι όλοι! και το γλυκό μας θεουλίνι, σιδερένιο σαν κι εμένα!

Τρίτη 7 Απριλίου 2009

15.

την εποχή που ο λουκάκος μου έδινε πανελλήνιες, εγώ μάζεψα τα καπέλλα μου, τα ταγιέρ μου, και πήγα να παίξω χαρτιά στο μανχάταν...

ήρθε μαζί μου ο αδελφός μου. μια συνάδελφος που είναι πολύ κλειστή με όλους, με πήρε τηλέφωνο πριν φύγω.
-έμαθα πως θα πάτε στο εξωτερικό.
-μάλιστα, κλπ
-έχετε κανέναν εκεί; πού θα μείνετε; δεν έχετε;
πήρε η ίδια τηλέφωνο στην αρχιεπισκοπή της νέας υόρκης και μας έκλεισαν ένα ξενοδοχείο στο μανχάταν. ήρθαν από κει και μας πήραν από το αεροδρόμιο.
φανταστικό! το ξενοδοχείο μας έβαλε σε ένα δωμάτιο χειρότερο από φυλακή. έβλεπες έναν τοίχο στο στενό παράθυρο, κι όταν έβγαζες κάτω από το ένα κρεβάτι και το άλλο, δεν είχε πλέον καθόλου χώρο να περπατήσεις. είχε έναν νεροχύτη! ούτε τουαλέτα, ούτε μπάνιο!!! ή ντους!!!
σκέτη απογοήτευση, αλλά έπρεπε να την ξεπεράσουμε.
θυμόμουνα το σελίν και την περιγραφή της νέας υόρκης.
μπορούσες να βλέπεις τον ήλιο να ανατέλλει και να δύει πάνω στη λεωφόρο, τόσο ίσια ήταν χαραγμένοι οι δρόμοι...
κοιμηθήκαμε στο κελλί μας με τον αδελφούλη μου.
το πρωί πήγαμε στο νοσοκομείο. πρεσμπιτέριαν χόσπιταλ.
τε ρά στι ο.
τέλος πάντων, ξέρετε, στη νέα υόρκη κανείς δεν επιτρέπεται να χάνεται, όλα είναι εύκολα για να κινηθείς. όταν τελειώσαμε από αυτή την πρώτη επίσκεψη για τα γραφειοκρατικά, πόσα μπροστάτζα για να μπεις, πόσα στο τέλος με την ελπίδα να βγεις, κλπ κλπ., γυρίσαμε στο ξενοδοχείο. αντί να πάρουμε τον ίδιο δρόμο, πήραμε κάποιον παράλληλο.
και να, που στο δρόμο αυτό, είδα τεράστιο ένα σαν πανό, μια πινακίδα, που έγραφε: www.bloodcenter, και κάτι άλλο, οργκ.
μα, αυτό ήταν η ηλεκτρονική διεύθυνση μιας γιατρού που δεν γνώριζα, μα είχα μιλήσει μαζί της στην ελλάδα!
με το γνωστό μου θράσος, μπήκα μέσα και την αναζήτησα.
νά σου μια χαμογελαστή νέα γυναίκα:
-σε περίμενα.
-εσύ είσαι;
μας πήρε στο γραφείο της. μάχη σκαραντάβου, ογκολόγος παιδίατρος. μόλις άκουσε για το ξενοδοχείο, έφριξε.
-αμέσως να ζητήσετε να σας αλλάξουν! τέτοια πράματα δε γίνονται!
με τη δική της συμβολή βρεθήκαμε όντως αμέσως σε καλύτερο δωμάτιο, με παράθυρα, ψηλά, με μπάνιο, κλπ.
την άλλη μέρα θα πηγαίναμε με τον αδελφό μου στο νοσοκομείο για να γίνει η εκτίμηση πριν την επέμβαση. η αρχιεπισκοπή μας είχε ορίσει ένα διερμηνέα. είπαμε τα νέα στη μάχη, της οποίας η καλοσύνη δεν περιγράφεται.
την άλλη μέρα, μεγάλη μέρα, ψιλόβρεχε.
αγοράσαμε ομπρέλες και πηγαίναμε με τα πόδια στο νοσο, στο 'μεγάλο' ραντεβού.
όπως βαδίζαμε, ακούμε ξαφνικά από πίσω μας, μια γελαστή γυναικεία φωνή να φωνάζει:
-ε, πού πάτε; νομίζετε ότι είσαστε μόνοι σας στη νέα υόρκη;
ήταν η μάχη...
σαν άγγελος. με αφέλεια και υπέροχη απλότητα, μας είπε χαρούμενα:
-βλέπετε; έρχομαι με την ιατρική μπλούζα και τα σύμβολα του νοσοκομείου μου για να με πάρουνε στα σοβαρά. θα είμαι μαζί σας σήμερα, κανόνισα τη δουλειά μου (!!!!! χωρίς να της ζητήσουμε τίποτα την προηγουμένη!!!!). κι εσύ ελένη πρόσεχε! δε θα υπογράψεις τίποτα πριν σου πω εγώ! γι'αυτό ήρθα!

ε, πέστε μου, ήταν θεόσταλτη, ή δεν ήταν;

συναντήσαμε τον περίφημο ρίνα, τον νευροχειρούργο. μου έκανε τις υποτυπώδεις εξετάσεις, 'κούνα χέρι, κοίτα πόδι, περπάτα' κλπ, τα συνήθη νευρολογικά. και έλεγξε για πολύ ώρα τις αγγειογραφίες. στο τέλος, με την απλότητα των ανθρώπων που είναι σίγουροι για ό,τι λένε, μου ζωγράφισε πάνω στο χαρτί της ιατρικής κλίνης το εσωτερικό του κεφαλιού μου: μια πατάτα κρεμόταν από ένα δέντρο. η πατάτα ήταν το ανεύρυσμα, που φούσκωνε κρεμασμένο σ'ένα κλαδί που σταματούσε εκεί.
μου είπε: συνήθως τέτοιες επεμβάσεις έχουν, σε πρώτη φάση, 5% θνησιμότητα. σ'εσάς με τόσες επιπλοκές, η θνησιμότητα είναι πάνω από 30%. άρα; τι να κάνουμε;
όμως, έτσι όπως είσαστε τώρα, έχετε 50% θνησιμότητα όχι σε ένα χρόνο, αλλά σε ένα λεπτό. άρα θα γίνει επέμβαση. αλλά μπορεί να μην ξυπνήσετε, ή να ξυπνήσετε και να μην κουνάτε ένα χέρι, ένα πόδι, κλπ.
αναγκαστικά πρέπει να δεχτείτε.
η μάχη είχε χλωμιάσει. λέει ελληνικά εκείνη την ώρα:
-τα λέω κι εγώ χοντρά στους δικούς μου. αλλά κι εσύ ελένη, τι ακούς τώρα...

φανταστείτε λεπτότητα και ανθρωπιά, από μια γυναίκα που είχα γνωρίσει ακριβώς την προηγούμενη. που θυσίαζε την ημέρα της για μένα, και που έμπαινε και στη θέση μου και στεναχωριόταν...
τι θησαυροί άνθρωποι υπάρχουν...

ήταν η μοναδική μέρα που έφυγα από το νοσοκομείο, ο αδελφός μου προσπαθούσε να με διασκεδάσει στη νέα υόρκη, με πήγαινε από δω κι από κει, κι εγώ είχα όρεξη να ουρλιάξω, διερωτόμουν πώς δεν ούρλιαζα...
ήταν πολύ σκληρή η αναμονή. ήταν παρασκευή και η επέμβαση θα γινόταν τρίτη.

η παιδοψυχολόγος του σεραφείμ, η κυρία σερέτη, είχε την κόρη της στη νέα υόρκη. μας αναζήτησε. ένα νέο ζευγάρι όλο καλοσύνη κι ευγένεια. την κυριακή μας πήραν και πήγαμε στην εκκλησία. τελειώνοντας η λειτουργία, βρήκα τον ιερέα και του είπα: θα γίνει η επέμβαση την τρίτη. αν δεν πάω καλά, και είμαι σε κώμα, δηλώνω από τώρα ότι θέλω να έρθετε και να κοινωνήσω. όχι βέβαια γιατί κοινωνία σημαίνει θάνατος, αλλά είχε ζήσει την κατάσταση στην ελλάδα, κι ένιωθα ότι έφευγα χωρίς χριστό. κι εγώ, ό,τι και να'μαι, παρακαλώ να είμαι κομμάτι Του. μετά πήγαμε και φάγαμε σε ένα υπέροχο ινδικό, μαζί με τη μαρία και το γρηγόρη, το ζευγάρι αυτό. περάσαμε ωραία.
τη δευτέρα ήθελα κάτι: σώνει και καλά, ήθελα, δεν ξέρω γιατί, να πάω στο άγαλμα της ελευθερίας.
ήταν σα στόχος για μένα, δεν ξέρω γιατί.
πήγαμε. εμπειρία, κυρίως το μουσείο των μεταναστών...
το βράδυ, το δώρο μου: φαγητό μέχρι σκασμού στο χάρντ ροκ της νέας υόρκης...
και προσευχή.
την άλλη μέρα νηστική, νοσοκομείο.
σχέδιο: ή τα καταφέρνουν με εμβολισμό, ή, αν κάτι στραβώνει, ο ίδιος άνθρωπος έχει έτοιμο τιμ για άμεσο χειρουργείο.
είχα βγάλει τα απωθημένα του φόβου την παρασκευή. εκείνη την ημέρα ήμουνα ήσυχη όσο τίποτα.
δλδ ήσυχη τρόπος του λέγειν, αφού το σώμα έλεγε μόνο του ότι ένιωθε παράξενα.
όντως ενώ δεν περίμενα να έχω περίοδο εκείνη την ημέρα, η αναμονή του χειρουργείου, την έφερε, και αυτή τη φορά (πάντα όταν πάω σε χειρουργείο μου συμβαίνει αυτό)....:)
φορούσαν τη χάρτινη πυτζάμα και ρόμπα για το χειρουργείο, κι ήμουνα κι εγώ μαζί με τον αντρέα τον αδελφό μου και τη μάχη, και μια άλλη φίλη που πρώτη φορά έβλεπα, σ'ένα υπέροχο δωμάτιο, όπου όλοι όσοι ήταν για χειρουργείο βρίσκονταν εκεί με τους συγγενείς τους.
τελικά, ενώ ήταν να γίνει η επέμβαση στις 9, έτυχε κάτι επείγον και με πήραν στις 5 το απόγευμα! κατά το μεσημέρι η μάχη έπρεπε να φύγει. εγώ ήμουν τόσο ήρεμη που λαγοκοιμόμουνα!
εκεί ήταν που χτύπησε το τηλέφωνο, κι ήταν ο γούτας, ο φοβερός αραβολόγος του γέηλ.
-ελένη, δεν ξέρω πώς να στο πω, μην παρεξηγηθείς, αλλά να, αν χρειαστούν χρήματα, σε παρακαλώ υπολόγισέ με, μπορώ να βοηθήσω.

δεν νομίζω ότι ξεχνιούνται τέτοιες κουβέντες, είναι λέξεις-πράξεις.
δημήτρη, να είσαι καλά κι εσύ και η ιωάννα σου...

το απόγευμα ήρθαν οι γιατροί, και με πήραν με ευγένεια και χιούμορ, κλπ.
ο αναισθησιολόγος ήταν γάλλος. πριν με κοιμήσουν με ρώτησε αν ήθελα να πω τίποτε.
-θέλω να πω ότι φοβάμαι. αυτό μόνο, του είπα. και μετά βυθίστηκα στον ύπνο.

ξύπνησα σε ένα τεράστιο χώρο με απίστευτα μηχανήματα.
κάποιος μου έλεγε: ξυπνήστε, ξυπνήστε! κουνήστε το δεξί χέρι, πόδι, αριστερό, πόσο κάνει 2 και 2, 3 και 4, πώς σας λένε, ωραία, λοιπόν η επέμβαση πέτυχε 100%, συγχαρητήρια.

ευτυχία, τι είναι ευτυχία. μερικές φορές ξέρεις ακριβώς τι είναι ευτυχία.

ο ρίινα ήρθε το άλλο ρπωί με όλο το τιμ του. ήταν καταπερήφανος. είχε διασχίσει όλο τον εγκέφαλο μπαίνοντας από την αριστερή καρωτίδα, κι είχε γεμίσει με ρινίσματα πλατίνας το ανεύρυσμα στο δεξί ημισφαίριο!!! χωρίς να μου αφήσει κανένα κουσούρι.
πολύ τσίφτης. πολυ μαφιόζος.
να ναι καλά.

βγήκα την άλλη μέρα με αναπηρικό καροτσάκι, έμεινα μέσα στο ξενοδοχείο για 7 μερες, γύρισα στο νοσο να δούνε τα πράγματα, έμεινα μέχρι να μου δώσει το οκ για πτήση ο γιατρός.
περάσαμε όμορφα...
ήταν ωραία. χορτάσαμε μουσεία, περίπατο, κλπ κλπ ...
πήραμε δώρα...

όταν είμαστε στο αεροδρόμιο για να φύγουμε προς αθήνα, χτύπησε το τηλέφωνο. ήταν ο κύριος νίκος, ο αγαπημένος μου ταξιτζής! του λέω: 'μα επιτέλους, πήγα στη νέα υόρκη για να φύγω μακριά σας, κι εσείς με παίρνετε τηλέφωνο!'...
καλός άνθρωπος. ενδιαφερόταν για μένα. όταν είχαμε πάει στο ελληνικο αεροδρόμιο για να φύγουμε, είχαμε πάει με το δικό του ταξί. σταμάτησε σ'ενα περίπτερο, αγόρασε ένα μεγάλο μπουκάλι νερό, κι όταν φτάσαμε στο αεροδρόμιο, το έχυσε μπροστά στα πόδια μου. 'για να ξαναρθείτε', μου λέει με συγκίνηση. και να είσαστε πιο εσείς.

άντε. πλησιάζουμε. κάθε ιστορία έχει κι ένα τέλος. ή έτσι νομίζουμε.

14.

άρχισε η αναζήτηση.
να πάω αμερική. ναι, βέβαια. πού όμως; και γιατί πάντα ψάχνω μ' έναν ηλίθιο τρόπο;
εδώ υπάρχει ένα μυστικό: όσο πιο ηλίθιος είναι ο τρόπος που ψάχνεις κάτι, τόσο πιο εντυπωσιακό είναι το αποτέλεσμα!
αφού ο γιατρός μου ήθελε να με χειρουργήσει εδώ, έπαψα να τον βλέπω. ο φόβος του θανάτου και ο φόβος της μη-ζωής δεν υποχωρεί εύκολα.

ένας προϊστάμενός μου με έστειλε σε ένα ειδικό γιατρό, που θα μπορούσε να μου δώσει μια βεβαίωση ώστε να ταξιδέψω στην αμερική με χρήματα της δημόσιας ασφάλειάς μου, πράγμα κατά τη γνώμη μου θεμιτό, μετά από τέτοια περιπέτεια.
ο εν λόγω γιατρός κοίταξε τις αγγειογραφίες μου και είπε: ε, τι έχουν τα αγγεία σας, μια χαρά ειναι! το να πάτε στην αμερική είναι θέμα κοινωνικο-οικονομικό. κι αυτά τα χαρτιά, όχι ότι εγώ κάνω τέτοια πράγματα, πάντως τέτοια χαρτιά κοστίζουν 3000 ευρώ με 6000 ευρώ.
τα πήρα στην κράνα.
του είπα: εσείς να γράψετε ό,τι σας λέει η επιστημονική σας συνείδηση, ούτε λιγότερα, ούτε περσότερα!
καταλαβαίνετε πως δεν έγραψε τίποτα.
αφού πήρα 2-3 φορές τηλέφωνο τη γραμματέα του, δεν ξαναεπικοινώνησα μαζί του.
χρειαζόμουν εκείνη την περίοδο δύο πράγματα: αφενός να βρω πού να πάω, αφετέρου πώς να βρω έναν άνθρωπο που έχει τη δικαιοδοσία να πει ότι η περίπτωση είναι πολύ βεβαρυμένη και χρειάζεται να πάει αμερική.
όπου έγραψα στο αμέρικα, πάντα η απάντηση ήταν αρνητική. μερικοί απαντούσαν ότι δε γίνεται διότι δεν μπορώ να ταξιδέψω.
με θεωρούσαν ψιλο-απελπιστική κατάσταση.

χρειάστηκε να μπω μια φορά στον ευαγγελισμό.
συνέπεσε να είμαι στον ευαγγελισμό νοέμβριο, που πέθανε ο αραφάτ.
βρήκα πολύ μικρόψυχη την αναφορά ότι βρισκόμουνα στην κηδεία του αραφάτ χωρίς άδεια από την εργασία μου. ενώ ήμουνα στον ευαγγελισμό...
μικρότητες.
ήμουνα πολύ τυχερή. νοσηλεύτηκα στην πτέρυγα όπου διευθυντής ήταν ο κ. διαμαντόπουλος. τι ευγένεια! καλοσύνη, αμεσότητα με όλους, ενδιαφέρον, παρουσία...
γεωργία έλεγαν τη γιατρό που με είχε αναλάβει. μερικές φορές που της έλεγα διάφορα, για την αγωνία μου για το σπίτι, τα παιδιά, δάκρυζε. έμενε στο νοσοκομείο μέχρι αργά. ήταν μια εξαιρετικά καλή ομάδα!
όταν πρωτοπήγα εκεί, ο διαμαντόπουλος διάβασε το ιστορικό που κουβάλαγα προσεκτικά, και μετά μου είπε:
- ξέρετε τι περάσατε;
- το θάνατο τον ένιωσα, του λέω.
- και είσαστε έτσι!!!! χτύπησε το χέρι του στο ξύλινο γραφείο. ε, τι να πω! έχετε το θεό κοντά σας! με ξανακοίταξε και είπε: και δέκα αγίους!
:)
με τις διάφορες εξετάσεις που έγιναν, έμαθα τα περί καρωτίδας που είχαν επιμελώς αποκρυβεί και από το ιστορικό μου...
ο διαμαντόπουλος με έναν συνάδελφο το είδαν σε μιαν εξέταση, μου έδειξαν ότι πουθενά δεν έλεγε έτσι, κι ότι, αν αυτό, το να μην υπάρχει κανένας κλάδος από τη δεξιά καρωτίδα είχε γίνει μετά, θα ήταν ένα τόσο σοβαρό εγκεφαλικό που θα είχε αφήσει την αριστερή πλευρά σαφώς παράλυτη.
(αποσιωπητικά)
μετά από μερικές μέρες, ο διαμαντόπουλος με κάλεσε στο γραφείο του και μου είπε:
πρέπει να δράσετε γρήγορα!
ναι, του λέω ήσυχα.
με κοιτάζει και λεει με συγκίνηση.
καταλαβαίνετε; έχετε μια ωρολογιακή βόμβα στο κεφάλι, καταλαβαίνετε; και πώς να πάτε στο εξωτερικό, δε γίνεται να επέμβουν παρά μόνο με χειρουργείο, αφού δεν έχει πια πρόσβαση το ανεύρυσμα...

εκείνη η μέρα ήταν σκληρή, γιατί αυτά μου τα είπε ο γιατρός για να με κινητοποιήσει, αλλά μετά οι νοσοκόμες με έστειλαν να κάνω βιοψία των αγγείων σε μια άλλη πτέρυγα. εκεί πήγα με τις πυτζαμουλες μου και περίμενα τη σειρά μου. ένιωθα μειονεκτικά γιατί οι άλλοι φόραγαν τα κανονικά τους ρούχα, εγώ ήμουνα παράταιρη. τελικά τους πήραν όλους, κι εμένα με άφηναν να περιμένω. ήμουνα μόνη μου. η περίφημη 'ωρολογιακή βόμβα' με είχε στεναχωρήσει. δε μιλούσα. με άφησαν τελευταία, ενω νομιζω έναν ασθενή του νοσοκομείου πρέπει πάντα να τον προσέχουν με την έννοια ότι αυτός χρειάζεται νοσηλεία περισσότερο από τους εξωτερικούς ασθενείς.
όταν τέλος πάντων με έφεραν μέσα στο ιατρείο για να κάνουν τη βιοψία αυτή, που είναι να σου κόψουν από το ωραίο σου μπουτάκι λίγο κρέας, κι εγώ είχα κουραστεί και στεναχωρηθεί, άρχισα να ζαλίζομαι.
χωρίς να μιλήσει η νοσοκόμα το βλέπει και ετοιμάζει έναν ορό.
μη μου πείτε ότι είναι για μένα, της λέω αγριεμένα!
ναι, μου λέει, και θα φωνάξουμε να σας πάρουνε.
μην τολμήσετε να μου βάλετε ορό και μην τολμήσετε να με καθυστερήσετε άλλο! μπορεί να φύγω τοίχο τοίχο από δω μέσα, αλλά θα φύγω μόνη μου, όπως μόνη μου αδίκως με αφήσατε τόσες ώρες!

χωρίς δλδ να το ξέρει, η διαγωγή της ήταν απάνθρωπη. έβλεπα πώς και με ποια σειρά έβαζε τον κόσμο μέσα. επειδή δε μιλούσα, έπρεπε να με αφήσει έτσι! δεν έβλεπε;
το γράφω γιατί μερικές φορές, μικρά πράγματα είναι πολύ βασικά.

τι να πεις...

το πιο καλό που θυμάμαι, που είχε απασχολήσει το μυαλό μου και την καρδιά μου πολλές ώρες, ήταν ένα μικρό γεγονός:
μου έκαναν μια εξέταση που δεν πόναγε καθόλου, δε θυμάμαι πώς τη λένε, για να δουν στο λαιμό τις καρωτίδες.
απλώς έπρεπε να κοιτάζω τα ντουλάπια του εργαστηρίου, τα πόμολα, τις γωνίες, δλδ να έχω τεντωμένο λαιμό.
λέει ο διαμαντόπουλος:
- σας κουράσαμε.
- εγώ σας κούρασα του λέω. κι η παρουσία σας μου έδωσε τόση άνεση που ούτε το χρόνο κατάλαβα. (κι ήταν αλήθεια)
και σηκώθηκα αμέσως να βάλω τις σαγιονάρες μου και να φύγω.
δε θα ξεχάσω ότι ο ασπρομάλλης διευθυντής, ενώ δε χρειαζόταν, έσκυψε και μου έβαλε τη μια σαγιονάρα.
ξέρετε τέτοιες μικρές κινήσεις τι είναι, τι οάσεις, τι βάλσαμο, όταν βρίσκεσαι σε χώρο που σου λένε: 'βάλε θερμόμετρο! σήκωσε μπλούζα! κάνε έτσι! αλλιώς!' κλπ, λες και είσαι φταίχτης επειδή έχεις αρρωστήσει...
υπερβολική είμαι. το ξέρω, συγγνώμη!:)

λέω τα ονόματα αυτών που θυμάμαι με πολύ διάφανο τρόπο, απόλυτα έντιμους!
ο διαμαντόπουλος μου έδωσε ένα χαρτί που έλεγε όλα τα καθέκαστα και ζητούσε να φύγω στο εξωτερικό λόγω της πολυπλοκότητας, αλλά δεν έφτανε, γιατί δεν ήταν νευροχειρούργος. είναι καθηγητής παθολογίας στο πανεπιστήμιο αθηνών.
εν τω μεταξύ, ερχόταν καλοκαίρι, ο καιρός περνούσε...
μια φίλη με σύστησε μ'έναν όμορφο, πανέμορφο νεαρό, που δυστυχώς δεν μπορούσα να του τα ρίξω, διότι ήταν παντρεμένος. το παλλικάρι αυτό μόλις είχε τελειώσει τις ιατρικές σπουδές του και την ειδικότητά του ως νευροχειρούργος στη νέα υόρκη. λέγεται σουγιουλτζόγλου, νευροχειρούργος ειδικευμένος στους όγκους του εγκεφάλου.
δέχτηκε να με δει, αρνήθηκε να πάρει χρήματα γιατί μου είπε 'δεν έχω άδεια γιατί δεν έχω περάσει ακόμη δικατσά'. αυτός έγραψε στον καθηγητή του τον riina, ο οποίος, αφού πήρε τις διαβεβαιώσεις από το μαθητή του ότι η κατάστασή μου είναι πέρα από κάθε αναπηρία κλπ, δέχτηκε να με αναλάβει.
και τότε, το πανεπιστήμιο αθηνών έκανε κάτι που μου έσωσε τη ζωή: μου έδωσαν στο χέρι μια επιταγή 65.000 ευρώ, χωρίς να έχουν εξασφαλίσει χαρτί ώστε τα χρήματα αυτά να τα πληρώσει το δημόσιο. αυτό δεν μπορεί να μείνει στη σιωπή. αυτός που υπέγραψε αυτή την απόφαση ήταν ο τότε αντιπρύτανης δερμιτζάκης. του είμαι ευγνώμων. ας βρει το καλό στην οικογένειά του.

κι επειδή έχει ο καιρός γυρίσματα, ο κύριος με τα κοινωνικο οικονομικά στάνταρτς, όταν ήμουν ήδη στην αμερική, έγραψε τελικώς το χαρτί που χρειαζόταν, και το πανεπιστήμιο πήρε πίσω τα χρήματα που έδωσε για μένα.
η επιταγή αυτή δόθηκε την κατάλληλη στιγμή, γιατί τα πράγματα φαίνονταν και ήταν καλά, αλλά η λεγόμενη βομβίτσα, ευτυχώς, φόβιζε πιο πολύ τους γιατρούς παρά εμένα.

σ' όλη αυτή την πορεία, ένιωθα τη σιγουριά της θείας μέριμνας, χωρίς νταβαντούρια και φασαρίες... ένιωθα ότι δε χρειαζόταν να βιαστώ, να φοβηθώ, κλπ. ένιωθα ότι θα βρισκόταν η άκρη, όπως και βρέθηκε, την κατάλληλη στιγμή.

υγ. για τον σουγιουλτζόγλου. όταν γύρισα από αμερική, του είπα τα καθέκαστα, και τον ρώτησα αν τέλειωσε με το δικατσά. ευτυχώς ναι, είχα πια τελειώσει με τη γραφειοκρατία. πήγα στο ιατρείο του να με παρακολουθήσει εδώ στην ελλάδα αυτός. στο τέλος της επίσκεψης τον ρώτησα τι του οφείλω.
μου είπε: τίποτα!
-ε, όχι τίποτα! τώρα μπορείτε να ζητάτε χρήματα!
-όχι, γιατί εσείς μου κάνατε σεφτέ τώρα!
-α, σας παρακαλώ, είπαμε οι γιατροί να μην τα παίρνουν, αλλά αυτό το δικαιούστε, ήρθα στο ιατρείο σας, το οποίο έχει κι αυτό το δικό του κόστος!
-ουχ κι εσείς, μιλάτε σαν τη μητέρα μου!
τον άθλιο! δεν πήρε φράγκο.
κι όχι μόνο δεν πήρε ποτέ του φράγκο, αλλά μου συμπαραστάθηκε πολλές φορές.
μιας και μίλησα εδώ για ονόματα, οφείλω να αναφέρω και τον παυλίδη, της ίδιας ειδικότητας, που έκανε την αγγειογραφία του 2008, εδώ στην ελλάδα σε ιδιωτικό νοσοκομείο. η πληρωμή του ήταν μηδενική. το βάζει ο νους σας; η δε παρουσία του και η φήμη του, μεγάλη. για την ανθρωπιά του δε θα πω τίποτα. μόνο που μέσα μου χαίρομαι γιατί από την πρώτη στιγμή αυτός ο άνθρωπος με κέρδισε εξ ολοκλήρου.

13.

γύρισα τελειωτικά σπίτι μάλλον τον ιούλιο 2003.
φυσικά εκείνο το εξάμηνο δεν έκανα μάθημα.
η αρχή ήταν δύσκολη, με δυο μπαστούνια, το ένα μάτι οφ, και με την παραμικρή κούραση ο βηματισμός μπερδευόταν και έτρωγα τούμπες. σιγά σιγά όλα πολύ καλύτερα.
εκείνη την περίοδο, το φθινόπωρο, γνώρισα από κοντά για πρώτη φορά τον ιδανικό μου αναγνώστη.
ήταν η πρώτη φορά, που λόγω γυναικείας ευαρέσκειας, προσπάθησα να μην έχω μπαστούνι.
το μπαστούνι ενοχλούσε, δλδ στεναχωρόύσε κάποιους συναδέλφους που με αγαπούσαν...
'να πάρεις μια γυναικεία ωραία ομπρέλα, μου έλεγαν, αντί να κυκλοφορείς με μπαστούνι!
υπήρχαν και κωμικά κομμάτια σ'αυτή την εποχή...
με βλέπει ένας καθηγητής δυσκοίλιος με το μπαστούνι, και μου κάνει νόημα 'τι συμβαίνει;' του λέω 'τίποτα, είμαι σε μια θεατρική ομάδα'. 'ααα...' μου κάνει κάπως δύσπιστα.
σκύβω τότε και του λέω χαμογελαστά και με νόημα: 'ανεύρυσμα'.
μου λέει με ενδιαφέρον, αφού με βλέπει με μπαστούνι: 'πού, στη γάμπα;'
σκύβω όπως καθόταν και του λέω: 'όχι, στον εγκέφαλο'.
ο τύπος έμεινε άναυδος και δεν ήξερε ποιο ήταν το πιο ψέμμα, το θέατρο ή ο εγκέφαλος...

πέρναγα υπέροχες ώρες και υπέροχες νύχτες με το φραγκίσκο και την κωστάντια, από τη μουλτιμίντια, όπου ετοιμαζόταν το βιβλίο για τον άδωνη.
την τελευταία μέρα, που έπρεπε να πάω για το 'τυπωθήτω', μην έχει προκύψει καμιά αναποδιά με τα αραβικά (καθότι ο άδωνης επέμενα να βγει δίγλωσσος), γύρισα σπίτι, πήρα το βιβλίο του άδωνη, μην τυχόν δω κάτι και δεν ξέρω αν είναι σωστό έτσι ή αλλιώς, ας έχω μαζί μου το αραβικό πρωτότυπο.
είπα το 'τυπωθήτω', φεύγοντας από τη χρήστου λαδά όπου ήταν η συνεργασία με αυτούς τους εξαιρετικούς ανθρώπους, και πήγα στην εθνική βιβλιοθήκη, μπήκα σ'ένα μαγαζί με τηλέφωνα...
ΚΑΙ ΒΛΕΠΩ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΧΑ ΠΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΔΩΝΗ.
ήταν κάτι που έπρεπε να προσέξω. με την κούραση μειωνόταν κάπως και η αφή μου, μου έπεφταν πράματα χωρίς να το καταλάβω.
έτσι είχα χάσει τον άδωνη!
γύρισα πίσω, έψαξα όλους τους δρόμους, τα καλάθια με τα σκουπίδια, τους τόπους που πήγα...
το βιβλίο με την αφιέρωση του άδωνη 'από καρδιάς στην ελένη, άδωνης', χαρισμένο στους δελφούς το 86 που γνωριστήκαμε...
ήταν για μένα ένας θησαυρός, φορτισμένος με πολλά περισσότερα από αραβικά γράμματα.
και τώρα; τι να κάνω;
λύπη. θυμός. στεναχώρια.
και μετά ξαφνικό πείσμα:
ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΒΓΑΙΝΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΔΩΝΗ!
έχει το δικό του κείμενο με χίλιες προσοχές. έχει τη δική μου μετάφραση με χίλιες αγάπες, προσοχές, κι αδυναμίες.
αλλά αυτό ακυρώνει το άλλο.
χάθηκε.
δε με νοιάζει.
είναι μέσα στο δικό μου.

πάντως αυτό το βιβλίο του άδωνη, οι αναλογίες και οι αρχές, δουλειά από το 86 έως το περίφημο 2003. ναι, το έχω προσέξει, ναι, είμαι μέσα του, ναι, δεν είναι και τόσο άσχημο, ή, έστω, είναι ένα ασχημόπαπο που έχει την αραβική κληρονομιά του ολόκληρη...

τι λέω τώρα...
η επιμελήτρια του βιβλίου ηταν η χριστίνα γιατζόγλου, που πραγματικά έκανε ό,τι μπορούσε. αυτή εν τω μεταξύ είχε οργανώσει τους υπαλλήλους των ελληνικών γραμμάτων να μη μου πουν το τρομερό που συνέβη, όταν εγώ ήμουν στο νοσοκομείο: η ρούλα, μια πολύ αγαπητή συνάδελφος, στην ίδια ηλικία με μένα, πέθανε από ρήξη ανευρύσματος εγκεφάλου. το έμαθα όταν πήγα στο βιβλιοπωλείο, όπου δε σκέφτηκαν να μου το κρύψουν...
ας αναπαύεται τώρα με γαλήνη, ας ξεκουράζεται στην αγκαλιά του σύμπαντος και του θεού του...
όταν το έμαθα ήταν πολύ σκληρό.
τι λές μωρή; μπορείτε να πείτε! τέλος πάντων.

αλήθεια, προσέξατε κάτι; δε λέω τίποτα για τους άλλους...
κι όμως πόσο μπορεί να υπέφεραν όλο αυτό τον καιρό...
τα τρία πιτσιρίκια, ο παναγιώτης...

άρχισα μετά λίγο καιρό πάλι την ψυχανάλυση, που είχα σταματήσει ένα χρόνο πριν, το σεπτέμβρη του 2002, λόγω αφραγκίας.
στην πρώτη κουβέντα που έγινε, εντόπισα το κενό στη γνώση που είχα της κατάστασής μου. τότε ακόμη δε γνώριζα τις επιπλοκές. μια ερώτηση από μέρους του, η απορία η δική μου ως απάντηση, και κατάλαβα πως δεν ήξερα ακόμη όλα...
πέρασαν από τον απρίλη 6 μήνες. δεν είχα πια μαγκούρα.
χρειαζόταν μια αγγειογραφία ελέγχου.
ήμουνα σίγουρη πως όλα ήταν οκ. αυτό φαινόταν. είχα αρχίσει μαθήματα, ετοίμαζα παρουσίαση άδωνη, θύμωνα, ζούσα.
πήγα μόνη μου για την αγγειογραφία, υπόθεση ρουτίνας πια.
μα το ύφος του γιατρού στο τέλος ήταν λυπημένο.
'παρόλο που έχουμε κάνει τριπλό μπάι πας, ώστε να αιματώνεται ο εγκέφαλος από παράπλευρη οδό, το ανεύρυσμα -που λόγω των επιπλοκών δεν είχαν αγγίξει-, μεγάλωνε ξανά.

...

ιατρικό συμβούλιο: σε τρεις μήνες αγγειογραφία. αν μεγαλώνει ξανά, πρέπει να γίνει χειρουργείο.
απόφαση που κατοικούσε στο κεφάλι μου και την είπα αμέσως στο χειρούργο μου, που, σημειωτέον, δεν είχε πάρει φράγκο από μένα, κι ήταν κύριος.
'γιατρέ, εσείς με σώσατε. νιώθω ότι βρέθηκα πολύ κοντά στο θάνατο, αλήθεια δεν είναι; ο φόβος του θανάτου σημαίνει ότι εσείς κάνατε ό,τι μπορούσατε. με σώσατε. αν χρειάζεται άλλη επέμβαση θα πάω αμερική. και θα έχω δίκιο.'
ο γιατρός μου λέει:
-μα τώρα η επέμβαση θα είναι πολύ απλή.
-μα εσείς μπήκατε για έναν εμβολισμό, και βρεθήκαμε με εγχείρηση ανοιχτού κρανίου 11 ωρών, όπου, όπως είπατε, λόγω ιδιαίτερης ευθρυπτότητας των αγγείων, μόλις πιάνατε ένα αγγείο καταλήγαμε σε καινούρια αιμορραγία. και τώρα μιλάτε για εύκολο χειρουργείο; συγχωρέστε με, δεν είναι εναντίον σας ο φόβος, αλλά ξέρω ότι δεν θα μείνω εδώ αν χρειαστεί χειρουργείο.
-τότε να σκεφτείτε ότι θα πουλήσετε όχι σπίτι, αλλά σπίτια.

ομολογουμένως η φράση αυτή έμεινε μέσα μου. με πίκρανε.

περάσαμε λίγο τους τρεις μήνες, πέθανε η μητέρα μου το γενάρη του 2004, τελικά χρειαζόμουν χειρουργείο.

τα πράγματα σίγουρα δεν ήταν δραματικά, ήταν περίεργα. ενδιαφέροντα.
η εμπειρία του θανάτου φαινόταν πραγματικά συναρπαστική.

όλα καλά, ένιωθα καλά. η προσοχή που είχαν συστήσει οι γιατροί, φυσικά, ήταν όπως όλες οι διαταγές τύπου: 'απαγορεύεται ο ήλιος', 'να μη στεναχωριόσαστε' 'να μη σηκώνετε βάρος', χα χα 'να μη σφιγγόσαστε στην τουαλέττα' κλπ κλπ.
άγραφοι, ανεφάρμοστοι, εξωφρενικοί νόμοι...

εγώ ήμουνα καλά. αγωνιζόμουνα στα μέτωπα που μερικοί ξέρουν πολύ καλά.

ένα παράξενο, πολλαπλό ενθύμιο: έμπαινα σπίτι μου. έβαλα το κλειδί στην πόρτα, και βρισκόμουν στην είσοδο του σπιτιού που έχει την αγαπημένη μου καρέκλα, τη δικιά μου, στην ανάποδη του γραφείου, με το λαπτοπάκι μου. τα βιβλία, τα μαθήματα, οι δουλειές, η διαδικτυακή επικοινωνία, όλα από αυτή τη θέση, μ'όλο τα βάλε-βγάλε των ποδηλάτων, των παιδιών, των φίλων τους, κλπ κλπ.
εκείνη την ημέρα μπήκα στο σπίτι και κατάλαβα ότι κάτι έπαιζε με το δεξί μου μάτι, αυτό που για καιρό ήταν αλλοίθωρο και φουσκωμένο από την αιμορραγία.
έβλεπα ωστόσο καλά.

το είπα στη ματθίλδη, με την οποία πήγα στον ηλίθιο οφθαλμίατρο της γειτονιάς μου, διαπρεπή καθηγητή στα τει. τα καυμένα τα παιδάκια, τον είχαν καθηγητή...
του είπα: 'γιατρέ έχω κάνει ρήξη ανευρύσματος εγκεφάλου, με επιπλοκές, και το ανεύρυσμα υπάρχει ακόμη ανάμεσα στο δεξί μάτι και το δεξί αυτί. νιώθω κάτι στο μάτι μου, δεν ξέρω τι παίζει.
ο κόπανος με εξετάζει, και μετά
ΓΥΡΝΑΕΙ ΣΤΗ ΜΑΤΘΙΛΔΗ
και της λέει:
'καθαρά ψυχολογικό. δεν έχει τίποτα, όλα καλά.'

ο παλιομαλάκας! ναι, δεν ντρέπομαι που το λέω! ο παλιομαλάκας, επαναλαμβάνω και τώρα θυμωμένη, και ξέρετε γιατί;
να γιατί: είχα βασανίσει όλη την οικογένεια με την αρρώστεια μου.
τώρα λοιπόν για το τίποτα συνέχιζα να τους βασανίζω;

ένιωσα κυριολεκτικά ξεβράκωτη εκείνη την ώρα. κατ'αρχάς, να μιλάς σ'ένα γιατρό εσύ, και αυτός να γυρνάει στο συνοδό του σαν να είναι ο άρρωστος ηλίθιος, και να λες 'καθαρά ψυχολογικό.'
!!!!

το αποτέλεσμα ήταν ότι μετά την επίσκεψη στον παλιομαλάκα με το δίπλωμα, εγώ δεν τόλμησα ποτέ να αναφερθώ σε θέματα με 'ψυχολογικά'. ό,τι και να ένιωθα στο μάτι, το βούλωνα.

πέρασε έτσι ένας χρόνος. η σοφί από το παρίσι με συμβούλευε να κάνω οπωσδήποτε κάτι.
η γιαγιά της, η κυρία λόυξ, μου έστειλε μέσω της σοφί χρήματα για το εισητήριο στην αμερική. περιττό να σας πω ότι έφυγε το ποσόν από δω κι από κει.

να σας πω επίσης ότι ποτέ δεν ευχαρίστησα την κυρία λόυξ. θεωρούσα ότι ο πόνος της αχαριστίας είναι ακριβώς η διάσταση της δικής της άφθορης καλοσύνης, ενώ για μένα ήταν μια μορφή ταπείνωσης. με τον ίδιο τρόπο που φέρθηκα στη βαν ρίτ, με τον ίδιο τρόπο που φέρθηκα στη μακρή, και σε άλλους. τους θεωρώ όλους αυτούς πολύ ανώτερους της ευγνωμοσύνης που νιώθω. βάστηξα την ευγνωμοσύνη για μένα. να θυμάμαι πόσο μικρή είμαι μπροστά τους. ό,τι και να κάνω, είναι χρωστούμενο σ'αυτούς. ναι. και σε άλλους. όχι σε μένα! εγώ είμαι ο ευτυχής ζητιάνος που παίρνει δώρα. όπως και με σας που τυχόν με διαβάζετει.

το καλοκαίρι πήγαμε νέα μάκρη.
ένα πρωί, μετά το πλύσιμο πιάτων, μπήκα στο δωμάτιο των παιδιών που κοιμούνταν. το δεξί μάτι έπαψε να βλέπει.
δεν είπα τίποτα σε κανέναν. σε λίγο η ματθίλδη κατέβηκε από τον πρώτον όροφο και με είδε στην αυλή.
γούρλωσε τα μάτια της και μου είπε: -ιιι! τι έχει το μάτι σου! η κόρη είναι ολόκληρο το μάτι!
-δε βλέπω απ'αυτό το μάτι, της λέω.
μετά μερικές ώρες η όραση επανήλθε.
ο νευροχειρούργος ήταν κατηγορηματικός. το ανεύρυσμα μεγάλωνε και μάγκωνε το οπτικό νεύρο.
-μα ξέρετε, πήγα σε οφθαλμίατρο γιατί ένιωθα ότι κάτι έτρεχε με το μάτι, μα μου είπε ότι είναι 'καθαρά ψυχολογικό'.
-τι ψυχολογικό κυρία μου! στην καλύτερη περίπτωση θα χάσετε το μάτι σας, στη χειρότερη θα φύγετε!

καταλαβαίνετε γιατί, με εντελώς διδακτικό τρόπο ονομάζω 'παλιομαλάκα' ένα γιατρό, που, επειδή δεν ξέρει τι του γίνεται, το αποδίδει στο 'καθαρά ψυχολογικό'!!!!

Δευτέρα 6 Απριλίου 2009

10. σχεδόν επανάληψη. συζήτηση για μια αληθινή επικοινωνία μέσα στο χάος..

τελικά, μάλλον ένα άτομο υπό καταστολή που δεν αντιδρά στον εξωτερικό πόνο, ή δεν κινείται, κλπ, ή σε φυσικό κώμα, μπορεί προφανώς να βλέπει.
λόγω του συνεδρίου προχτές, η συζήτηση με τους δυο γιατρούς της οικογένειας ξανάρχισε, για το πώς ήμουνα. η ματθίλδη έλεγε ότι ήμουνα τρομακτική, καθόλου αντιδράσεις και μισάνοιχτα απλανή μάτια. ο αδελφός μου άρχισε τις θεωρητικούρες για το κώμα 1, 2, κλπ έως 6. μου έκανε εντύπωση που αυτός, προφανώς ως πιο στενός συγγγενής, δεν έκανε κανένα σχόλιο ως προς εμένα, ενώ η ματθίλδη, ως γυναίκα, έβγαζε κι ένα συναίσθημα (τρομακτική), παράλληλα με την ιατρική ψυχρότητα ('δεν καταλαβαίναμε αλλά σου λέγαμε ναι για να μη σε αγχώνουμε')
άρα, τα απλανή μάτια μπορούν να βλέπουν, αφού εγώ αναγνώρισα την οπτική γωνία μου, όταν ξαναπήγα στην εντατική, τον γιατρό που κατά κάποιο τρόπο φώτισε το σκοτάδι μου τότε, τη θέση του διευθυντή, και άλλες λεπτομέρειες.
παρόλο που το 'χω δημοσιεύσει ξανά κάπου στο μπλογκ, ή αυτό ή το προηγούμενο που κατέστρεψα, δε θυμάμαι, θα παραθέσω έστω ξανά εδώ το γράμμα που έγραψα μήνες αργότερα σ'αυτόν το γιατρό, και που δεν του το έστειλα, από λεπτότητα ίσως, με τη σκέψη ότι δε θα ήθελα να νιώσει ότι του γίνομαι φορτική, μιας και το ξέρω, εξωτερικεύομαι μερικές φορές με τάσεις πληθωριστικές:)

χτες το βράδυ μιλούσα με το παιδί της ανοιχτής θάλασσας, και έλεγα πόσο έχω αναστατωθεί από τις μνήμες αυτές. μου συνέστησε λοιπόν, ότι θα είναι κάπως απελευθερωτική η 'έξοδος' όλων των μορφών μνήμης γύρω από κείνη την περίοδο. έτσι κάπως θα φύγουν. αποφάσισα να ακολουθήσω τη συμβουλή της. το εγχείρημα, όσο και επιφανειακό να είναι, θα έχει κάτι από αυτή την ιστορία. αφού το γράφω εδώ με αριθμούς, θα το μαζέψω κάποτε να υπάρχει και θα το αφήσω για τα παιδιά μου, σαν ένα κομμάτι που ενδεχομένως κάποτε το διατρέξουν.

το πόσο το διαδίκτυο μπορεί να ελευθερώνει ή και να σκλαβώνει καμιά φορά, είναι πια γνωστό. εμένα με έχει βοηθήσει πολύ η επαφή με το διαδίκτυο, μου έχει ανοίξει κόσμους. όπως τώρα άκουσα με όλο το βάθος της λέξης το παιδί της ανοιχτής θαλασσας, έτσι πριν καιρό άκουσα και την κ.σ.μ, η οποία με παρότρυνε δημόσια να αφιερώσω το βιβλίο μου για τον αραβικό πολιτισμό στον μοσέ. κι έτσι κι έγινε. και ήταν σωστό να γίνει έτσι, μα δεν το σκέφτηκα μόνη μου. συγχρόνως βέβαια, σχεδόν στο ίδιο επίπεδο θα ήθελα να μιλήσω εδώ και για το μίχο, που, παρόλο που κάποτε υπήρχαν διαφωνίες με την κ σ μ, είναι κι αυτός ένας από τους πιο βαθείς και πιο αγαπημένους φίλους του διαδικτύου μου. αρνούμαι με πρόθεση ή χωρίς πρόθεση να εμπλακώ σε διαμάχες, γιατί η αγάπη πέφτει σαν ύφασμα πάνω στους ανθρώπους και τους ντύνει με την ομορφιά τους τον καθένα ξεχωριστά.
τέλος πάντων. από το νου μου περνά και η μπαομπάμπ τώρα. γιατί η μπαομπάμπ τέλειωνε μεταπτυχιακό νομικά στο εξωτερικό, όταν κάποιος με κατηγόρησε στο διαδίκτυο ότι έχω πάρει το ψευδώνυμό του. η μπαομπάμπ βρήκε νομική άκρη, ο μίχος με στήριξε πραγματικά με τη δύναμή του, κι άλλοι φίλοι επίσης μου στάθηκαν τότε, όπως ο μπάμπης δερμιτζάκης και ο γιάννης μανιάτης... κι άλλοι... και τους ευχαριστώ όλους.
οι συγκεκριμένοι άνθρωποι μού στάθηκαν και άλλοτε, μα το παραλείπω.

αλήθεια, τι να είναι το 'χάος'; (εκτός από τον τρόπο που γράφω, που όντως είναι χαώδης ως σπήλαιο σε φρονιμίτη)

το βλέπω εκεί στον τίτλο που έχω βάλει γράφοντας, και σκέφτομαι τη λέξη 'χαουά', την αραβική, που προέρχεται από την ελληνική, και σήμαινε κλασικότερα 'αέρας, δλδ κάτι που σου επιτρέπει να αναπνέεις, και σήμερα σημαίνει κάπως καιρός.
σκέψου όμως ότι κοντά είναι και το αντιδάνειο 'χαβάς'... από το μουσικό δρόμο της ανατολικής μουσικής.
άρα, ούτε ο άνθρωπος σε κώμα είναι στο χάος με την απλούστατη νεοελληνική έννοια, ούτε ο άνθρωπος στο διαδίκτυο είναι στο χάος της 'α-προσωπίας'.

απλώς. υπάρχει ένα βλέμμα, μια ακοή, μια γεύση του κόσμου,
διαφορετική. μα το ίδιο βαθιά στην ανθρώπινη ιστορία του καθενός. είναι ένας νέος τρόπος επικοινωνίας που πάει ενάντια στα στεγανά που δημιουργεί η κοινωνική διαστρωμάτωση και η οικονομία.
σας κούρασα πάλι.

παραθέτω το γράμμα που σας έλεγα, και που παρέδωσα χτες στην οργανώτρια της στρογγυλής τράπεζας για την εντατική.

Ρίξε λίγο φως! Εδώ, εδώ, ναι, ακριβώς εδώ, αυτό είναι.
Βλέπω ένα άγνωστο, άγνωστο πράμα. Τα χρώματα να περιγράφουν τους παλμούς μου. Μα τι είναι αυτό το άγνωστο;Καλή μου, τι χρώμα έχει η ζωή;
Ξέρεις πόσο πονάει όταν φεύγει; Πονάει.
Λίγο ακόμη. Κάνε υπομονή. Να εγώ σώθηκα. Θα έρθει και η σειρά σου.
Μετά δε θα σου λέω τίποτα. Θα σου τα πει ο άντρας σου. Δεν ξέρω, ένα βάζο, κάτι σε χτύπησε… εκείνος θα στα πει.
Ένα χαμόγελο γεμάτο αμηχανία. Εσύ τώρα που με συναντάς πώς με ξέρεις; Όταν σου μιλούσα τότε πώς με έπιανες; Ναι, εγώ είμαι που σου έλεγα τ’ όνομά σου, εγώ, μου καρφώθηκες και σου καρφώθηκα στο πετσί του εγκεφάλου. Ούτε καν στη μνήμη. Η μνήμη είναι παραμύθι. Δεν έχω μνήμη. Ούτε με νοιάζει γιατί εσένα ένιωθα να με προστατεύεις με μια ζεστασιά. Άλλοι δρόμοι αυτοί, ούτε σύ μπορεί ενδεχομένως να τους ξέρεις. Εγώ δεν τους ξέρω σίγουρα. Ούτε με νοιάζει να τους δώσω ταυτότητα, και να πω είναι έτσι ή είναι αλλιώς, και λοιπά. είσουνα εκεί. Δεν ξέρω γιατί συνδύασα μια φωνή να με φωνάζει τότε που δεν έβλεπα, με το δικό σου πρόσωπο. Τόσα άλλα πρόσωπα και καταστάσεις θυμάμαι, αλλά το συνδυαστικό ήχου-προσώπου έγινε με σένα. Σου είχα δώσει όμως άλλο όνομα. Νόμιζα ότι σε λένε γιώργο. Ίσως να συνεργαζόσουν και με κανένα γιώργο, και να φώναζες κι αυτό το όνομα, ‘γιώργος’ είναι το όνομα του πατέρα μου, ίσως γι’ αυτό να μου έμεινε. Τώρα πια νομίζω πως σε λένε βαγγέλη. Νομίζω πως δεν κάνω πια λάθος, αν θυμάμαι καλά.
Ένιωσα σήμερα την ανάγκη να σου γράψω. Συνέχισε έτσι βαγγέλη, με τους ανθρώπους που πέφτουν, με όλη τη σημασία της λέξης, στα χέρια σου. ‘πέφτω’ στα χέρια ενός άλλου ανθρώπου, είναι πολύ τρομερό. Εγώ ‘έπεσα’ και ξέρω τι θα πει: θα πει πως όταν πέφτεις δεν είσαι πια άνθρωπος, έχεις γδυθεί αυτή την ταυτότητα, έχεις γίνει ένα ‘πράμα’, ένα σακκί πατάτες ας πούμε. Έτσι ένιωθα, ανήμπορη να κουνηθώ, ταπεινωμένη κάργα, τόσο πολύ, που τίποτα πια να μην έχει νόημα για μένα, ούτε η ντροπή, ούτε καν η ίδια η ταπείνωση. Εισέπραξα μιαν ανθρωπιά από κάποιον άλλον τότε, που στον απίστευτο πόνο των στιγμών ανάμεσα στους εφιάλτες και τα υπόλοιπα, η φωνή σου στον κυκαιώνα του μυαλού μου, ήταν μια όαση, μια συμπόρευση στη διάβαση από την έλλειψη ζωής προς τη ζωή.
Ταύτισα αυτόν τον κάποιον άλλον που με αποκαλούσε με το όνομά μου, τον ταύτισα με σένα. Ποτέ το ευχαριστώ μου δε θα σημαίνει πολλά πράγματα. Εύχομαι να είσαι καλά με τους γύρω σου, την οικογένειά σου, τους δρόμους της ζωής σου
.

ελένη κονδύλη.‏2004‏‏-‏09‏‏-‏30‏ λάθος ημερομηνία είναι αυγή πρώτης οκτωβρίου, κι ήμουνα στην εντατική που σε συνάντησα τον απρίλη του 2003.

καλημέρα, καλή βδομάδα! πάμε αλεξανδρούπολη;

ΣΙΡΙΝ, ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΊΑ!

Κυριακή 5 Απριλίου 2009

12.

προς το τέλος της νοσηλείας, ήρθαν ο χειρούργος μου και η ομάδα του και μου είπαν ότι πηγαίνω πολύ καλά, και πρέπει να κάνουν μια τελευταία αγγειογραφία, επεμβατική, για να βοηθήσουν την αιμάτωση του εγκεφάλου. δε θα πονέσει, αλλά πρέπει να συνεργαστώ και να είμαι ξύπνια, ώστε να μου δίνουν οδηγίες και να μπορώ να κάνω αυτά που μου λένε.
για κάποιον που έχει περάσει τον εφιάλτη που πέρασα κι εγώ εκείνο τον καιρό, εντελώς ευάλωτο, αδύναμο, δεν είναι αυτονόητο να μπορεσει να συνεργαστεί.
μου είπαν ότι θα μπορούσαν αν δεν άντεχα να με κοιμήσουν, αλλά να το σκεφτώ, η συνεργασία μου θα τους βοηθούσε σ'αυτό που έπρεπε να κάνουν...
πλησίαζε πάσχα, καλή ώρα.
η επέμβαση θα γινόταν την εβδομάδα πριν τη μεγάλη εβδομάδα. στις αϋπνίες μου σκεφτόμουνα τους μαθητές του χριστού που του ρώτησαν 'πού θέλεις να γιορτάσουμε το πάσχα;'
πρόσευχα, με τη χάρη της συγγνώμης που σας περιέγραψα παραπάνω: οι μαθητές σου σε ρώτησαν πού θα γιορτάσετε το πάσχα όλοι μαζί. κι εγώ σε ρωτάω πού θα γιορτάσω το πάσχα. εδώ; αλλού; όπου και να ναι, θέλω να το γιορτάσω κι εγώ μαζί Σου. σε παρακαλώ, θέλω να είσαι κοντά μου ό,τι και να γίνει.

τι άλλο να ζητήσεις σε τέτοια φόρτιση;

νάσου κι ένα τηλεφώνημα από τη φίλη μου τη σοφί, τη βελγίδα που ζει στο παρίσι, και αφού πέτυχε κάποιον σπίτι, έμαθε τα καθέκαστα, βρήκε το τηλέφωνο του νοσοκομείου με απίστευτες δυσκολίες, και έμαθε από μένα ότι θα γινόταν αυτη η τελευταία επέμβαση.
-παίρνω το αεροπλάνο κι αύριο θα είμαι εκεί!
όμως η σοφί υποφέρει από παραμορφωτική αρθρίτιδα με πόνους και δυσκολίες, κι έχει και δύο μικρά παιδιά.
-στο απαγορεύω! της λέω. και σε διατάζω να κάνεις προσευχή για μένα, και να βάλεις και τα μιρκά και τον ζουάν να κάνει προσευχή για μένα.
αφού την έπεισα, μου λέει δραματικά:
-υποσχέσου μου ότι θα παλέψεις με δαίμονες και με αγγέλους! το ξέρεις;
-το ξέρω.
-θα μπορέσεις;
-στο υπόσχομαι.

πού να κοιμηθώ εκείνη την τελευταία νύχτα. αδύνατον.
ήρθαν και με πήραν το πρωί.
με έβαλαν στην κλίνη του εργαστηρίου, με συσκεύασαν με τα χέρια και τα πόδια δεμένα, έβαλαν όλες τις συσκευές γύρω, πάνω, κλπ, και περιμέναμε το γιατρό που θα έκανε εκείνη την αγγειογραφία. κύριος ιωαννίδης.
ο χειρούργος μου ήταν εκεί, ο κύριος Α. κανείς δε μίλαγε. τη νύχτα, η προσευχή μου είχε λάβει την ειδοποίηση για το 'μαζί το πάσχα'. το 'πού;' ένιωθα να μη με αφορά. αυτή ήμουνα. η ευσπλαγχνία του θεού με χωράει και μένα. όποια κι αν είμαι. όση επανάσταση κι αν κουβάλαγα. στο σώμα χριστού θέλω να είμαι ρανίδα, άτομο, τίποτα, αλλά να είμαι εκεί. κι ας είμαι αυτή που είμαι. δε με αφορά παράδεισος, κόλαση. άστα αυτά, για όποτε. να είμαι μαζί. τίποτε άλλο. αυτό το 'μαζί' είχε έρθει μέσα μου.
ανθρώπινη αγωνία στη συνέχεια, στο έπακρον.
μπαίνει ο ιωαννίδης, καλημερίζει συνεργάτες, και λέει:
'αυτή τη νύχτα δεν κοιμήθηκα! έκανα προσευχή να πάει καλά αυτό το περιστατικό. την κοιμίσατε;'
!!!!
για μένα ήταν σαν τη μεγαλύτερη συνενόηση. ήξερα πια πως άγγελοι θα βοηθούσαν τα χέρια του γιατρού.
-δεν κοιμάμαι, είμαι δω! φώναξα εγώ.
άρχισε η επέμβαση. αισθήσεις τρομερές.
'κουνήστε το δεξί σας χέρι'
'κουνήστε το αριστερό χέρι'
'κουνήστε το δεξί πόδι...
κλπ.
πέραν αυτών άκρα σιωπή από όλους.
σε μια στιγμή άκουσα χειροκρότημα ενός μονάχα ανθρώπου.
τότε ο ιωαννίδης μου είπε: 'τελειώσαμε'! κάναμε τριπλό μπάι πας για να αιματώνεται ο εγκέφαλος και πετύχαμε απολύτως! σας ευχαριστώ για τη συνεργασία!'
του λέω:
ευχαριστώ. μπορείτε να μου λύσετε το δεξί μου χέρι; θέλω να κάνω το σταυρό μου.
-να κάνετε το σταυρό σας, μου είπε λύνοντας τα 'δεσμά μου'.

αν αυτό δεν ήταν ειδοποίηση για γαλήνη...
αφήνω ελευθερο τον καθένα που τυχόν διαβάσει αυτή την ιστορία να τοποθετηθεί μόνος του.

είχα αδυνατίσει πολύ...
βγήκα υποβασταζόμενη τη μεγάλη πρασκευή. φυσικά δεν πήγα εκκλησία το πάσχα. πήγα την επομένη, ήσυχα...

μετά με διαταγή γιατρού με 'απέσυραν' από την οικογένεια. έπρεπε να μην έχω εντάσεις, συγκινήσεις, χρειαζόμουν ησυχία και περιποίηση.
ένας φιλανθρωπικός σύλλογος μου προσέφερε ένα διαμέρισμα και μια έκτακτη γυναίκα, που καθόταν 8 έως 2 μαζί μου. ήταν τόσο καλή, που όταν είδε πόσο μου αρέσουν οι μυρουδιές, αρωμάτιζε τα ρούχα μου με το άρωμά μου, το λέω σαν μια λεπτομέρεια της ποιότητας του ανθρώπου.
και κάτι άλλο: η κυρία είχε τελειώσει την τρίτη δημοτικού.
όταν τέλειωνε τις δουλειές της, ερχόταν και καθόταν μαζί μου, και μου έλεγε:
πες ό,τι θες, να βγουν από μέσα σου!
και θυμόμουνα την ιφιγένεια εν ταύροις, όπου έλεγαν τους εφιάλτες τους στον ήλιο για να φύγουν, και τον φρόιντ και την ψυχανάλυση...
η κυρία αυτή είχε καλοσύνη που έμοιαζε με σοφία, ας είναι καλά.
εκεί έμεινα δυο μήνες.
εκεί αποτέλειωσα τη λεξικολογική μελέτη του άδωνη, και βγήκε το μισωτελειωμένο βιβλίο το περίφημο για μένα 2003, και ο άδωνης βέβαια δε μου χάλασε το χατήρι να έρθει...
έζησα ως ο λάζαρος, ζητιανεύοντας και παίρνοντας δώρο την καλοσύνη και την αγάπη πολλών ανθρώπων...

άσε και πόσο αίμα, ως καννίβαλος ή βρυκόλακας ήπια από πολύ κόσμο: συγγενείς, φοιτητές μου, αγνώστους...
όλους τους ευχαριστώ από καρδιάς.
με το νου και την καρδιά. ψυχή; έχω ψυχή; πού να είναι; με όλο μου το είναι.
κι άλλα πολλά, για εκείνη την εποχή, μα φτάνει...

καλημέρα σας, άλλοτε η συνέχεια.

11. μπορείτε να το προσπεράσετε ακόμη κι αν ενδιαφέρεστε για την ιστορία.

μέχρι το τέλος της νοσηλείας μου, που βάστηξε ένα μήνα και κάτι μετά την εντατική, δέχτηκα πολλές επισκέψεις.
εγώ στο ανάκλιντρο, κι οι άλλοι καθιστοί... πολύ ευχάριστο, αλλά έπρεπε οι εκέστοτε να είναι από την ίδια πλευρά: έβλεπα ακόμη με το ένα μάτι περίπου, το άλλο ήταν εντελώς αλλοίθωρο και με λίγη, πολύ λίγη δύναμη, που κατάφερνε και μπέρδευε και το άλλο. διάβασμα δλδ αποκλειόταν.
ένα άλλο βάσανο ήταν η ακοή. άκουγα καλά, αλλά ήταν ένα μεγάλο βάσανο αν μίλαγαν άνθρωποι από δυο διαφορετικές πλευρές μου. αυτό το κουσούρι μου έμεινε επίσης για πολύ καιρό, ήταν σαν να άκουγες σχεδόν καμπάνες μέσα στο κεφάλι σου. παραδόξως όλη η δεξιά μου μπάντα είχε το πιο μεγάλο πρόβλημα, ενώ, αφού το πρόβλημα ήταν στο δεξί μέρος του εγκεφάλου, θα έπρεπε λογικά, αριστερα να είχα πρόβλημα. όμως το δεξί χέρι άργησε να αποκατασταθεί, δεν ήταν ποτέ παράλυτο ακριβώς, αλλά 'βαρύ'. το δεξί πόδι στην αρχή ήταν παράλυτο, με το 'βελόνα στην πατούσα' 'πονάτε;' 'όχι', και την αποτύπωση της λύπης στο πρόσωπο της νοσοκόμας που έλεγε 'δεν είναι τίποτα'...
έλεγαν όλοι 'θαύμα, θαύμα', και σας είπα, ούτε που το καταλάβαινα.
πρώτον γιατί δεν ήξερα ακριβώς τι μου είχε συμβεί, δεύτερον γιατί δε με είχα δει.
όσοι με ξέρετε, μπορείτε να το επαληθεύσετε και στους άλλους: είμαι μια θεά, και τίποτε, για τους μη-νευρολόγους δε θυμίζει αυτό το ιστορικό, μαζί με την πληροφορία που συνέλεξα εχτές από τη ματθίλδη, γιατρό και γυναίκα του αδελφού μου, που μου μετέφερε το εξής: στον ήδη με αγγειόσπασμο εγκέφαλο (γι'αυτό προφανώς στο πρώτο νοσοκομείο δεν μπόρεσαν στην αγγειογραφία να δουν το ανεύρυσμα), το ατύχημα με την καρωτίδα και το χειρουργείο για την τρομερή αιμορραγία και την προσπάθεια να με σώσουν, κάθε αρτηρία ή φλέβα ή ξέρω γω που έπιανε ο χειρούργος για να πάρει μόσχευμα για να αποκαταστήσει μια κάποια κυκλοφορία του αίματος, μόλις την άγγιζε έσπαγε, με αποτέλεσμα εκείνο το εντεκάωρο να κάνω αλλεπάλληλα εγκεφαλικά και αιμορραγίες, εξ'ού και οι τρομεροί εφιάλτες που έζησα είτε υπό καταστολή είτε αργότερα όταν ξύπνησα.
τούτο το εκμαίευσα χτες, μιλώντας για το συνέδριο.
η διαίσθηση των φίλων ήταν ένα φοβερό θέμα.
η τότα, η φίλη που ανεβάζει το σπίτι της μπερνάρντα άλμπα, και ο άρης, φίλος από τη λάρισσα, με είχαν πάρει τηλέφωνο ακριβώς όταν περίμενα σε μια πολυθρόνα να φύγω για το δεύτερο νοσοκομείο, όπου σωτήρας μου ήταν η ματθίλδη. γιατί αυτήν έστειλε ο θεός σπίτι μου, εκείνη τη δευτέρα πρωί, και διέγνωσε ότι δεν είχα ούτε αφή ούτε λόγο, κι ότι έφευγα κατά κυριολεξία.
καθόμουν λοιπόν σε μια πολυθρόνα τότε και περίμενα να με πάρουν. συγχρόνως έδινα οδηγίες τι να κάνουν με τα παιδιά κλπ. μου έλεγαν ναι για να με ησυχάσουν, διότι μιλούσα με ακατέργαστες συλλαβές, κι ενώ μεν μέσα μου είχα τη λογική, αυτή δεν έβγαινε έξω, γιατί δεν είχα λόγο...
προφανώς για να μην ανησυχήσω περσότερο, με άφησαν να σηκώσω το τηλέφωνο τις 2 φορές που χτύπησε, κι ήταν οι δυο αυτοί φίλοι.
εντυπωσιάστηκα που μου τηλεφώνησαν εκείνη τη στιγμή, και τους 'μίλησα', όπως νόμισα.
η τότα που ήταν στην αθήνα έμαθε την άκρη, κι ήρθε να με δει κλπ.
ο άρης δεν είχε καταλάβει τίποτα.
τον πήρα τηλέφωνο εγώ προς το τέλος της νοσηλείας, και μου είπε: 'δεν είχα καταλάβει τίποτα, γιατί δεν ξέρω τι συνέβαινε, δεν έβγαζα νόημα και το κλείσαμε γρήγορα'.

Σάββατο 4 Απριλίου 2009

10.

πώς τελειώνει η διαμονή στην εντατική;
κάπως..
θυμάμαι το 'έχει ξυπνήσει αυτή', και τη μανία μου να βγει ο ανυπόφορος αναπνευστήρας.
θυμάμαι το θυμό μου, γιατί είχα θυμό και ήθελα να φύγω. σε κάποια στιγμή ο θυμός ανέβηκε στο κατακόρυφο, μέσα στο παραλήρημά μου, και τότε σκέφτηκα γαλλικά: que tu sois battue, volée ou violée, si tu ne pardonnes pas, tu ne peux pas être libérée (ακόμη και να σ' έχουν δείρει, κλέψει, βιάσει, αν δε συχωρήσεις δεν μπορείς να ελευθερωθείς). αυτό ήταν μια στιγμή χάριτος, που με βοήθησε να βλέπω τους ανθρώπους με πιο επιείκεια. ήξερα από την πρώτη στιγμή ότι θα είχε ημερομηνία λήξης, αλλά για καιρό έζησα αυτή τη χάρη...
γιατί χάρη είναι να βλέπεις τους άλλους και να μπορείς να συγχωρείς, όταν κάτι έχει συμβεί.

όταν ξύπνησα χωρίς αναπνευστήρα την πρώτη φορά και μπορούσα να μιλήσω (δλδ τρόπος του λέγειν), ειδοποίησαν τον άντρα μου, πού ήρθε τρέχοντας και με ρώτησε: 'ποιος είναι ο κωδικός του κινητού σου;' -'1610', του είπα αμέσως, χωρίς καμιά καθυστέρηση. μου έκανε κι εμένα εντύπωση ότι μπορεί να είχα παραλήρημα, εφιάλτες, φαντασιώσεις, σκέψεις, κλπ, κλπ, το νοητικό κομμάτι φαινόταν να ελέγχει την κατάσταση... σαν να είχε το πάνω χέρι, ενώ τα συναισθήματα ήταν πολύ πιο ευάλωτα. λες και στη μάχη της επιβίωσης προσπαθούσες από κάπου να πιαστείς. ο κόσμος των συναισθημάτων, όπου ο φόβος ήταν κορυφαίος, τα πράγματα ήταν πιο σαθρά από παντού.


είχα και μια άλλη εμπειρία, για την οποία δε θέλω να αναφερθώ γραπτώς εδώ.
όταν ανέβηκα στο δωμάτιό μου, ζητούσα ψυχίατρο, γιατί θεωρούσα ότι τον είχα ανάγκη. ο γιατρός που με είχε αναλάβει, είπε στον άντρα μου: 'αφήστε να περπατήσει πρώτα'...
κι αν δεν περπατούσα; δε θα ήταν πιο βαρύ;
θεωρώ ότι χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη κάποιος που για ένα διάστημα της ζωής του είχε γίνει 'σακκί με πατάτες'.
τέλος πάντων, πάει αυτό. έμεινα για ένα μήνα στο κρεβάτι, και βαθμηδόν μου αφαιρούσαν κανένα σωληνάκι, κανένα σακουλάκι...
ενοχλητικά: τα της μύτης!

είχα μια εξαιρετική νυκτερινή νοσοκόμα. μου έλεγε ιστορίες από τη ζωή της, που έδινε όνειρα μιλώντας μου για το μέλλον.

οφείλω να πω, και μάλλον είναι κοινό, ότι όταν βγαίνεις από έναν τόσο λήθαργο, μετά δεν ξέρεις τι να κάνεις τον ύπνο σου...
στο δωμάτιο είχα απίστευτη δυσφορία και αϋπνίες. νομίζω κι άλλοι το έχουν πάθει αυτό.
έμαθα ξανά να περπατάω. στην αρχή ο φυσιοθεραπευτής έκανε τις κινήσεις του βηματισμού πάνω στο κρεβάτι.
αυτό ήταν τόσο κουραστικό στην αρχή!!! μια φορά είχα βάλει τα κλάματα από την κούραση. μετά σιγά σιγά άρχισα να κάθομαι, ήταν πια μεγάλες εξελίξεις!

ένα κωμικό κομμάτι ήταν το εξής: είχα ένα τεράστιο επίδεσμο στο δεξί μέρος του κεφαλιού, και κάτι μαλλιά που τα ένιωθα απελπισμένα και επιθυμούσα πολύ να μου τα έλουζαν. ένα πρωί ήρθε ο γιατρός, πάντα χαρούμενος, να μου ανακοινώσει ότι θα μου βγάλουν τα ράμματα, και θα μπορώ σε λίγες μέρες, όταν μου πούνε, να λουστώ!
συγχρόνως άναψε την τηλεόραση που είχε ένα υπέροχο ντοκυμαντές, μάλλον επίτηδες πρέπει να το είχαν βάλει.
παρόλαυτά, εγώ τον ρωτησα: και πώς θα μου βγάλετε τον επίδεσμο;
-έτσι! μου λέει.
και κάνει ένα χρατς! και τον έβγαλε στο πι και φι, πριν προλάβω να αντιδράσω! αυτό είχε πολύ πλάκα!
τέλος πάντων, απάτη, διότι πέρασε αρκετός καιρός για να με λούσουνε, προφανώς για να θρέψει εκεί που ήταν τα ράμματα.

ο άγγλος γιατρός που ήταν εκεί, με ευγένεια φοβερή, και χιούμορ φλεγματικό, βοηθούσε με τη στάση του. τι να κάνω για σας; μου λέει μια φορά. του λέω: αχ, ανοίξτε το παράθυρο αρκετά, και πετάξτε με με το κρεβάτι μου έξω!
μια άλλη φορα του λέω 'με ενοχλούν τα κλιπσάκια που έχετε βάλει', τα πιάνω με το χέρι μου ή χτενίζομαι και πονάνε.
μου λέει: -αν ενοχλούν τόσο, να παρω ένα σφυράκι και να σας τα ισιώσω!
σιγά μην του το ξανάλεγα μετά!

έλεγαν όλοι: 'θαύμα, η ελένη έγινε καλά από θαύμα'.
στην αρχή πίστευα πως ήταν σχήμα λόγου. μετά έμαθα ότι ήταν κυριολεξία.

το σημερινό συνέδριο της νοσηλευτικής

να το σημείωμα που είχα στείλει πριν μέρες στους οργανωτές της στρογγυλής τράπεζας με θέμα τη διαμονή σε εντατική μονάδα:


Για την παρέμβασή μου στο συνέδριο που είχατε την καλοσύνη να με καλέσετε, θα προσανατολιστώ σε τέτοια θέματα:

-Ενοχές που νιώθει ο ασθενής και μετατρέπονται σε φαντασιώσεις

-Σε ποια επίπεδα ‘δεν ακούει’, ‘δε βλέπει’, θέλει ή δε θέλει να καταλάβει;
Ένας διασωληνωμένος άνθρωπος υπό καταστολή μπορεί να έχει επίγνωση, αλλά ποια και πώς;
-Πόσο ξέρει τι γίνεται, τι συμβαίνει;
-Πόσο σημαντική μπορεί να είναι μια ανθρώπινη προσέγγιση της δυστυχίας.
-Η αίσθηση του ‘δεν αισθάνομαι, η ζωή λείπει’ είναι μια άφατη δυστυχία.
-Αγάπη για τη ζωή μάλλον είναι δύναμη για τη ζωή.

Θέλει κουράγιο, και θέλει ενθάρρυνση από γιατρούς, νοσηλευτικό προσωπικό ή κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους κλπ, να προτείνεται στους οικείους των προσώπων με τα κλειστά μάτια να τους μιλάνε με οικειότητα και αλήθεια, πολύ σημαντικό. Δεν έχει σημασία πόσο ακούνε, αν ακούνε. Είναι πιο βαθύ από αυτό.



τελικά, είχα βαστήξει σημειώσεις.
όμως, έτσι φορτισμένη μάλλον που ήμουνα, δε χρησιμοποίησα κανένα χαρτί. είχα προετοιμαστεί αφού είχα φτάσει σ'ένα καλό επίπεδο μνήμης, γράφοντας εδώ όλα τα προηγούμενα...
ούτως ή άλλως, είχα ήδη αποφασίσει πως μόνο βιωματική ανακοίνωση θα μπορούσα να κάνω, για ένα θέμα τόσο προσωπικό.
δεν είναι μόνο το προσωπικό.
είναι επίσης το στοιχείο ότι η μνήμη φέρνει ξανά επί τάπητος πόσο ευάλωτοι είμαστε εμείς οι άνθρωποι μερικές φορές.
πόσο ευάλωτος είναι ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να κουνηθεί, να μιλήσει, να κοιτάξει, να ακούσει, όπως οι άλλοι άνθρωποι...
δεν νιώθει μόνο εξουθενωμένος, νιώθει ταπεινωμένος και ένοχος.
αν λοιπόν ήθελα να μεταφέρω αλήθεια σ'αυτό το συνέδριο, έπρεπε να πάω άοπλη. δλδ χωρίς τίποτα, έτσι όπως βρέθηκα τότε, μπροστά στα κύματα της αρρώστειας.
τότε αρχίζει η πάλη της επιβίωσης, και σήμερα, η πάλη της επιβεβαίωσης μέσα από το τίποτα.
από όλο το ακροατήριο, που κάτι είπε, ρώτησε, κλπ, ένα συγκράτησα πιο πολύ απ'όλα: μια πραγματικά όμορφη φυσιογνωμία, μια κοπέλα, μάλλον νοσηλεύτρια, ήρθε στο τέλος και μου έδωσε το χέρι της με πολύ χαμόγελο, λέγοντάς μου: 'κυρία κ., είμαι πολύ χαρούμενη που σας γνώρισα εδώ και σας άκουσα'...

10 που δεν είναι δέκα.

καλημέρα σας! όπως καταλαβαίνετε δικαιούμαι και να λέω βλακείες! με τόσες περιπέτεις αυτό το κεφάλι, έ, που και που ας χάνει και κανένα γρόδο!
λέω ότι δεν είναι δέκα, διότι δε θα σας πω και τίποτε καινούριο τώρα, ενώ η ιστορία, όπως όλες οι ανατολίτικες ιστορίες έχει και συνέχεια.
αυτή τη στιγμή σας γράφω, κι απόδειξη ότι είναι όλα καλά σπίτι μου, είναι ότι σας γράφω και κάνω ποδόλουτρο. ξύπνησα κατά τις οκτώ, ναι ναι, εγώ, που ξυπνούσα τέσσερις, έκανα ένα ζεστό μπανάκι, φοράω το μπουρνουζάκι μου, κι απολαμβάνω το καφεδάκι μου με τα πόδια σ'ένα υπέροχο ζεστό νεράκι με αλάτι!
βλέπετε θα κάνω μεγάλο ποδαρόδρομο!
θα είμαι ο πλασιέ των εμπειριών μου στην εντατική, στο συνέδριο της νοσηλευτικής του πανεπιστημίου αθηνών, σήμερα το πρωί.
θα σας πω τα νέα μετά.
βιωματική ανακοίνωση φυσικά, αφού δεν είμαι γιατρός, ούτε ξέρω καλά καλά τι είμαι. πάντως τώρα έμαθα να λέω ότι είμαι αραβολόγος. και προσπαθώ. τα υπόλοιπα, άγνωστα...
τι δουλειά έχω εγώ σ'ένα τέτοιο συνέδριο;
ε, ζητούσαν ανθρώπους που έχουν περάσει μέρες στο 'αλλού', και με τσίμπησαν.
θα μιλήσω γι'αυτό.
η καλύτερη προετοιμασία ήταν ό,τι έκανα μέχρι τώρα.
δλδ ανέσυρα το γύρω γύρω της μνήμης των καιρών εκείνων.
έχει κι άλλο.
χτες στο σχολείο του σεραφείμ, ανάμεσα στα διαλείματα, σκέφτηκα τι θα πω.
έχω μια κάποια σειρά, που δεν ξέρω αν θα μπορέσω να τη χρησιμοποιήσω, γιατί δεν μπορείτε να φανταστείτε τι, κατά βάθος παθιαστικά ενδιαφέρουσα αλλά και επώδυνη σκέψη είναι αυτή γύρω από το χρόνο που δεν ξέρεις πού πήγε.

σκεφτείτε λίγο τη γραμματική σας.
έπαιξα. τι χρόνος είναι; αόριστος. τι είναι αυτό; παρελθοντικός χρόνος;
καλέ τι μας λέτε, μπούρδες;
και δε με λέτε, που λένε κι οι βόρειοι,
'να παίξω', 'παίξε!' τι είναι;
αόριοστος.
και είναι λοιπόν ο αόριστος παρελθοντικός χρόνος;
νομίζω σας έπεισα.

Η ΑΟΡΙΣΤΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

είναι το κουτί της πανδώρας γι'αυτούς που έχουν χάσει μέρες ή ώρες εκεί μέσα.

θα σας πω κι άλλα νέα μετά....


καλημέρα και καλό σαββατοκύριακο!

Πέμπτη 2 Απριλίου 2009

9.

ό,τι θυμάμαι από την εντατική.
πολλά.
ένιωθα ότι μου λείπει η ζωή, κι ότι ήμουνα φριχτά στριμωγμένη, και υπέφερα φριχτά, σαν να ήμουνα μέσα σ'ένα ρόμβο!
ναι, ρόμβο. και προσπαθούσα να κουνηθώ και δε γινότανε!
έβλεπα χρώματα και φώτα, όπως τα μπατίκ, να παίζουν χωρίς θόρυβο, αλλά όπως όταν είσαι σε ντίσκο και παίζουν τα χρώματα με τη μουσική.
έβλεπα ένα διάδρομο με απαλά χρώματα, σαν κύματα.
έβλεπα πως είχε έρθει ο γιος μου και του συμπαραστεκόταν πολύ κι ήταν μαζί του συνέχεια ο χρήστος, ένας φίλος του. έβλεπα κάτι αφρικάνους με στολές.
αυτό το τελευταίο φυσικά και δεν υπήρχε, αφρικανοί με στολές στην εντατική του υγεία, ας γελάσω.
τα χρώματα που άλλαζαν στο πλάι μου, μπορεί να ήταν κάτι από τα μηχανήματα που σου μετράνε πιέσεις, καρδιές, κλπ.
τον καημένο το μεγάλο μου γιο, έμαθα αργότερα, τον έφεραν στην εντατική να με δει, καθότι ίσως φοβόντουσαν και κάτι άλλο.
έμαθα αργότερα από μια καθηγήτριά του, ότι μέχρι να ξυπνήσω το δεκαπεντάχρονο τότε αγοράκι είχε χάσει τον ύπνο και τη χαρά του, κι όταν 'ξύπνησα' ήταν άλλο παιδί στο σχολείο...
είχα επίγνωση του χώρου της εντατικής, έστω κι αν φαινόταν σαν να είχα τα μάτια πάντα κλειστά.
αινιγματικό μεν, αλλά αληθινό, σ'ένα όνειρό μου μέσα στην εντατική, είδα τον πατέρα μου να έρχεται, και να μπαίνει στην εντατική από μια πόρτα με τζαμαρία που έβγαζε σε πεζοδρόμιο! αν είναι δυνατόν! έβλεπα επίσης κι ένα σαλονάκι.
ε, λοιπόν, όταν γύρισα εκεί δυο μήνες περίπου αργότερα, αυτούς τους απίθανους χώρους, τους είδα!!!...
ένιωθα ότι φώναζα!
μια νοσοκόμα ήρθε δυσαρεστημένη και μου είπε: γιατί φωνάζεις, ε; γιατί φωνάζεις; δεν μπορείς να σταματήσεις;
(διασωληνωμένη πάντως ήμουνα, άρα σίγουρα δεν μπορούσα να φωνάζω.
τότε εγώ γύρισα και της είπα:
θες να μάθεις γιατί φωνάζω; ε, να λοιπόν! (και της είπα κάτι από τα πραγματικά μου προβλήματα, που όπως καταλαβαίνετε σκεφτόμουνα).
τότε η εν λόγω φανταστική νοσοκόμα σταμάτησε.
γύρισα και της είπα: θέλεις να κάνεις κάτι για μένα;
ήρθε πιο κοντά και της είπα: κάνε προσευχή γι'αυτό που σου είπα.
και τότε, μέσα σ'αυτό το όνειρο, είδα τη νοσοκόμα να πηγαίνει σ'όλους τους ασθενείς και να ζητάει προσευχή...
αυτό βέβαια δεν μπορούσε να γίνει.
τον άντρα μου και τον αδελφό μου και τη ματθίλδη που έρχονταν να με δούνε, ούτε που τους ένιωθα. προφανώς οταν ήταν εκεί, εγώ καθησύχαζα και κοιμόμουνα πιο ήσυχα.
όμως, είχα μια επαφή φοβερή:
κάποιος γιατρός που μου έλεγε 'ελένη, κάνε κουράγιο, κι εγώ ήμουνα σαν και σένα και τώρα είμαι καλά', ελένη, είμαι ο γιώργος... κλπ

αυτός ο άνθρωπος, που θεωρούσα ότι ήταν γιατρός, είχε για μένα κι ένα πρόσωπο. τον έβλεπα, ένας νέος ήταν, μελαχροινός. κι ήταν μαζί μ'έναν άλλον, και παλεύανε, έτσι τους θυμάμαι, να μου βγάλουν τον αναπνευστήρα.
δυο-τρεις μήνες αργότερα, πήγα στη γραμματεία της εντατικής και είπα: όταν ήμουνα στην εντατική, ένιωθα ότι κάποια πρόσωπα με βοήθησαν. δεν ξέρω όμως αν αυτά τα πρόσωπα υπήρχαν ή αν ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας μου. μήπως θα μπορούσα να έχω κάποια επαφή με τους ανθρώπους της εντατικής και αν αυτά τα πρόσωπα υπάρχουν, να τα ευχαριστήσω;
κανονίστηκε να κατέβω εκεί, και μιλώντας με το διευθυντή της εντατικής, να σου κι ο τύπος που με αποκαλούσε ελένη! ἠρθε εκεί! που σημαίνει πως όντως υπήρχε, και υπήρχα κι εγώ γι'αυτόν και με θυμότανε!
μόνο που δεν τον έλεγαν γιώργο. γιώργο όμως έλεγαν το διευθυντή της εντατικής, κι ίσως τον φώναζε, κι εγώ του έβαλα έτσι αυτή την ταμπέλα...

αυτόν τον άνθρωπο, που ίσως δε θα ξαναδώ ποτέ στη ζωή μου, του εύχομαι όση ευτυχία περσότερη γίνεται, και να έχει πάντα αυτή τη ζεστασιά με τους ασθενείς του!

8.

αυτά βέβαια τα έμαθα πολύ αργότερα. κανείς δεν ήθελε να μου πει στην αρχή. ούτε ήταν γνώση από πρώτο χέρι, δλδ γνώση δική μου. μου τα είπαν, σας τα λεω. σιγά σιγά μου μίλησε ο χειρούργος, πολύ αργότερα αφότου βγήκα από το νοσο.
μετά το χειρουργείο, έμεινα στην εντατική 9 μέρες. κλειστά μάτια, διασωληνωμένη από παντού κατά κυριολεξία...
όλο αυτό τον καιρό είχα επίγνωση ενός μακροσκελέστατου χρόνου, δλδ δεν είχα αδημονία, απλώς μια διαρκή εναγώνια σκέψη γύρω από όλα όσα είχα μέσα στο κεφάλι μου: ιράκ, παιδιά μου, εμένα να επαναστατώ, φοιτητές, φίλους, σχέδια να προλάβω να βοηθήσω κόσμο (προφανώς αυτό ήταν φόβος, κι έψαχνα μάλλον άλλοθι στην αγωνία της επιβίωσης), φόβος, πόνος, δυστυχία, δυστυχία, ενοχές...
έλλειψη της ζωής, αυτό το ένιωσα.
'τι θα πω στα παιδιά όταν γυρίσω;' αναρωτιόμουνα.
'στους φοιτητές μου θα μιλήσω για το πώς ένας άνθρωπος ταπεινώνεται, είναι μεγάλη εμπειρία', με θάμπωνε κι εκείνο το αμφιθέατρο που με είχαν πάει τα παιδιά. και τα είχα πολύ στο νού μου...
ήθελα να φτιάξω κι ένα ημερολόγιο για τα παιδιά του ιράκ...
όλα αυτά σ'ένα μαγικό χαλί στο κεφάλι μου μέσα.
στο κεφάλι μου;
γιατί λέμε έτσι;

πάντως να το ξέρετε, μπορεί να μην έχεις πληρη επίγνωση, σίγουρα, αλλά έχεις μια διαφορετική επίγνωση εκεί μέσα. η αλήθεια του θανάτου που σε πλησιάζει δεν είναι ψέμμα, και το νιώθεις. πώς; πού να ξέρω! δεν ειμαι θεός! (ούτε πυγολαμπίδα, που λέει ο διόνυσος)...
δεν ξέρεις αν έχεις ανοιχτά ή κλειστά τα μάτια, αφού οι γιατροί λένε ότι είναι κλειστά, κι εσύ μπλέκεις σε εικόνες, ήχους, κουβέντες...

μην το ξεχνάτε, μιλάτε στους ανθρώπους που δε μιλούν, και αν δε θέτε να μιλήσετε γιατί είναι δύσκολο, κάντε κάτι άλλο, ακόμα πιο μεγάλο: πιάστε τους το χέρι...
βαστείχτε τους έτσι στη ζωή...

κάτι γνωστό.

Θα πλακώσει ομίχλη απ’ τα στροφάδια, θα δεις.
Θα ναι μια όμορφη μέρα μέσα στο μπαμπάκι, λες και καθαρίζουμε πληγές
Εσύ, θα κοιτάς τις πεδιάδες που απλώνονται στα πόδια σου
Θα μιλάς τη γλώσσα της αλήθειας σου.
Θα σ’ ακούω χωρίς ανταπόδοση, καθώς,
Θα σκέφτομαι πάντα το ίδιο:
Σ’ αγάπησα, είναι απλό.



ελένη κονδύλη.‏2009‏‏-‏04‏‏-‏02‏

Τετάρτη 1 Απριλίου 2009

λοιπόν, 7.

(συνέχεια εκ των προηγουμένων.
περίληψη εκ των προηγουμένων: η ηρωϊς, πεσούσα εις την κλίνην, ανέμενε σωτηρίαν
για να πάει σε κανα μπαράκι να διασκεδάσει, όπως κάνει κάθε μέρα!)

σ'αυτό το ωραίο νοσοκομείο με το φίνο δωμάτιο, σαν ξενοδοχείο ένα πράμα,
τα πράγματα θολώνουν. σιγά μην ανοίξω ημερολόγιο, για να σας τα πω ακριβώς με ημερομηνίες. την πρωταπριλιά βέβαια εκείνη θα τη θυμάμαι για καιρό.
ναι;
για να είμαι ειλικρινής, και αυτή, χωμένη σε μια δίνη γεγονότων είναι, και μάλλον δεν ευθύνομαι για τη δίνη...
τα νέα για τη βαγδάτη έτρεχαν. στο περασμένο νοσοκομείο, κάποια άρρωστη είχε τηλεόραση και άκουγα, ενώ βέβαια κάθε τι που έφτανε στο δόλιο μου το κεφάλι πονούσε.
τώρα θυμήθηκα πως είχα τηλεόραση και στο δωμάτιό μου εδώ, στο ιδιωτικό νοσοκομείο.
δεν ήμουνα όμως πια ικανή για τιποτα.
όλα είναι μπερδεμένα. όλα είναι ένα: το ιράκ, ο πόνος για το ιράκ, τα παιδιά μου, ο παναγιώτης κι ο αδελφός μου, ο φόβος του πόνου που σε πνίγει, που δεν αλλάζει.
δε θυμάμαι άλλα.
με θυμάμαι σε αναπηρική πολυθρόνα να πηγαίνω για εμβολισμό του ανευρύσματος.
- είναι σοβαρό αλλά είνα σχετικά απλό, θα ξυπνήσετε, μπορεί να πονάτε, αλλά το ανεύρυσμα θα το εξαφανίσουμε. σε λίγο θα είστε σπίτι σας.
μιάμισυ ώρα υπόθεση. το πολύ.

αχ βρε γιατρέ μου, μιάμισυ ώρα παίρνει στους κανονικούς ανθρώπους, αυτό το σκέφτηκες; με ήξερες εμένα όταν το έλεγες; ε;
όπως έχω το ταλέντο να ανεβαίνω σε μια παιδική χαρά και να κάνω βλακείες, έτσι και τώρα. εσύ μπήκες μ'ένα σωληνάκι στο κεφάλι μου αλλά εγώ ήθελα να σου ανοίξω τα σαλόνια μου, να έχεις άπλα!... ναι, αλλά μετά ποιος καθαρίζει;
μου λές;

έ, να μην σας πολυλογώ, ο μεν γιατρός, μπήκε με το σωληνάκι του για να φτάσει στο ανεύρυσμα που ήταν ανάμεσα στο δεξί μου μάτι και το αυτί,
και... τράκαρε!!!
στην καρωτίδα!
έγινε η λεγόμενη αρτηριοφλεβώδης επικοινωνία, που σημαίνει ότι άρχισε μια τρομερή αιμοραγία, όπου το αίμα με το οξυγόνο και το αίμα που έχει καταναλώσει το οξυγόνο ανακατεύτηκαν σ'ένα τρελό χορό στο κεφάλι μου. η αιμορραγία ήταν τέτοια που το πρόσωπό μου φούσκωσε όσο γινόταν!
ναι, δεν πέθανα, αλλά
ένιωσα
να λείπει
η ζωή.

αυτό.

εννοείται πως ήμουνα κοιμισμένη.
εννοείται πως ξύπνησα νομίζοντας πως μου είχαν βάλει σίδερα στο ένα μάτι, κι ήθελα να τα βγάλω (ήταν η αίσθηση του εξόφθαλμου, αφού μέσα είχα πλημμυρίσει)
σ'ενα κρεβάτι με πολύ χαμηλό σιδερένιο γύρω-γύρω
με μια νοσοκόμα που βάσταγε μια βελόνα και μου έλεγε: νιώθεις τίποτα;
απαντούσα όχι, κι εκείνη ήταν λυπημένη, γιατί έβαζε τη βελόνα στη δεξιά πατούσα μου...
ένιωθα ότι έβλεπα τηλεόραση, το ιράκ, ότι έβλεπα παιδιά που έκλαιγαν και φώναζαν 'μάτα, μάτα'...
ξέρω γω...
υπό καταστολή, για να δουν πώς θα επιβιώσω.
χειρουργείο στον εγκέφαλο για έντεκα ώρες!
έβαζαν μοσχεύματα αρτηρίες, οι οποίες δικές μου ήταν, του εργοστασίου μου, γνήσια ελληνικές, της πλάκας! μόλις τις τοποθετούσε ο γιατρός, αυτές αμέσως σκάγανε...
τέλος μια μετωπική αρτηρία αποφάσισε να με σώσει μαζί με το γιατρό.
μετά το ολοήμερο χειρουργείο μου κλείσανε το κεφαλάκι έχοντας 'κόψει' τον εσωτερικό και εξωτερικό κλάδο της δεξιάς καρωτίδας, έχοντας βάλει ένα μόσχευμα για να αιματωθεί ο εγκέφαλος στο δεξί του ημισφαίριο...

τώρα παριστάνω το περδίκι, και είμαι περδίκι.
όμως υπάρχει και το 8.
ας ελπίσουμε ότι το σάββατο θα μπορέσω να συγκεντρωθώ στο θέμα μου.
την καλησπέρα μου,


εννοείται,


πως συνεχίζεται!
αυτό το μεγάλο χειρουργείο έγινε όντως την πρωταπριλιά του 2003. σαν ψέμματα. κι όμως...

ανακοίνωση

με χρηματοδότηση της Ε.Ε. το Πανεπιστήμιο Αθηνών αποφάσισε επιτέλους να ιδρύσει τμήμα αραβικών σπουδών. την οργάνωση αναλαμβάνουν ειδικοί από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, η Αράμκο ήδη προσφέρει την αρχιτεκτονική μελέτη και την μερική χρηματοδότηση των εργασιών. βουλευτές όλων των κομμάτων χαιρετίζουν την προσπάθεια θετική σε εθνικό επίπεδο, και εύχονται
ευόδωση και επιτυχία.