Πλημμύρισε στάχτη η οργή μου.
Οι ρόγες μου έσταξαν αίμα, καθώς σε σκέφτηκα. Κι η ανάσα, μέσα στον καπνό, τη στάχτη, και τη ζέστη.
Ο θυμός του παιδιού μου ανεβαίνει με λόγια ακατανόητα και περισσές λαβές, που πιάνουν μάνας στήθια και τα σβήνουν.
Αρωγός στους πόνους μου ο έρωτας της ζωής, θυμωμένος, ανικανοποίητος ευτυχώς, ατόφιος, ζωντανός.
Έχει ο έρωτας φλόγα δικαιοσύνης και ανταλλαγής σπερμάτων: έδωσες. Ανταπέδωσα. Ρώτησες. Απάντησα. Είδες και βουβάθηκα εμπρός στα χέρια σου, που δεν έκαναν τίποτε. Τα χέρια σου πεινούν, τα μάτια σου πεινούν.
Δε θα σου δώσω
Θα σε αφήσω ατόφιο να μετράς υπαλλήλους, αθλητικούς συλλόγους, τρύπες στον τοίχο και στη μουσική. Θα δεις, θα φτάσεις κάποτε.
Στου σοφού σου κέντρου τη θλίψη
Και θα είναι αργά.
ελένη κονδύλη.2010-04-27
Τρίτη 27 Απριλίου 2010
Σάββατο 24 Απριλίου 2010
Bέροια. αραβικός πολιτισμός και οι πολιτιστικοί γειτονές του
στο βυζαντινό μουσείο της Βέροιας.
δευτέρα 26 Απριλίου 2010, ώρα 7μμ.
ομιλήτρια, Ελένη Κονδύλη-Μπασούκου, αραβολόγος.
δευτέρα 26 Απριλίου 2010, ώρα 7μμ.
ομιλήτρια, Ελένη Κονδύλη-Μπασούκου, αραβολόγος.
Πέμπτη 22 Απριλίου 2010
αραβικός πολιτισμός, ομιλία σήμερα σε υπέροχη αίθουσα
Ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπιστημονικὴ Ἑταιρεία Σπουδῶν Μέσης Ἀνατολῆς
σᾶς προσκαλεῖ στὴν ὁμιλία ποὺ ὀργανώνει μὲ θέμα
Ἱεροσόλυμα ἢ Μέκκα;
Τὸ προσκύνημα στὰ Ἱεροσόλυμα κατά τον 7ο αἰ. μ. Χ.
ὡς ἄσκηση πολιτικῆς
Ὁμιλητής: Γεωργουδάκης Ἐμμανουήλ
Ἱστορικὸς Ἰσλαμικῆς Τέχνης
Πέμπτη 22 Ἀπριλίου 2010, ὥρα 7μμ.
στὸ Ἱστορικὸ καὶ Παλαιογραφικὸ Ἀρχεῖο τοῦ ΜΙΕΤ,
ὁδὸς Παν. Σκουζέ 3 (δίπλα στὴν Ἁγία Εἰρήνη ὁδοῦ Αἰόλου)
Θὰ ἀκολουθήσει συζήτηση.
Προσεχεῖς δραστηριότητες τῆς ΕΕΕΣΜΑ
· Τετάρτη 12 Μαΐου 2010, κ. Παναγιώτης Ποῦλος, Ἦχος, κείμενο και μνήμη: Ζητήματα προφορικότητας στὶς μουσικὲς παραδόσεις τῆς Μέσης Ἀνατολής.
· Δευτέρα 31 Μαΐου 2010, κα Ἀναστασία Φαλιέρου: Ἰσλαμικὴ θρησκεία καὶ εὐρωπαϊκὴ μόδα στὴν Κωνσταντινούπολη, XIX-ΧΧ αι.
Θὰ ἀκολουθήσει ἀνακοίνωση γιὰ τὴν ὥρα καὶ τὸν τόπο διεξαγωγῆς τους.
σᾶς προσκαλεῖ στὴν ὁμιλία ποὺ ὀργανώνει μὲ θέμα
Ἱεροσόλυμα ἢ Μέκκα;
Τὸ προσκύνημα στὰ Ἱεροσόλυμα κατά τον 7ο αἰ. μ. Χ.
ὡς ἄσκηση πολιτικῆς
Ὁμιλητής: Γεωργουδάκης Ἐμμανουήλ
Ἱστορικὸς Ἰσλαμικῆς Τέχνης
Πέμπτη 22 Ἀπριλίου 2010, ὥρα 7μμ.
στὸ Ἱστορικὸ καὶ Παλαιογραφικὸ Ἀρχεῖο τοῦ ΜΙΕΤ,
ὁδὸς Παν. Σκουζέ 3 (δίπλα στὴν Ἁγία Εἰρήνη ὁδοῦ Αἰόλου)
Θὰ ἀκολουθήσει συζήτηση.
Προσεχεῖς δραστηριότητες τῆς ΕΕΕΣΜΑ
· Τετάρτη 12 Μαΐου 2010, κ. Παναγιώτης Ποῦλος, Ἦχος, κείμενο και μνήμη: Ζητήματα προφορικότητας στὶς μουσικὲς παραδόσεις τῆς Μέσης Ἀνατολής.
· Δευτέρα 31 Μαΐου 2010, κα Ἀναστασία Φαλιέρου: Ἰσλαμικὴ θρησκεία καὶ εὐρωπαϊκὴ μόδα στὴν Κωνσταντινούπολη, XIX-ΧΧ αι.
Θὰ ἀκολουθήσει ἀνακοίνωση γιὰ τὴν ὥρα καὶ τὸν τόπο διεξαγωγῆς τους.
Τετάρτη 21 Απριλίου 2010
προεόρτια.
λοιπόν, μένει μένει κάτι πολλά χρόνια πίσω, (αλλά μένει)
ήμουνα μουρόχαυλο στο γυμνάσιο. πειραματικό καθολικό σχολείο του πανεπιστημίου της λουβαίν για τα παιδιά των καθηγητών του γαλλόφωνου πανεπιστημίου στη φλαμανδόφωνη ζώνη. είχε αναλάβει την κηδεμονία μου ο αδελφός μου, φοιτητής τότε, για να έχω κι εγώ δικαίωμα εγγραφής εκεί.
πλάκα είχε.
από λογοτεχνία κάτι σκάμπαζα, χάρη στη μακρή, που έχω αφιερώσει το βιβλίο μου για τον άδωνη.
γαλλικά ήξερα να διαβάζω και να γράφω, ως συνήθως, σιγά-σιγά έμαθα και να μιλάω.
ευεργετικός ο διαγωνισμός ποίησης του σχολείου.
η επιτροπή ήταν καθηγητάδες από το πανεπιστήμιο.
πολύ ευεργετικός λοιπόν.
ανάμεσα στους καθηγητές, τρεις ήταν όλοι κι όλοι, ήταν ο πουγιάρ, ειδικός στο ρομαντισμό, μ' ένα βιβλίο για την ιστορία της γαλλικής λογοτεχνίας, ο σαμπού, ειδικός ιταλικής λογοτεχνίας και ποιητής, κι ο ...; δεν τον θυμάμαι, καθηγητής διδακτικής.
ναι, ναι, ξέρετε, πρώτο βραβείο, επαφή μετά με τον ελύτη, τον βρεττάκο, το περιοδικό ευθύνη...
το ευεργετικό ήταν και για κάτι άλλο, αυτό που έχει σχέση με τα λεγόμενα προεόρτια.
διότι το πράγμα αρχίζει να σφίγγει.
πρώτο έτος ρωμανικής φιλολογίας, το πιο δύσκολο μάθημα ήταν ίσως κι από τα πιο ωραία του πρώτου έτους: ιστορική γλωσσολογία των ρωμανικών γλωσσών.
μετά τα εισαγωγικά της θεωρίας, η γοητευτικότατη άλγεβρα: πώς άλλαζε ο λατινικός ήχος σε κάθε γεωγραφική ζώνη και σε ποια εποχή, ώστε η λατινική να γίνει από πορτογαλλέζικα έως ρουμάνικα.
το θεωρούσαν δύσκολο μάθημα, οι ασκήσεις που έδινε ο καθηγητής ήταν πάντα λέξεις που δεν είχαν αφομοιωθεί έτσι, αλλά αλλιώς λόγω άλλων συνθηκών, μα όταν σου έδινε μια λέξη λατινική, κι έπρεπε εσύ να διατρέξεις πάνω της το χρόνο από τον 2ο αι. μ.Χ. έως τον 17ο, ανάλογα με τη γεωγραφική ζώνη, ήταν ένα υπέροχο ταξίδι, που συμπληρωνόταν από άλλα θέματα, πιο ιστορικά και κοινωνιολογικά.
στο μαθημα αυτό που το έλεγαν κοφτήρι οι συμφοιτητές μου κι οι καθηγητές, ο μυράιγ, ο καθηγητής, είχε συμφωνήσει να κάνει μια 'πρόοδο' μετά τις διακοπές του πάσχα: όσοι έπαιρναν πάνω από 16/20, δε θα περνούσαν εξετάσεις γραπτές, αλλά προφορικές.
σ' αυτή την πρόοδο, πέρασαν με το βαθμό αυτό και πάνω, 4 παιδιά από όλο το έτος.
φυσικά και ήμουν ανάμεσά τους. όχι γιατί πρώτευα, πουθενά δεν έχω πρωτεύσει, αλλά γιατί σε πράματα που έπρεπε να είσαι ξεχωριστός, πάντα είμουνα. το είχα μάθει φαίνεται από τη φάτσα μου, όλοι την ξέρετε νομίζω.
στο συνωστισμό των αποτελεσμάτων βγήκε ο βοηθός του μυράιγ και φώναξε: ο/η κονντυλίς είναι εδώ; -ναι, φώναξα. -ο καθηγητής θέλει να σας γνωρίσει!'
Οποία τιμή! (αντί για όμικρον μπορεί κανείς να βάλει μηδέν στη λέξη)
με ρώτησε τη συνηθισμένη ερώτηση: πού έχετε τελειώσει σπουδές; μεταπτυχιακά κάνετε;
όχι, έλεγα εγώ με περηφάνια (ναι, έπρεπε να λέω, έχω σπουδάσει ανωτάτη καταπιεστική στην οικογένειά μου), πέρσι τελείωσα το λύκειο.
ευτυχία.
φτάνουν οι εξετάσεις, προφορικές για μένα, μετά το 17άρι που είχα πάρει και είχα απαλλαγεί από τις γραπτές.
είχα πυρετό. κόκκινη και χάλια.
ο καθηγητής με κράτησε στις εξετάσεις, με ρώταγε τα πιο απίθανα πράγματα, και κάθε τρεις και πέντε μου έλεγε:
μα, μαντεμουαζέλ κοντυλίς, εσείς, με τόσο λαμπρό γραπτό, και δεν μπορείτε να απαντήσετε!
θα σας βάλω 13, θα σας βάλω 11, θα σας βάλω 10, θα σας βάλω 9!!!!
9 στο 20, δλδ κάτω από τη βάση....
τέλος πάντων, ό,τι και να έβαλε ο μαλάκας, εγώ πέρασα όλο το έτος τον ιούνιο. στην ουσία, δεν μπορούσε να βάλει κάτι από τη βάση, διότι η πρόοδος είχε τα 2/3 του συνολικού βαθμού, άρα 17+17=34/3=11,3 και να πάει να πηδηχτεί. αυτά.
πλην όμως τότε ήμουνα καλό παιδί κι όχι όπως είμαι τώρα, και δεν είχα καταλάβει τίποτε.
το θεώρησα ατυχή στιγμή, μεγάλη αυστηρότητα που συνηθισμένα τα βουνά απ' τα χιόνια, κκι επειδή ο καθηγητής αυτός έκανε και αρχαία γαλλικά, έτσι τα λέγαμε, μεσαιωνικά γαλλικά, τα ενδιάμεσα 9ος ως 14ος αιώνας, κι εγώ μέχρι τώρα με το μεσαίωνα έχω δεσμούς κι ας είμαι πάντα 23 ετών, αποφάσισα να πάρω σεμινάριο με τον μυράιγ, αρχαία γαλλικά που τα λάτρευα με όλα τα αινίγματα που είχαν...
η εργασία μου ήταν 'το πέρασμα από τον ενικό στον πληθυντικό στους διαλόγους των ερωτικών μυθιστορημάτων'. θυμάμαι μόνο το τριστάνδο και την ιζόλδη.
η εργασία τελείωσε, ο βοηθός μου είπε ότι είναι πλήρης, δε χρειάζεται τίποτε άλλο, να πάω μόνο να πάρω το οκ από τον καθηγητή.
ο μυράιγ, στο ραντεβού μας, είχε στα χέρια του την εργασία μου.
δεσποινίς, μου είπε. αυτή η εργασία πρέπει να είναι μέ ένα κόκκινο ερωτηματικό από την αρχή μέχρι το τέλος. τίποτα δε λέει. δε θέλω να είμαι κακός μαζί σας, αλλά να είσαστε σίγουρη ότι δίπλωμα από μας δε θα πάρετε. δε θέλω να είμαι κακός μαζί σας, αλλά εσείς γαλλικά δεν ξερετε. θέλετε να πείτε 'καφετιέρα' και λέτε 'τασάκι'. δεν θέλω να είμαι κακός μαζί σας, αλλά αφού δεν ξέρετε γαλλικά, τι κάνετε εδώ; με συγχωρείτε που σας το λέω, αλλά δεν πρόκειται να πάρετε πτυχίο, κλπ κλπ κλπ.
ευγενέστατος.
μου τα είπε τόσες φορές που τα εμπέδωσα.
γύρισα στο σπίτι μου μια χαρά. ακόμη δεν είχα καταλάβει τίποτα.
όσο πέρναγαν όμως οι ώρες, ένιωθα σα ζόμπι. το πρόσεξε η μάνα μου.
έτσι είμαι γω. όταν στεναχωριέμαι πολύ, στην αρχή δεν εκφράζω τίποτε. αν όμως σε τέτοιες περιόδους μου πει κάποιος: έλα δω, άνοιξε το παράθυρο και πήδα κάτω
ε, είναι σαν να μην καταλαβαίνω, και θα το κάνω.
έτσι, πέίστηκα απολύτως μετά δυο τρεις μέρες ότι τελείωσε. αλλάζω σχολή. αλλάζω πανεπιστήμιο. αλλάζω χώρα. δε σπουδάζω. απλά πράματα, ξέρετε, η καφετιέρα, το τασάκι, κλπ.
σε μια ηρεμία αποτροπιαστική.
τρελαμένη η μάνα μου, πήρε τηλέφωνο από καμπίνα (δεν είχαμε καν τηλέφωνο σπίτι, φτωχαδάκια είμαστε) τον κύριο λόιξ.
ο αγαπημένος κύριος λόιξ ήταν βέλγος καθηγητής του πολυτεχνείου της λουβαίν, μα και έλληνας από ελληνίδα μητέρα, κι ήταν επίτιμος πρόξενος των ελλήνων φοιτητών της λουβαίν. είχε γίνει κι αυτός, κι η αείμνηστη γυναίκα του, φίλοι του σπτιτιού μας...
ο κύριος λόιξ άκουσε προσεκτικά.
δεν είπε τίποτε. γέλασε, είπε μερικές ελληνικές παροιμίες που του άρεσαν τόσο, και με χαμόγελο ζεστό σαν καφεδάκι στη χόβολη, μου είπε: τίποτε από αυτά δε θα γίνει. ετοιμάσου μόνο, και διάβασε, γιατί έχεις εξετάσεις.
η λύση ήταν η εξής: ο καημένος ο μυράιγ, ανήκε σε ένα κόμα ακραίο, όπου η παρουσία ξένων ήταν πρόβλημα. αυτό ήταν γνωστό σε πολλούς μάλλον συναδέλφους του.
ο λόιξ έθεσε το θέμα στη σχολή μου.
και να τότε, που δυο καθηγητές τουλάχιστον, βρέθηκαν να συμμαχούν αβίαστα υπέρ μου: ήταν ο πουγιάρ και ο σαμπού, που με θυμόνταν στο μαθητικό διαγωνισμό ποίησης.
στη φασαρία που έγινε εξαιτίας μου, ο πουγιάρ είπε: ή αφήνετε ελεύθερη την κονδύλη να συνεχίσει σπουδές, ή εγώ υποβάλω την παραίτησή μου τώρα.
ο γέρος πουγιάρ δεν είχε ξαναπεί αυτή την κουβέντα.
πέρασα, έχοντας πάρει άλλο σεμινάριο, μιας κι ο μυράιγ μπόρεσε να κάνει αυτό που ήθελε, να μου βάλει ένα 4 στο 20 εκεί. ποτέ δεν πέρασα εξετάσεις σεπτέμβριο, στο πτυχίο της ρωμανικής φιλολογίας.
κι όλοι θυμόντουσαν τον πουγιάρ. μέχρι τέταρτο έτος, οι καινούριοι καθηγητές που είχαν, μου έλεγαν: για σας λοιπόν είχε απειλήσει με παραίτηση ο πουγιάρ! μπράβο του!
τώρα είμαι καθηγήτρια εδώ.
κι αυτό φαίνεται σαν να είναι προεόρτιο.
αλλά, μένω ισόγειο. και να πηδήξω από το παράθυρο, το μόνο που κινδυνεύω είναι να γδάρω κανένα γόνατο. να γίνω πιο παιδί.
να θυμηθώ ένα τραγούδι.
πάντως στεναχωριέμαι.
απάνθρωπη συμπεριφορά δεν είχα ποτέ μου νομίζω.
ήμουνα μουρόχαυλο στο γυμνάσιο. πειραματικό καθολικό σχολείο του πανεπιστημίου της λουβαίν για τα παιδιά των καθηγητών του γαλλόφωνου πανεπιστημίου στη φλαμανδόφωνη ζώνη. είχε αναλάβει την κηδεμονία μου ο αδελφός μου, φοιτητής τότε, για να έχω κι εγώ δικαίωμα εγγραφής εκεί.
πλάκα είχε.
από λογοτεχνία κάτι σκάμπαζα, χάρη στη μακρή, που έχω αφιερώσει το βιβλίο μου για τον άδωνη.
γαλλικά ήξερα να διαβάζω και να γράφω, ως συνήθως, σιγά-σιγά έμαθα και να μιλάω.
ευεργετικός ο διαγωνισμός ποίησης του σχολείου.
η επιτροπή ήταν καθηγητάδες από το πανεπιστήμιο.
πολύ ευεργετικός λοιπόν.
ανάμεσα στους καθηγητές, τρεις ήταν όλοι κι όλοι, ήταν ο πουγιάρ, ειδικός στο ρομαντισμό, μ' ένα βιβλίο για την ιστορία της γαλλικής λογοτεχνίας, ο σαμπού, ειδικός ιταλικής λογοτεχνίας και ποιητής, κι ο ...; δεν τον θυμάμαι, καθηγητής διδακτικής.
ναι, ναι, ξέρετε, πρώτο βραβείο, επαφή μετά με τον ελύτη, τον βρεττάκο, το περιοδικό ευθύνη...
το ευεργετικό ήταν και για κάτι άλλο, αυτό που έχει σχέση με τα λεγόμενα προεόρτια.
διότι το πράγμα αρχίζει να σφίγγει.
πρώτο έτος ρωμανικής φιλολογίας, το πιο δύσκολο μάθημα ήταν ίσως κι από τα πιο ωραία του πρώτου έτους: ιστορική γλωσσολογία των ρωμανικών γλωσσών.
μετά τα εισαγωγικά της θεωρίας, η γοητευτικότατη άλγεβρα: πώς άλλαζε ο λατινικός ήχος σε κάθε γεωγραφική ζώνη και σε ποια εποχή, ώστε η λατινική να γίνει από πορτογαλλέζικα έως ρουμάνικα.
το θεωρούσαν δύσκολο μάθημα, οι ασκήσεις που έδινε ο καθηγητής ήταν πάντα λέξεις που δεν είχαν αφομοιωθεί έτσι, αλλά αλλιώς λόγω άλλων συνθηκών, μα όταν σου έδινε μια λέξη λατινική, κι έπρεπε εσύ να διατρέξεις πάνω της το χρόνο από τον 2ο αι. μ.Χ. έως τον 17ο, ανάλογα με τη γεωγραφική ζώνη, ήταν ένα υπέροχο ταξίδι, που συμπληρωνόταν από άλλα θέματα, πιο ιστορικά και κοινωνιολογικά.
στο μαθημα αυτό που το έλεγαν κοφτήρι οι συμφοιτητές μου κι οι καθηγητές, ο μυράιγ, ο καθηγητής, είχε συμφωνήσει να κάνει μια 'πρόοδο' μετά τις διακοπές του πάσχα: όσοι έπαιρναν πάνω από 16/20, δε θα περνούσαν εξετάσεις γραπτές, αλλά προφορικές.
σ' αυτή την πρόοδο, πέρασαν με το βαθμό αυτό και πάνω, 4 παιδιά από όλο το έτος.
φυσικά και ήμουν ανάμεσά τους. όχι γιατί πρώτευα, πουθενά δεν έχω πρωτεύσει, αλλά γιατί σε πράματα που έπρεπε να είσαι ξεχωριστός, πάντα είμουνα. το είχα μάθει φαίνεται από τη φάτσα μου, όλοι την ξέρετε νομίζω.
στο συνωστισμό των αποτελεσμάτων βγήκε ο βοηθός του μυράιγ και φώναξε: ο/η κονντυλίς είναι εδώ; -ναι, φώναξα. -ο καθηγητής θέλει να σας γνωρίσει!'
Οποία τιμή! (αντί για όμικρον μπορεί κανείς να βάλει μηδέν στη λέξη)
με ρώτησε τη συνηθισμένη ερώτηση: πού έχετε τελειώσει σπουδές; μεταπτυχιακά κάνετε;
όχι, έλεγα εγώ με περηφάνια (ναι, έπρεπε να λέω, έχω σπουδάσει ανωτάτη καταπιεστική στην οικογένειά μου), πέρσι τελείωσα το λύκειο.
ευτυχία.
φτάνουν οι εξετάσεις, προφορικές για μένα, μετά το 17άρι που είχα πάρει και είχα απαλλαγεί από τις γραπτές.
είχα πυρετό. κόκκινη και χάλια.
ο καθηγητής με κράτησε στις εξετάσεις, με ρώταγε τα πιο απίθανα πράγματα, και κάθε τρεις και πέντε μου έλεγε:
μα, μαντεμουαζέλ κοντυλίς, εσείς, με τόσο λαμπρό γραπτό, και δεν μπορείτε να απαντήσετε!
θα σας βάλω 13, θα σας βάλω 11, θα σας βάλω 10, θα σας βάλω 9!!!!
9 στο 20, δλδ κάτω από τη βάση....
τέλος πάντων, ό,τι και να έβαλε ο μαλάκας, εγώ πέρασα όλο το έτος τον ιούνιο. στην ουσία, δεν μπορούσε να βάλει κάτι από τη βάση, διότι η πρόοδος είχε τα 2/3 του συνολικού βαθμού, άρα 17+17=34/3=11,3 και να πάει να πηδηχτεί. αυτά.
πλην όμως τότε ήμουνα καλό παιδί κι όχι όπως είμαι τώρα, και δεν είχα καταλάβει τίποτε.
το θεώρησα ατυχή στιγμή, μεγάλη αυστηρότητα που συνηθισμένα τα βουνά απ' τα χιόνια, κκι επειδή ο καθηγητής αυτός έκανε και αρχαία γαλλικά, έτσι τα λέγαμε, μεσαιωνικά γαλλικά, τα ενδιάμεσα 9ος ως 14ος αιώνας, κι εγώ μέχρι τώρα με το μεσαίωνα έχω δεσμούς κι ας είμαι πάντα 23 ετών, αποφάσισα να πάρω σεμινάριο με τον μυράιγ, αρχαία γαλλικά που τα λάτρευα με όλα τα αινίγματα που είχαν...
η εργασία μου ήταν 'το πέρασμα από τον ενικό στον πληθυντικό στους διαλόγους των ερωτικών μυθιστορημάτων'. θυμάμαι μόνο το τριστάνδο και την ιζόλδη.
η εργασία τελείωσε, ο βοηθός μου είπε ότι είναι πλήρης, δε χρειάζεται τίποτε άλλο, να πάω μόνο να πάρω το οκ από τον καθηγητή.
ο μυράιγ, στο ραντεβού μας, είχε στα χέρια του την εργασία μου.
δεσποινίς, μου είπε. αυτή η εργασία πρέπει να είναι μέ ένα κόκκινο ερωτηματικό από την αρχή μέχρι το τέλος. τίποτα δε λέει. δε θέλω να είμαι κακός μαζί σας, αλλά να είσαστε σίγουρη ότι δίπλωμα από μας δε θα πάρετε. δε θέλω να είμαι κακός μαζί σας, αλλά εσείς γαλλικά δεν ξερετε. θέλετε να πείτε 'καφετιέρα' και λέτε 'τασάκι'. δεν θέλω να είμαι κακός μαζί σας, αλλά αφού δεν ξέρετε γαλλικά, τι κάνετε εδώ; με συγχωρείτε που σας το λέω, αλλά δεν πρόκειται να πάρετε πτυχίο, κλπ κλπ κλπ.
ευγενέστατος.
μου τα είπε τόσες φορές που τα εμπέδωσα.
γύρισα στο σπίτι μου μια χαρά. ακόμη δεν είχα καταλάβει τίποτα.
όσο πέρναγαν όμως οι ώρες, ένιωθα σα ζόμπι. το πρόσεξε η μάνα μου.
έτσι είμαι γω. όταν στεναχωριέμαι πολύ, στην αρχή δεν εκφράζω τίποτε. αν όμως σε τέτοιες περιόδους μου πει κάποιος: έλα δω, άνοιξε το παράθυρο και πήδα κάτω
ε, είναι σαν να μην καταλαβαίνω, και θα το κάνω.
έτσι, πέίστηκα απολύτως μετά δυο τρεις μέρες ότι τελείωσε. αλλάζω σχολή. αλλάζω πανεπιστήμιο. αλλάζω χώρα. δε σπουδάζω. απλά πράματα, ξέρετε, η καφετιέρα, το τασάκι, κλπ.
σε μια ηρεμία αποτροπιαστική.
τρελαμένη η μάνα μου, πήρε τηλέφωνο από καμπίνα (δεν είχαμε καν τηλέφωνο σπίτι, φτωχαδάκια είμαστε) τον κύριο λόιξ.
ο αγαπημένος κύριος λόιξ ήταν βέλγος καθηγητής του πολυτεχνείου της λουβαίν, μα και έλληνας από ελληνίδα μητέρα, κι ήταν επίτιμος πρόξενος των ελλήνων φοιτητών της λουβαίν. είχε γίνει κι αυτός, κι η αείμνηστη γυναίκα του, φίλοι του σπτιτιού μας...
ο κύριος λόιξ άκουσε προσεκτικά.
δεν είπε τίποτε. γέλασε, είπε μερικές ελληνικές παροιμίες που του άρεσαν τόσο, και με χαμόγελο ζεστό σαν καφεδάκι στη χόβολη, μου είπε: τίποτε από αυτά δε θα γίνει. ετοιμάσου μόνο, και διάβασε, γιατί έχεις εξετάσεις.
η λύση ήταν η εξής: ο καημένος ο μυράιγ, ανήκε σε ένα κόμα ακραίο, όπου η παρουσία ξένων ήταν πρόβλημα. αυτό ήταν γνωστό σε πολλούς μάλλον συναδέλφους του.
ο λόιξ έθεσε το θέμα στη σχολή μου.
και να τότε, που δυο καθηγητές τουλάχιστον, βρέθηκαν να συμμαχούν αβίαστα υπέρ μου: ήταν ο πουγιάρ και ο σαμπού, που με θυμόνταν στο μαθητικό διαγωνισμό ποίησης.
στη φασαρία που έγινε εξαιτίας μου, ο πουγιάρ είπε: ή αφήνετε ελεύθερη την κονδύλη να συνεχίσει σπουδές, ή εγώ υποβάλω την παραίτησή μου τώρα.
ο γέρος πουγιάρ δεν είχε ξαναπεί αυτή την κουβέντα.
πέρασα, έχοντας πάρει άλλο σεμινάριο, μιας κι ο μυράιγ μπόρεσε να κάνει αυτό που ήθελε, να μου βάλει ένα 4 στο 20 εκεί. ποτέ δεν πέρασα εξετάσεις σεπτέμβριο, στο πτυχίο της ρωμανικής φιλολογίας.
κι όλοι θυμόντουσαν τον πουγιάρ. μέχρι τέταρτο έτος, οι καινούριοι καθηγητές που είχαν, μου έλεγαν: για σας λοιπόν είχε απειλήσει με παραίτηση ο πουγιάρ! μπράβο του!
τώρα είμαι καθηγήτρια εδώ.
κι αυτό φαίνεται σαν να είναι προεόρτιο.
αλλά, μένω ισόγειο. και να πηδήξω από το παράθυρο, το μόνο που κινδυνεύω είναι να γδάρω κανένα γόνατο. να γίνω πιο παιδί.
να θυμηθώ ένα τραγούδι.
πάντως στεναχωριέμαι.
απάνθρωπη συμπεριφορά δεν είχα ποτέ μου νομίζω.
Παρασκευή 16 Απριλίου 2010
γηρατειά
... ήρθαν στην πόρτα μου να με συλλυπηθούν
ή κάπως έτσι το έλεγε ένας παλιός, πολύ παλιός, άραβας ποιητής, ο αμπού ταμάμ.
χτες μπήκα στο μετρό.
στην απέναντι πλευρά από μένα, πέρα από το διάδρομο
ένα πρόσωπο
ρούχο μαύρο παντού
μαλλιά λευκά, φυσικά λευκά, μαζεμένα πίσω
καμπούρα ίσως, μιας και η κλίση του θώρακα μαρτυρούσε χρόνια.
χρόνια μαρτυρούσαν όλα αυτά που σας είπα μέχρι τώρα: ρούχα, μαλλιά, γυρτές ωμοπλάτες...
παρέλειψα να σας πω και ρυτίδες.
ρυτίδες, ναι, αρκετές.
όμως,
τι μάτια ήταν αυτά θεούλη μου!
σ' ένα σοβαρό πρόσωπο, κάτι μάτια σπινθηροβόλα.
τέτοια μάτια...
δεν έδειχναν τίποτα, παρεκτός αυτό που ήταν: ήταν μάτια εφήβου ξεχασμένα σ' ένα σακούλι-σώμα γερασμένο, μα
το πρόσωπο
ήταν σαν ένα κοριτσάκι!
κοίταζα αυτή την ηλικιωμένη που είχε καταφέρει άδολα, όμορφα, αληθινά, μαζί με τα χρόνια της να προσφέρει ένα κοφτερό βλέμμα όλο νιότη, γλύκα, αλήθεια, απορία, σοβαρότητα...
την κοιτούσα και θαύμαζα.
λίγο πριν είχα μπει στο λεωφορείο.
ήρθαν δυο σιτεμένες σαν και του λόγου μου και περσότερο.
η μια σίγουρα πιο γριά από την άλλη.
άρχισε η κουβέντα-μονόλογος. η σιτεμένη νεότερη δεν άφηνε τη δόλια τη σιτεμένη-πιο σιτεμένη να πει ούτε λέξη. κι αυτή, υπέμενε.
την άθλια κουβέντα της γυναίκας: θα πάει λέει σ' ένα ξενοδοχείο να κλείσει για μια επιχείρηση, πέντε αστέρων το ξενοδόχι, μα τι τα θες; στην πλατεία μεταξουργείου: εκεί οι άνθρωποι είναι χάλια. έχει βάλει λίγα λεφτά στη μέσα τσάντα. τίποτε άλλο. ξέρεις, να τα πάρουν και να μη συμβαίνει και τίποτα. πού ζούμε. ο αδερφος της κοιμάται και στο κομοδίνο του έχει ένα στιλιάρι, ένα όπλο, ένα ...
(καθήκι θα έπρεπε να έχει, αλλά τέλος πάντων. η αδελφή του μακριά φαίνεται ζούσε από αυτόν).
η φωνή της ερειστική, η λαλιά της αγέρωχη και συνεχής σαν πολυβόλο, η κακία των ανθρώπων ζοφερή, οι κίνδυνοι ατελείωτοι, να μην μπορείς να κοιμηθείς ήσυχος, κλπ κλπ κλπ...
θεέ μου, μιλάνε λοιπόν οι νεκροί;
--------
σκέπτομαι ακόμη τώρα τα δυο αυτά πρόσωπα.
το γομάρι με το παντελόνι και τα βαμμμένα μαλλιά,
το κοριτσάκι με τα ζωντανά και σοβαρά ματάκια.
θεέ μου, ξέρω, θα μοιάσω λίγο, ελπίζω λίγο μόνο, με την πρώτη.
μα δεν παύω να θαυμάζω το ΖΩΝΤΑΝΟ βλέμμα εκείνης της ύπαρξης.
ή κάπως έτσι το έλεγε ένας παλιός, πολύ παλιός, άραβας ποιητής, ο αμπού ταμάμ.
χτες μπήκα στο μετρό.
στην απέναντι πλευρά από μένα, πέρα από το διάδρομο
ένα πρόσωπο
ρούχο μαύρο παντού
μαλλιά λευκά, φυσικά λευκά, μαζεμένα πίσω
καμπούρα ίσως, μιας και η κλίση του θώρακα μαρτυρούσε χρόνια.
χρόνια μαρτυρούσαν όλα αυτά που σας είπα μέχρι τώρα: ρούχα, μαλλιά, γυρτές ωμοπλάτες...
παρέλειψα να σας πω και ρυτίδες.
ρυτίδες, ναι, αρκετές.
όμως,
τι μάτια ήταν αυτά θεούλη μου!
σ' ένα σοβαρό πρόσωπο, κάτι μάτια σπινθηροβόλα.
τέτοια μάτια...
δεν έδειχναν τίποτα, παρεκτός αυτό που ήταν: ήταν μάτια εφήβου ξεχασμένα σ' ένα σακούλι-σώμα γερασμένο, μα
το πρόσωπο
ήταν σαν ένα κοριτσάκι!
κοίταζα αυτή την ηλικιωμένη που είχε καταφέρει άδολα, όμορφα, αληθινά, μαζί με τα χρόνια της να προσφέρει ένα κοφτερό βλέμμα όλο νιότη, γλύκα, αλήθεια, απορία, σοβαρότητα...
την κοιτούσα και θαύμαζα.
λίγο πριν είχα μπει στο λεωφορείο.
ήρθαν δυο σιτεμένες σαν και του λόγου μου και περσότερο.
η μια σίγουρα πιο γριά από την άλλη.
άρχισε η κουβέντα-μονόλογος. η σιτεμένη νεότερη δεν άφηνε τη δόλια τη σιτεμένη-πιο σιτεμένη να πει ούτε λέξη. κι αυτή, υπέμενε.
την άθλια κουβέντα της γυναίκας: θα πάει λέει σ' ένα ξενοδοχείο να κλείσει για μια επιχείρηση, πέντε αστέρων το ξενοδόχι, μα τι τα θες; στην πλατεία μεταξουργείου: εκεί οι άνθρωποι είναι χάλια. έχει βάλει λίγα λεφτά στη μέσα τσάντα. τίποτε άλλο. ξέρεις, να τα πάρουν και να μη συμβαίνει και τίποτα. πού ζούμε. ο αδερφος της κοιμάται και στο κομοδίνο του έχει ένα στιλιάρι, ένα όπλο, ένα ...
(καθήκι θα έπρεπε να έχει, αλλά τέλος πάντων. η αδελφή του μακριά φαίνεται ζούσε από αυτόν).
η φωνή της ερειστική, η λαλιά της αγέρωχη και συνεχής σαν πολυβόλο, η κακία των ανθρώπων ζοφερή, οι κίνδυνοι ατελείωτοι, να μην μπορείς να κοιμηθείς ήσυχος, κλπ κλπ κλπ...
θεέ μου, μιλάνε λοιπόν οι νεκροί;
--------
σκέπτομαι ακόμη τώρα τα δυο αυτά πρόσωπα.
το γομάρι με το παντελόνι και τα βαμμμένα μαλλιά,
το κοριτσάκι με τα ζωντανά και σοβαρά ματάκια.
θεέ μου, ξέρω, θα μοιάσω λίγο, ελπίζω λίγο μόνο, με την πρώτη.
μα δεν παύω να θαυμάζω το ΖΩΝΤΑΝΟ βλέμμα εκείνης της ύπαρξης.
Παρασκευή 9 Απριλίου 2010
ζωοδόχος
Για να σε μάθω, έκανα χιλιόμετρα αλφάβητα, φύσηξα μεγάλες φλόγες στα ηφαίστεια, κοίταξα πολύ μακριά στα σύννεφα…
Για να σε μάθω,
Πόνεσα πολύ απέναντι από τα μικρά μου χρόνια.
Πόνεσε ξανά το ποδαράκι που είχα γδάρει μέσα στις λάσπες μα δε μαρτυρούσα τίποτα, καλύτερα να τρέχω ξοπίσω σου παρά να μου λένε: ‘είδες; Δεν άξιζε τον κόπο, να τι έπαθες!’
Σώπαινα λοιπόν και οι κραυγές γύριζαν μέσα μου σαν μια πληγή καραβόσκοινα στο ύψος της καρδιάς μου.
Κάποτε το έλεος του θεού εμφανίστηκε. Ήταν απόγευμα και πήγαινα να βρω τη μαμά μου.
Ούτε κινητά ούτε τίποτα, κι οι άνθρωποι ήταν πιο κοντά κι όμως, μια απίστευτη παρηγορητική μοναξιά με περπατούσε προς το σπίτι της φίλης της μητέρας μου.
Ξάφνου τα βήματά μου πετάριζαν μέσα σε μια απίστευτη λίμνη λάδι που είχε αγκαλιάσει την ψυχή μου.
Η καρδιά μου φαινόταν να έχει σταματήσει στη ζωή.
Ανείπωτη ευτυχία με κρατούσε μακριά από οποιοδήποτε κραδασμό ανθρώπινης φθοράς.
Δεν είχα βάλει φρένο πουθενά, κι όμως φαινόνταν όλα αγκυροβολημένα στη ζωή.
Ήξερα πως αυτό θα σταματούσε μα δε σκεφτόμουν τίποτα.
Αντίθετα, περίμενα μέσα στην ευτυχία….
Ευτυχία…
Με λένε ευτυχία, σε λένε θανάση που δεν πέθανες, έγραφα κάποτε
Τώρα γράφω και πάλι ψαχτά
Σαν ένα ψάρι μισοτηγανισμένο, σαν ένας άνθρωπος νεκρός που όμως πιστεύει ανάσταση
Γράφω και είναι φορτωμένα τα χέρια, οι παλάμες, οι χούφτες, τα ενδιάμεσα κόκαλα, πόνο, λυγμούς που σιωπεύουν όλα έτοιμα για το χορό του ζαλόγγου
Πεθαίνω το έχω νιώσω στον ενεστώτα. Αίσθηση ανείπωτη και τούτη, άλλη αίσθηση, μισερή ευτυχώς, όμως την κουβαλώ μαζί μου. \
Είναι η μία μου πλευρά, και κολυμπώ ακόμη στα νερά.
Ελπίζοντας.
ελένη κονδύλη.2010-04-09
Για να σε μάθω,
Πόνεσα πολύ απέναντι από τα μικρά μου χρόνια.
Πόνεσε ξανά το ποδαράκι που είχα γδάρει μέσα στις λάσπες μα δε μαρτυρούσα τίποτα, καλύτερα να τρέχω ξοπίσω σου παρά να μου λένε: ‘είδες; Δεν άξιζε τον κόπο, να τι έπαθες!’
Σώπαινα λοιπόν και οι κραυγές γύριζαν μέσα μου σαν μια πληγή καραβόσκοινα στο ύψος της καρδιάς μου.
Κάποτε το έλεος του θεού εμφανίστηκε. Ήταν απόγευμα και πήγαινα να βρω τη μαμά μου.
Ούτε κινητά ούτε τίποτα, κι οι άνθρωποι ήταν πιο κοντά κι όμως, μια απίστευτη παρηγορητική μοναξιά με περπατούσε προς το σπίτι της φίλης της μητέρας μου.
Ξάφνου τα βήματά μου πετάριζαν μέσα σε μια απίστευτη λίμνη λάδι που είχε αγκαλιάσει την ψυχή μου.
Η καρδιά μου φαινόταν να έχει σταματήσει στη ζωή.
Ανείπωτη ευτυχία με κρατούσε μακριά από οποιοδήποτε κραδασμό ανθρώπινης φθοράς.
Δεν είχα βάλει φρένο πουθενά, κι όμως φαινόνταν όλα αγκυροβολημένα στη ζωή.
Ήξερα πως αυτό θα σταματούσε μα δε σκεφτόμουν τίποτα.
Αντίθετα, περίμενα μέσα στην ευτυχία….
Ευτυχία…
Με λένε ευτυχία, σε λένε θανάση που δεν πέθανες, έγραφα κάποτε
Τώρα γράφω και πάλι ψαχτά
Σαν ένα ψάρι μισοτηγανισμένο, σαν ένας άνθρωπος νεκρός που όμως πιστεύει ανάσταση
Γράφω και είναι φορτωμένα τα χέρια, οι παλάμες, οι χούφτες, τα ενδιάμεσα κόκαλα, πόνο, λυγμούς που σιωπεύουν όλα έτοιμα για το χορό του ζαλόγγου
Πεθαίνω το έχω νιώσω στον ενεστώτα. Αίσθηση ανείπωτη και τούτη, άλλη αίσθηση, μισερή ευτυχώς, όμως την κουβαλώ μαζί μου. \
Είναι η μία μου πλευρά, και κολυμπώ ακόμη στα νερά.
Ελπίζοντας.
ελένη κονδύλη.2010-04-09
Σάββατο 3 Απριλίου 2010
οι ουδέποτοι
μια ιδέα που μου ήρθε και δε θα φύγει.
πικρή-πασχαλινή.
αδυσώπητη ρε παιδί μου, να!
κάτι σαν κάτισαρκ, ένα μεταξωτό διαφήμιση τσιγάρου που σου τρώει αρτηρίες και πλεμόνια σα γατί της ψαραγοράς.
ένα 'πριν ο αλέκτορας λαλήσει τρεις', και το θυμάσαι, πως κι εσύ έχεις προδώσει τόσες φορές κι άλλες τόσες, και κλαις σαν τον πέτρο.
ο σταυρός ανεβαίνει στη μέση των δώδεκα ευαγγελικών αποσπασμάτων, που μιλούν όχι μόνο για θάνατο, μα για υποκριτική καταδίκη, αφού θέλησαν απλώς να τον βάλουν στο σταυρό και να πεθάνει μόνος,
(ενώ εκείνος αγκάλιαζε πεθαίνοντας την οικουμένη, ακόμη κι εκείνους που αποφάσισαν τη μοναξιά του)
δλδ του προσέφεραν θάνατο χωρίς όμως οι ίδιοι, πίστευαν, να ακουμπήσουν θάνατο.
κι ο πέτροε έκλαψε
κι ο χριστός του είπε είσαι πέτρα, πάνω σου θα χτίσω την εκκλησία
ο πέτρος νόμιζε πως έκλαψε για τον εαυτό του και τη δική του προδοσία που είδε καθαρά μπρος του, σα λάλησε τρεις φορές κείνο το πετεινάρι
μα
ο χριστός του είπε
να κλαις ως εκκλησία, κι ο καθένας που θα προδίδει να είναι μέσα στα δάκρυά σου και να προσεύχεσαι για κείνον και να κλαις για όλους, αυτό είναι το σώμα μου εδώ πάνω, αυτό είναι η εκκλησία που σας παραδίδω μέσα από τα λέθη σας και τη θεϊκή ευσπλγχνία που τα ξεπερνά όλα
ευαγγελικά λοιπόν μηνύματα θανάτου -πού σου άδη το κράτος- προφητεία, ουτοπία ανάστασης όλα τα δάκρυα αυτής της μέρας
ο πέτρος δειλός και φοβισμένος 'όχι, όχι, δεν τον ξέρω τον άνθρωπο', ναι, ναι, 'όχι, ουδέποτε εγώ; μαθητής του;', 'όχι όχι δεν τον γνωρίζω'
και μετά έκλαψε πικρώς και μετά έγινε πέτρα. άκοπη και ατόφια
οι ουδέποτοι είναι τα καθάρματα της κοινωνίας, που δεν πιάνουν μιστρί να χτίσουν μα όταν πιάνουν το μιστρί το καταριούνται και χτίζουν κόλαση: ιδέες, καθήκοντα-καθήκια, νόμους-επάρσεις με σηκωμένα φρύδια τύπου 'εγώ σας τό'λεγα, ο νόμος είναι νόμος κυρία μου', όχι, 'εγώ; ουδέποτε!'
εγώ πάντα έκανα τη δουλειά μου
εγώ πάντα τον εαυτό μου κοίταζα, κι εσείς να κοιτάτε τη δουλειά σας κι όχι να με πιάνετε στο στόμα σας
εγώ σας απαγορεύω
εγώ ποτέ δεν αδίκησα κανέναν
εγώ πάντα έκανα το καθήκον μου
εγώ πάντα πρόσεχα τους νόμους
εμένα κανένας δεν μπορεί να με πιάσει στο στόμα του
ουδέποτε παρανόμησα
ουδέποτε παραφέρθηκα
ουδέποτε έκανα κάτι μεμπτό
ουδέποτε εγώ
εγώ
εγώ
ποτέ δεν άπλωσα χέρι να βοηθήσω,
πάντα στου ποντίου πιλάτου τη λεκάνη λεύκανα τα νεκρά μου χέρια
ουδέποτε έσκυψα στη λάσπη,
ΑΚΟΜΗ ΚΙ ΑΝ ΕΠΡΟΚΕΙΤΟ ΝΑ ΣΗΚΩΣΩ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ.
πικρή-πασχαλινή.
αδυσώπητη ρε παιδί μου, να!
κάτι σαν κάτισαρκ, ένα μεταξωτό διαφήμιση τσιγάρου που σου τρώει αρτηρίες και πλεμόνια σα γατί της ψαραγοράς.
ένα 'πριν ο αλέκτορας λαλήσει τρεις', και το θυμάσαι, πως κι εσύ έχεις προδώσει τόσες φορές κι άλλες τόσες, και κλαις σαν τον πέτρο.
ο σταυρός ανεβαίνει στη μέση των δώδεκα ευαγγελικών αποσπασμάτων, που μιλούν όχι μόνο για θάνατο, μα για υποκριτική καταδίκη, αφού θέλησαν απλώς να τον βάλουν στο σταυρό και να πεθάνει μόνος,
(ενώ εκείνος αγκάλιαζε πεθαίνοντας την οικουμένη, ακόμη κι εκείνους που αποφάσισαν τη μοναξιά του)
δλδ του προσέφεραν θάνατο χωρίς όμως οι ίδιοι, πίστευαν, να ακουμπήσουν θάνατο.
κι ο πέτροε έκλαψε
κι ο χριστός του είπε είσαι πέτρα, πάνω σου θα χτίσω την εκκλησία
ο πέτρος νόμιζε πως έκλαψε για τον εαυτό του και τη δική του προδοσία που είδε καθαρά μπρος του, σα λάλησε τρεις φορές κείνο το πετεινάρι
μα
ο χριστός του είπε
να κλαις ως εκκλησία, κι ο καθένας που θα προδίδει να είναι μέσα στα δάκρυά σου και να προσεύχεσαι για κείνον και να κλαις για όλους, αυτό είναι το σώμα μου εδώ πάνω, αυτό είναι η εκκλησία που σας παραδίδω μέσα από τα λέθη σας και τη θεϊκή ευσπλγχνία που τα ξεπερνά όλα
ευαγγελικά λοιπόν μηνύματα θανάτου -πού σου άδη το κράτος- προφητεία, ουτοπία ανάστασης όλα τα δάκρυα αυτής της μέρας
ο πέτρος δειλός και φοβισμένος 'όχι, όχι, δεν τον ξέρω τον άνθρωπο', ναι, ναι, 'όχι, ουδέποτε εγώ; μαθητής του;', 'όχι όχι δεν τον γνωρίζω'
και μετά έκλαψε πικρώς και μετά έγινε πέτρα. άκοπη και ατόφια
οι ουδέποτοι είναι τα καθάρματα της κοινωνίας, που δεν πιάνουν μιστρί να χτίσουν μα όταν πιάνουν το μιστρί το καταριούνται και χτίζουν κόλαση: ιδέες, καθήκοντα-καθήκια, νόμους-επάρσεις με σηκωμένα φρύδια τύπου 'εγώ σας τό'λεγα, ο νόμος είναι νόμος κυρία μου', όχι, 'εγώ; ουδέποτε!'
εγώ πάντα έκανα τη δουλειά μου
εγώ πάντα τον εαυτό μου κοίταζα, κι εσείς να κοιτάτε τη δουλειά σας κι όχι να με πιάνετε στο στόμα σας
εγώ σας απαγορεύω
εγώ ποτέ δεν αδίκησα κανέναν
εγώ πάντα έκανα το καθήκον μου
εγώ πάντα πρόσεχα τους νόμους
εμένα κανένας δεν μπορεί να με πιάσει στο στόμα του
ουδέποτε παρανόμησα
ουδέποτε παραφέρθηκα
ουδέποτε έκανα κάτι μεμπτό
ουδέποτε εγώ
εγώ
εγώ
ποτέ δεν άπλωσα χέρι να βοηθήσω,
πάντα στου ποντίου πιλάτου τη λεκάνη λεύκανα τα νεκρά μου χέρια
ουδέποτε έσκυψα στη λάσπη,
ΑΚΟΜΗ ΚΙ ΑΝ ΕΠΡΟΚΕΙΤΟ ΝΑ ΣΗΚΩΣΩ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ.
Κυριακή 14 Μαρτίου 2010
χτες το κύμα. στο τριανόν
το κύμα.
γερμανική ταινία που ευτυχώς πέρσι δεν είχα χάσει.
η ελληνική ψυχιατρική εταιρεία στον κύκλο 'κινηματογράφος και βία', είχε χτες μεσημέρι προβολή στο τριανόν την ανωτέρω ταινία, και μετά συζήτηση.
το άλλο σάββατο, στις 12 το μεσημέρι, θα υπάρχει προβολή και συζήτηση για το κινηματογραφικό έργο 'το πείραμα'.
ιδιαίτερα καλαίσθητη η αφίσα-πρόγραμμα του κύκλου 'κινηματογράφος και βία'. ευρηματική και πανέξυπνη, κυριολεκτικά ντουμπλουφάς, μου λέμε κι εμείς οι αγράμματοι. αφίσα-πρόγραμμα καλαίσθητη και έξυπνη απ' όποια μεριά κι αν τη βλέπεις.
και κάτι ακόμη, όχι αμελητέο: 5 ευρώ η είσοδος.
κι ακόμη κάτι, επίσης σημαντικό: δημοκρατικότητα και προσήνεια στη συζήτηση.
το κύμα είναι συγκλονιστικό έργο. το έβλεπα δεύτερη φορά με κομμένη σχεδόν την ανάσα.
θαύμασα κι ακούμπησα ακόμη περσότερο στη μουσική του φιλμ, εξαιρετική και ροκατζίδικη, ή χέβυμεταλλάδική, ξέρω γω; για μένα μια μουσική ταύτισης, αφού θα μπορούσα να είμουνα στη θέση και την ηλικία του καθηγητή, αν όχι του πρωταγωνιστή, του αλλουνού που βαριόντουσαν οι μαθητές του.
το θέμα ίσως το ξέρετε: βιωματική διδασκαλία που δεν ξέρεις μέχρι πού μπορεί να σε πάει.
προσπαθώντας ο περίπου αναρχο-αριστερός καθηγητής να μυήσει τα παιδιά σ' αυτό που ίσως μίσησε χωρίς να γνωρίζει από μέσα,
αρχίζει να ζει με την τάξη του την έννοια της απολυταρχίας. τα παιδιά γοητεύονται και οδηγούνται στο άκρο. το ίδιο κι ο καθηγητής τους. δε λέω περσότερα για να μη σας χαλάσω το σουσπένς που λένε οι πορτογάλλοι, γιατί όντως είναι μια ταινία που αξίζει να δείτε και να ακούσετε.
για μένα, θέμα της είναι η χειραγώγιση, αν και λάθος λέξη.
χειραγώγηση είναι να παίρνεις ένα τυφλό να τον περάσεις απέναντι, ένα παιδί να του μάθεις να γράφει, ετυμολογικά είναι μια καθάρια λέξη.
όμως χειραγώγηση σήμερα σημαίνει κατά την ταπεινή μου γνώμη μια μέθοδος αδιαφανής χάρη στην οποία οδηγείς ψυχές κάπου όπου οι ίδιες δεν ελέγχουν προς τα πού πηγαίνουν.
ήτοι, χειραγώγηση είναι η δημιουργία ανθρώπινης μάζας.
κόβεις δλδ ανθρώπους-δέντρα, τους κάνεις πολτό, και φτιάχνεις μια εφημερίδα με τις ιδέες σου.
αυτό είναι χειραγώγηση.
πλαίσιό της η αναρρίχηση μέσω μιας 'δημοκρατίας' ή μιας 'δημοκρατικής διαδικασίας': όταν ο καθηγητής αποφασίζει να διδάξει έτσι το απεχθές ή απλώς άγνωστο στο βάθος του πληγωτικό θέμα της απολυταρχίας, αρχίζει με τον πιο 'δημοκρατικό' τρόπο, εκλογές.
σκαλί ένα.
σκαλί δύο: μια κάλυψη χειραγώγησης με δήθεν θετικές ρίζες: δύο παραδείγματα:
1. 'να σηκώνεστε όταν μιλάτε, παίρνουν αέρα τα πνευμόνια σας, νιώθετε καλύτερα' (βέβαια έλειπε η διευκρίνηση 'να σηκώνεστε όταν μιλάτε μπροστά σε μένα τον αρχηγό'
2. 'να φοράμε το ίδιο για να φαινόμαστε ίσοι' εδώ περσεύει η λέξη 'ίσοι'. απόδειξη ότι το όνομα της ομάδας που σχηματίστηκε και ονομάστηκε 'το κύμα' έφτασε να φορά πάντα το άσπρο πουκάμισο της πρώτης επιλογής, και το οποίο δεν ήταν ιδιαίτερα φτηνό...
ο σκηνοθέτης λοιπόν, πραγματικά φοβερός στην ταινία αυτή όπως και σε άλλες, αριστουργηματικές κατά τη γνώμη μου ταινίες όπως 'οι ζωές των άλλων' ή 'οι τελευταίες μέρες' (αν δεν κάνω λάθος κι αυτή δικιά του είναι, άσε που δε θυμάμαι το όνομά του)
έχει τη δύναμη της διαφάνειας στην 'προβολή' του θέματός του.
α. το σχολείο στο οποίο αναφέρεται η ιστορία του
έζησα σε μικρότερη κλίμακα σ' ένα τέτοιο σχολείο. ακριβώς αυτή ήταν η σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τους τη δεκαετία του 70, όταν κι εγώ φοιτούσα μαθήτρια στο βέλγιο. υπήρχε μια απόλυτη δημοκρατία στους τρόπους τουλάχιστον. σε γαλλόφωνο χώρο που ήμουν εγώ, ο καθηγητής απευθυνόταν σε μας τους μαθητές στον πληθυντικό, από την πρώτη γυμνασίου και μετά. κι εμείς φυσικά, το ίδιο. οι σχέσεις μεταξύ καθηγητών και μαθητών ήταν σαφέστατα πολύ πιο ξεκάθαρες από τις εδώ, όπου 'ιδιαίτερες' σχέσεις υπάρχουν, είτε μέσω των γονέων είτε μέσω των μαθημάτων καμιά φορά. εκεί ο μαθητής είναι πιο επάγγελμα από ό,τι εδώ, και για το λόγο αυτό, πιο δημοκρατικές σχέσεις: ο τούρκος μετανάστης ενσωματώνονταν καλύτερα δίπλα στο ζάπλουτο μαθητή. άλλωστε στη βόρειο ευρώπη ο ζάπλουτος μαθητής θα είναι στο δημόσιο σχολείο, κι όχι όπως εδώ, στην αριστοκρατική λασποελίτ συγκεκριμένων και πολλών γνωστών μεγάλων ιδιωτικών σχολείων. στη βόρειο ευρώπη κάποιος πηγαίνει σε ιδιωτικό σχολείο μόνο αν έχει σοβαρό πρόβλημα. αλλιώς πάει στο σχολείο της γειτονιάς ή επιλογής του, που έχει, όπως αυτό το σχολείο που δείχνεται εκεί, ό,τι φαίνεται: χώρο, πάρκιν για αυτοκίνητα μαθητών και καθηγητών μαζί (καμιά διάκριση, όπως εδώ που ζούμε τις διακρίσεις, ακόμη κατουράμε σε άλλες τουαλέτες εδω, καθηγητές-φοιτητές, το βάζει ο νους σας;), πάρκιν για ποδήλατα, πισίνα, κλπ κλπ.
έτσι η κοινωνική ενσωμάτωση βέβαια είναι πιο εύκολη.
εδώ στη χώρα της δημοκρατίας ακόμη κι οι λεγόμενοι δημοκράτες πολιτικοί βάζουν τα παιδιά τους σε μεγάλα ιδιωτικά σχολεία.
πώς να δημιουργήσεις δημοκράτες μαθητές; το σύστημά μας δημιουργεί διαπλεκόμενους ή επαναστάτες...
β. ο σκηνοθέτης με την ίδια διαφάνεια περιγράφει τον τρόπο ζωής των παιδιών που μπαίνουν ή δε μπαίνουν (ελάχιστα) στην ομάδα:
να ο τούρκος με την οικογένειά του στους καναπέδες γύρω από την τηλεόραση (ακριβώς ίδια εικόνα βίωνα στα σπίτια των ελλήνων μετανασστών στο βέλγιο),
να η γερμανίδα που μεγάλωνε με το μάη του 68 εκπεφρασμένο από την καθημερνότητα των γονιών της,
να το αγόρι που μιλά στους γονείς για το τι βιώνει στο σχολείο κι ο διάλογος είναι διάλογος κωφών, με αποτέλεσμα ο μικρός αυτός να είναι το φινάλε της ιστορίας
να το άλλο αγόρι που βλέπει να χαμουρεύεται η μητέρα του απορρίπτοντας απόλυτα την ύπαρξη του γιου της
να το άλλο κορίτσι να μην έχει ταυτότητα γιατί λείπει η ταυτότητα απο το σπίτι των γονιών της
δλδ ο σκηνοθέτης το ίδιο βιωματικά όπως ο καθηγητής στο έργο, εξηγεί στο θεατή με ποιά αίτια η χειραγώγηση είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και απορροφητική κοινωνικών κραδασμών.
ο μέσος όρος της τάξης απορροφάται από την ομάδα ανώνυμα και ήπια. τα ακραία κοινωνικά περιστατικά, δημιουργούν μέσα στην ομάδα τις ακραίες της λύσεις, και οι ακραίες λύσεις είναι η έκφραση της βίας.
ίδια βία κατά του εαυτού και κατά του συνόλου, δλδ είναι έκφραση μη-ένταξης.
έτσι ο νεαρός τιμ, που έχει λεφτά μα δεν έχει διάλογο, διεκδικεί να ενταχθεί. να ενταχθεί κάπου, γιατί αυτό είναι το πρόβλημά του, καθαρά ψυχιατρικό, το πρόσωπο του μικρού είναι καλά επιλεγμένο: πρώτα 'προσφέρει' ναρκωτικά, ζητώντας να μπει στην ομάδα των συγκεκριμένων παιδιών, ελπίζει να βιώσει την ομάδα μπαίνοντας στο 'κύμα', αλλά κι εκεί δεν το καταφέρνει παρά μόνο επιφανειακά: ο χαρακτήρας και τα βιώματά του το οδηγούν σε εντελώς ακραίες συμπεριφορές. κι όταν όλοι αποφασίζουν καλώς-κακώς να τελειώσει 'το κύμα', αφού βγαίνουν οι άλλοι, αυτός δεν μπορεί -όπως πάντα δε μπορεί να βγει από τα αδιέξοδά που κουβαλάει-, και δίνει τέλος έτσι όπως το δίνει.
χειραγώγηση λοιπόν και έλλειψη διαφάνειας είναι το θέμα αυτού του απίστευτου, και κοντά στην πραγματικότητα, έργου.
βία είναι η έκφραση του βιωμένου δράματος.
ψυχανανλυτικά αξίζει μια ιδιαίτερη μελέτη αυτό το έργο.
οι συμβολισμοί του, πολυ καλοδουλεμένοι. διαρκείς. που μπορούν να οργανώσουν το έργο δομικά, και να μπορείς να κάνεις ανάλυση αλά ζάκομπσον...
άντε τώρα, τι τα γράφεις όλα αυτά; ε, είναι γιατί με πονάει το σαγόνι μου. από την τούμπα της πέμπτης.
γερμανική ταινία που ευτυχώς πέρσι δεν είχα χάσει.
η ελληνική ψυχιατρική εταιρεία στον κύκλο 'κινηματογράφος και βία', είχε χτες μεσημέρι προβολή στο τριανόν την ανωτέρω ταινία, και μετά συζήτηση.
το άλλο σάββατο, στις 12 το μεσημέρι, θα υπάρχει προβολή και συζήτηση για το κινηματογραφικό έργο 'το πείραμα'.
ιδιαίτερα καλαίσθητη η αφίσα-πρόγραμμα του κύκλου 'κινηματογράφος και βία'. ευρηματική και πανέξυπνη, κυριολεκτικά ντουμπλουφάς, μου λέμε κι εμείς οι αγράμματοι. αφίσα-πρόγραμμα καλαίσθητη και έξυπνη απ' όποια μεριά κι αν τη βλέπεις.
και κάτι ακόμη, όχι αμελητέο: 5 ευρώ η είσοδος.
κι ακόμη κάτι, επίσης σημαντικό: δημοκρατικότητα και προσήνεια στη συζήτηση.
το κύμα είναι συγκλονιστικό έργο. το έβλεπα δεύτερη φορά με κομμένη σχεδόν την ανάσα.
θαύμασα κι ακούμπησα ακόμη περσότερο στη μουσική του φιλμ, εξαιρετική και ροκατζίδικη, ή χέβυμεταλλάδική, ξέρω γω; για μένα μια μουσική ταύτισης, αφού θα μπορούσα να είμουνα στη θέση και την ηλικία του καθηγητή, αν όχι του πρωταγωνιστή, του αλλουνού που βαριόντουσαν οι μαθητές του.
το θέμα ίσως το ξέρετε: βιωματική διδασκαλία που δεν ξέρεις μέχρι πού μπορεί να σε πάει.
προσπαθώντας ο περίπου αναρχο-αριστερός καθηγητής να μυήσει τα παιδιά σ' αυτό που ίσως μίσησε χωρίς να γνωρίζει από μέσα,
αρχίζει να ζει με την τάξη του την έννοια της απολυταρχίας. τα παιδιά γοητεύονται και οδηγούνται στο άκρο. το ίδιο κι ο καθηγητής τους. δε λέω περσότερα για να μη σας χαλάσω το σουσπένς που λένε οι πορτογάλλοι, γιατί όντως είναι μια ταινία που αξίζει να δείτε και να ακούσετε.
για μένα, θέμα της είναι η χειραγώγιση, αν και λάθος λέξη.
χειραγώγηση είναι να παίρνεις ένα τυφλό να τον περάσεις απέναντι, ένα παιδί να του μάθεις να γράφει, ετυμολογικά είναι μια καθάρια λέξη.
όμως χειραγώγηση σήμερα σημαίνει κατά την ταπεινή μου γνώμη μια μέθοδος αδιαφανής χάρη στην οποία οδηγείς ψυχές κάπου όπου οι ίδιες δεν ελέγχουν προς τα πού πηγαίνουν.
ήτοι, χειραγώγηση είναι η δημιουργία ανθρώπινης μάζας.
κόβεις δλδ ανθρώπους-δέντρα, τους κάνεις πολτό, και φτιάχνεις μια εφημερίδα με τις ιδέες σου.
αυτό είναι χειραγώγηση.
πλαίσιό της η αναρρίχηση μέσω μιας 'δημοκρατίας' ή μιας 'δημοκρατικής διαδικασίας': όταν ο καθηγητής αποφασίζει να διδάξει έτσι το απεχθές ή απλώς άγνωστο στο βάθος του πληγωτικό θέμα της απολυταρχίας, αρχίζει με τον πιο 'δημοκρατικό' τρόπο, εκλογές.
σκαλί ένα.
σκαλί δύο: μια κάλυψη χειραγώγησης με δήθεν θετικές ρίζες: δύο παραδείγματα:
1. 'να σηκώνεστε όταν μιλάτε, παίρνουν αέρα τα πνευμόνια σας, νιώθετε καλύτερα' (βέβαια έλειπε η διευκρίνηση 'να σηκώνεστε όταν μιλάτε μπροστά σε μένα τον αρχηγό'
2. 'να φοράμε το ίδιο για να φαινόμαστε ίσοι' εδώ περσεύει η λέξη 'ίσοι'. απόδειξη ότι το όνομα της ομάδας που σχηματίστηκε και ονομάστηκε 'το κύμα' έφτασε να φορά πάντα το άσπρο πουκάμισο της πρώτης επιλογής, και το οποίο δεν ήταν ιδιαίτερα φτηνό...
ο σκηνοθέτης λοιπόν, πραγματικά φοβερός στην ταινία αυτή όπως και σε άλλες, αριστουργηματικές κατά τη γνώμη μου ταινίες όπως 'οι ζωές των άλλων' ή 'οι τελευταίες μέρες' (αν δεν κάνω λάθος κι αυτή δικιά του είναι, άσε που δε θυμάμαι το όνομά του)
έχει τη δύναμη της διαφάνειας στην 'προβολή' του θέματός του.
α. το σχολείο στο οποίο αναφέρεται η ιστορία του
έζησα σε μικρότερη κλίμακα σ' ένα τέτοιο σχολείο. ακριβώς αυτή ήταν η σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τους τη δεκαετία του 70, όταν κι εγώ φοιτούσα μαθήτρια στο βέλγιο. υπήρχε μια απόλυτη δημοκρατία στους τρόπους τουλάχιστον. σε γαλλόφωνο χώρο που ήμουν εγώ, ο καθηγητής απευθυνόταν σε μας τους μαθητές στον πληθυντικό, από την πρώτη γυμνασίου και μετά. κι εμείς φυσικά, το ίδιο. οι σχέσεις μεταξύ καθηγητών και μαθητών ήταν σαφέστατα πολύ πιο ξεκάθαρες από τις εδώ, όπου 'ιδιαίτερες' σχέσεις υπάρχουν, είτε μέσω των γονέων είτε μέσω των μαθημάτων καμιά φορά. εκεί ο μαθητής είναι πιο επάγγελμα από ό,τι εδώ, και για το λόγο αυτό, πιο δημοκρατικές σχέσεις: ο τούρκος μετανάστης ενσωματώνονταν καλύτερα δίπλα στο ζάπλουτο μαθητή. άλλωστε στη βόρειο ευρώπη ο ζάπλουτος μαθητής θα είναι στο δημόσιο σχολείο, κι όχι όπως εδώ, στην αριστοκρατική λασποελίτ συγκεκριμένων και πολλών γνωστών μεγάλων ιδιωτικών σχολείων. στη βόρειο ευρώπη κάποιος πηγαίνει σε ιδιωτικό σχολείο μόνο αν έχει σοβαρό πρόβλημα. αλλιώς πάει στο σχολείο της γειτονιάς ή επιλογής του, που έχει, όπως αυτό το σχολείο που δείχνεται εκεί, ό,τι φαίνεται: χώρο, πάρκιν για αυτοκίνητα μαθητών και καθηγητών μαζί (καμιά διάκριση, όπως εδώ που ζούμε τις διακρίσεις, ακόμη κατουράμε σε άλλες τουαλέτες εδω, καθηγητές-φοιτητές, το βάζει ο νους σας;), πάρκιν για ποδήλατα, πισίνα, κλπ κλπ.
έτσι η κοινωνική ενσωμάτωση βέβαια είναι πιο εύκολη.
εδώ στη χώρα της δημοκρατίας ακόμη κι οι λεγόμενοι δημοκράτες πολιτικοί βάζουν τα παιδιά τους σε μεγάλα ιδιωτικά σχολεία.
πώς να δημιουργήσεις δημοκράτες μαθητές; το σύστημά μας δημιουργεί διαπλεκόμενους ή επαναστάτες...
β. ο σκηνοθέτης με την ίδια διαφάνεια περιγράφει τον τρόπο ζωής των παιδιών που μπαίνουν ή δε μπαίνουν (ελάχιστα) στην ομάδα:
να ο τούρκος με την οικογένειά του στους καναπέδες γύρω από την τηλεόραση (ακριβώς ίδια εικόνα βίωνα στα σπίτια των ελλήνων μετανασστών στο βέλγιο),
να η γερμανίδα που μεγάλωνε με το μάη του 68 εκπεφρασμένο από την καθημερνότητα των γονιών της,
να το αγόρι που μιλά στους γονείς για το τι βιώνει στο σχολείο κι ο διάλογος είναι διάλογος κωφών, με αποτέλεσμα ο μικρός αυτός να είναι το φινάλε της ιστορίας
να το άλλο αγόρι που βλέπει να χαμουρεύεται η μητέρα του απορρίπτοντας απόλυτα την ύπαρξη του γιου της
να το άλλο κορίτσι να μην έχει ταυτότητα γιατί λείπει η ταυτότητα απο το σπίτι των γονιών της
δλδ ο σκηνοθέτης το ίδιο βιωματικά όπως ο καθηγητής στο έργο, εξηγεί στο θεατή με ποιά αίτια η χειραγώγηση είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και απορροφητική κοινωνικών κραδασμών.
ο μέσος όρος της τάξης απορροφάται από την ομάδα ανώνυμα και ήπια. τα ακραία κοινωνικά περιστατικά, δημιουργούν μέσα στην ομάδα τις ακραίες της λύσεις, και οι ακραίες λύσεις είναι η έκφραση της βίας.
ίδια βία κατά του εαυτού και κατά του συνόλου, δλδ είναι έκφραση μη-ένταξης.
έτσι ο νεαρός τιμ, που έχει λεφτά μα δεν έχει διάλογο, διεκδικεί να ενταχθεί. να ενταχθεί κάπου, γιατί αυτό είναι το πρόβλημά του, καθαρά ψυχιατρικό, το πρόσωπο του μικρού είναι καλά επιλεγμένο: πρώτα 'προσφέρει' ναρκωτικά, ζητώντας να μπει στην ομάδα των συγκεκριμένων παιδιών, ελπίζει να βιώσει την ομάδα μπαίνοντας στο 'κύμα', αλλά κι εκεί δεν το καταφέρνει παρά μόνο επιφανειακά: ο χαρακτήρας και τα βιώματά του το οδηγούν σε εντελώς ακραίες συμπεριφορές. κι όταν όλοι αποφασίζουν καλώς-κακώς να τελειώσει 'το κύμα', αφού βγαίνουν οι άλλοι, αυτός δεν μπορεί -όπως πάντα δε μπορεί να βγει από τα αδιέξοδά που κουβαλάει-, και δίνει τέλος έτσι όπως το δίνει.
χειραγώγηση λοιπόν και έλλειψη διαφάνειας είναι το θέμα αυτού του απίστευτου, και κοντά στην πραγματικότητα, έργου.
βία είναι η έκφραση του βιωμένου δράματος.
ψυχανανλυτικά αξίζει μια ιδιαίτερη μελέτη αυτό το έργο.
οι συμβολισμοί του, πολυ καλοδουλεμένοι. διαρκείς. που μπορούν να οργανώσουν το έργο δομικά, και να μπορείς να κάνεις ανάλυση αλά ζάκομπσον...
άντε τώρα, τι τα γράφεις όλα αυτά; ε, είναι γιατί με πονάει το σαγόνι μου. από την τούμπα της πέμπτης.
Σάββατο 13 Μαρτίου 2010
το ημερολόγιο ενός τρελού. γαλάνης. θέατρο ειλισός
χάρη στο βακχικόν, χτες είδα το ημερολόγιο ενός τρελού.
δε λέω τίποτε αν αναφωνήσω: τι αριστουργηματικό κείμενο θεέ μου!
θα μου πείς, γκόγκολ. ωςστόσο τι κείμενο! αδρό, ευαίσθητο, ένα καρφί ανάμεσα στην πραγματικότητα και την εσωτερική ανικανοποίηση που οδηγεί στην τρέλα.
μια παράσταση όμως δεν είναι ποτέ ένα σκέτο ποίημα, ένα σκέτο θέαμα.
ο γαλάνης έντυσε το φοβερό μονόλογο με το απέρριτο μιας κατάθλιψης στην αρχή, ως ότου το απέρριτο -που δεν άλλαξε σε τίποτε, το σκηνικό ήταν πάντα το ίδιο- αυτό λοιπόν το απέριττο έγινε ακριβώς ο δρόμος της αφαίρεσης για το θεατή, της ίδιας αφαίρεσης του ασθενούς από την απτή πραγματικότητα έως τη φοβερή μοναξιά της τρέλας. η εσωτερική τραγωδία ακουμπούσε στους τοίχους με το κεφάλι του γαλάνη, ηθοποιού και σκηνοθέτη, να ακουμπά δυο στιγμές καθορισμένες το άλγος της ψυχασθένειας πάνω στον τοίχο. ο 'πίνακας' του χρόνου, όπου σιγά σιγά καταργείται ο χρόνος και μένει η νόσος να βασιλεύει, χάνεται σχεδόν όταν, τελειώνοντας το καταπληκτικό ανέβασμα, ο 'άνθρωπος' γονατίζει γιατί δεν αντέχει την αρρώστεια, κι από το 'βασιλιάς της ισπανίας' της φαντασίωσης, γίνεται και νιώθει ακριβώς τόσο ευάλωτος όσο ένα μικρό παιδί που καλεί τη μάνα, σχεδόν όχι για να το γεννήσει, μα για να το καταπιεί, να χαθεί δλδ ο τρελός εκεί όπου χρόνος δεν υπάρχει, μιας και οι μέρες του ήταν η πορεία μιας εσωτερικής καταδίκης.
σκαλί σκαλί ο σκηνοθέτης-ηθοποιός μπάζει το θεατή στο εσωτερικό της ψυχασθένειας, παίρνοντάς τον από το χέρι. σχεδόν λες και σου εξηγεί χωρίς λόγια το -άντε πάλι θα το πω: αριστουργηματικό- κείμενο.
τα συγχαρητήριά μου στο γαλάνη, και ευχαριστώ το βακχικόν, γιατί χάρη στο βακχικόν κατάφερα να κινητοποιηθώ και να πάω χτες βράδυ στην παράσταση.
οφείλω οπωσδήποτε να πω και κάτι άλλο: κομμάτι της σκηνοθεσίας θεωρώ την επιλογή της μουσικής. έδενε η μουσική να πω; όχι, είναι υποτιμητικό για τη μουσική: η μουσική ήταν τόσο καλά επιλεγμένη και πραγματοποιημένη μέσα στην παράσταση, που ήταν εντελώς κομμάτι του έργου.
τα συγχαρητήριά μου, κι ευτυχώς που υπάρχουν τέτοιες αναλαμπές στα θεάματα, όπως αυτό που είδα χτες, όπως ο μονόλογος ενός τρελού του γαλάνη, το σπίτι της μπερνάρντα άλμπα της τότας σακελλαρίου. είναι σαν να διατηρείται ακόμη ζωντανός ο πολιτισμός στις μέρες μας.
δε λέω τίποτε αν αναφωνήσω: τι αριστουργηματικό κείμενο θεέ μου!
θα μου πείς, γκόγκολ. ωςστόσο τι κείμενο! αδρό, ευαίσθητο, ένα καρφί ανάμεσα στην πραγματικότητα και την εσωτερική ανικανοποίηση που οδηγεί στην τρέλα.
μια παράσταση όμως δεν είναι ποτέ ένα σκέτο ποίημα, ένα σκέτο θέαμα.
ο γαλάνης έντυσε το φοβερό μονόλογο με το απέρριτο μιας κατάθλιψης στην αρχή, ως ότου το απέρριτο -που δεν άλλαξε σε τίποτε, το σκηνικό ήταν πάντα το ίδιο- αυτό λοιπόν το απέριττο έγινε ακριβώς ο δρόμος της αφαίρεσης για το θεατή, της ίδιας αφαίρεσης του ασθενούς από την απτή πραγματικότητα έως τη φοβερή μοναξιά της τρέλας. η εσωτερική τραγωδία ακουμπούσε στους τοίχους με το κεφάλι του γαλάνη, ηθοποιού και σκηνοθέτη, να ακουμπά δυο στιγμές καθορισμένες το άλγος της ψυχασθένειας πάνω στον τοίχο. ο 'πίνακας' του χρόνου, όπου σιγά σιγά καταργείται ο χρόνος και μένει η νόσος να βασιλεύει, χάνεται σχεδόν όταν, τελειώνοντας το καταπληκτικό ανέβασμα, ο 'άνθρωπος' γονατίζει γιατί δεν αντέχει την αρρώστεια, κι από το 'βασιλιάς της ισπανίας' της φαντασίωσης, γίνεται και νιώθει ακριβώς τόσο ευάλωτος όσο ένα μικρό παιδί που καλεί τη μάνα, σχεδόν όχι για να το γεννήσει, μα για να το καταπιεί, να χαθεί δλδ ο τρελός εκεί όπου χρόνος δεν υπάρχει, μιας και οι μέρες του ήταν η πορεία μιας εσωτερικής καταδίκης.
σκαλί σκαλί ο σκηνοθέτης-ηθοποιός μπάζει το θεατή στο εσωτερικό της ψυχασθένειας, παίρνοντάς τον από το χέρι. σχεδόν λες και σου εξηγεί χωρίς λόγια το -άντε πάλι θα το πω: αριστουργηματικό- κείμενο.
τα συγχαρητήριά μου στο γαλάνη, και ευχαριστώ το βακχικόν, γιατί χάρη στο βακχικόν κατάφερα να κινητοποιηθώ και να πάω χτες βράδυ στην παράσταση.
οφείλω οπωσδήποτε να πω και κάτι άλλο: κομμάτι της σκηνοθεσίας θεωρώ την επιλογή της μουσικής. έδενε η μουσική να πω; όχι, είναι υποτιμητικό για τη μουσική: η μουσική ήταν τόσο καλά επιλεγμένη και πραγματοποιημένη μέσα στην παράσταση, που ήταν εντελώς κομμάτι του έργου.
τα συγχαρητήριά μου, κι ευτυχώς που υπάρχουν τέτοιες αναλαμπές στα θεάματα, όπως αυτό που είδα χτες, όπως ο μονόλογος ενός τρελού του γαλάνη, το σπίτι της μπερνάρντα άλμπα της τότας σακελλαρίου. είναι σαν να διατηρείται ακόμη ζωντανός ο πολιτισμός στις μέρες μας.
Παρασκευή 12 Μαρτίου 2010
μερικά χρόνια πριν
μερικά χρόνια πριν έλεγες: κυρία ξέχασα το τετράδιο σπίτι μου.
να το φέρεις αύριο, ήταν η απάντηση.
επίσης, δεν είχα καταλάβει γιατί μια ζωή η τότε έκτη γυμνασίου στο γαλλικό καθολικό σχολείο που πήγαινα στη φλαμανδόφωνη λουβαίν, όπου με έριξαν τυχαία στα δεκαπέντε μου, η 6η γυμνασίου έπλενε καθημερινά τα πιάτα του μεσημεριανού όλου του σχολείου. να πω ότι το σχολείο ήταν το πρότυπο του γαλλόφωνου πανεπιστημίου, και οι περσότεροι μαθητές, 85% τουλάχιστον ήταν παιδιά καθηγητών του, με τίτλους και πλούτη (δε θα ξεχάσω κι εκείνα τα 'μπον γουικέντ, εγώ θα πάω στο σατώ της γιαγιάς'...
αυτή ήταν καλή της ώρα η μαρί ντε μονπελιέ...
κι όμως, η μαρί και η κάθε μαρί, κι ο νταμιάν με τον πατέρα στο οηε, και ο λυκ με τον πατέρα πρόεδρο των οικονομικών του πανεπιστημίου λουβαίν κλπ κλπ, πλένανε πιάτα κάθε μέρα.
τα αποφάγια τα βάζαμε σ' ένα ξεχωριστό βαρέλι. μια κυρία περνούσε και τα πήγαινε στα γουρούνια της φάρμας του καθολικού μοναστηριού που ήταν δίπλα, μάλλον παραπέρα από το σχολείο, στον τεράστιο χώρο με τα απίστευτα κτίρια, από εκκλησία ως σχολείο και πισίνα και σταύλους και λιβάδια και νεκροταφείο... τι όμορφα που ήταν, δεν το ξεχνάω.
μετά έμαθα γιατί κι εγώ η χαμένη έπλενα τα πιάτα: όλοι, μαθητές και καθηγητές, νόμιζαν ότι θα πήγαινα μαζί τους στη ρώμη. ρώμη, ήταν το κλασικό ταξίδι που κάναμε στην έκτη γυμνασίου όσοι βρισκόμασταν στο τμήμα γκρεκολατίν, και πλένοντας τα πιάτα όλη τη χρονιά εξασφαλίζαμε τα κυριότερα έξοδα της επταήμερης...
όταν μάθανε με έκπληξή τους ότι η μάνα μου δε με άφηνε να πάω μαζί τους, θέλησαν να μου δώσουν χρήματα, η μάνα μου, κι εγώ μαζί γίναμε τούρκοι, άντε μου φέρανε ένα δωράκι.
ΑΥΤΟ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ.
τη διαφάνεια την έμαθα στο σχολείο και την συνάντησα στο πανεπιστήμιο της λουβαίν, ως φοιτήτρια.
εντάξει.
πέρασα καλά μαζί τους. δεν ξέρω γιατί, με αγαπάγανε. ακόμη κι όταν έζησα το ρατσισμό, -γιατί τον έζησα κι αυτόν- υπήρχαν άνθρωποι γύρω μου. περίπου δε με αγνόησαν ποτέ.
σήμερα στο πανεπιστήμιο όπου εργάζομαι,- καλώς-κακώς; τι να πω; - πραγματοποιείται ένα συνέδριο για τη γαλλοφωνία με αναφορά φυσικά σε άραβες.
το έμαθα ΣΗΜΕΡΑ. ίσως πάω, αν μπορέσω. η γαλλοφωνία της μεσογείου είναι σε μεγάλο ποσοστό αραβική. αυτό το νόημα έχει και ο χάρτης-σύμβολο αυτού του συνεδρίου.
πολύ ενδιαφέρον ακούγεται.
απ΄ ότι φαίνεται, κανένας συνάδελφός μου δε θυμήθηκε ότι υπάρχει ένας υποτιθέμενος αραβολόγος συνάδελφός τους, που τυχαίνει να ασχολείται με θέματα παρόμοια, κι η τελευταία φορά που βραβεύτηκε (στο εξωτερικό φυσικά) ήταν με το βραβείο σημιτικών-αραβικών σπουδών στο γαλλόφωνο χώρο.
αυτά τυχαίνουν. και πονάνε όμως.
και δε φταίει ποτέ κανείς.
η μη διαφάνεια φταίει που δημιουργεί άγνοια.
πιστεύω πως ούτε εγώ φταίω που γράφω εδώ στο μπλογκ μου. ναι, δε φταίω. απλώς, είμαι ελεύθερη, όπως όλοι.
να το φέρεις αύριο, ήταν η απάντηση.
επίσης, δεν είχα καταλάβει γιατί μια ζωή η τότε έκτη γυμνασίου στο γαλλικό καθολικό σχολείο που πήγαινα στη φλαμανδόφωνη λουβαίν, όπου με έριξαν τυχαία στα δεκαπέντε μου, η 6η γυμνασίου έπλενε καθημερινά τα πιάτα του μεσημεριανού όλου του σχολείου. να πω ότι το σχολείο ήταν το πρότυπο του γαλλόφωνου πανεπιστημίου, και οι περσότεροι μαθητές, 85% τουλάχιστον ήταν παιδιά καθηγητών του, με τίτλους και πλούτη (δε θα ξεχάσω κι εκείνα τα 'μπον γουικέντ, εγώ θα πάω στο σατώ της γιαγιάς'...
αυτή ήταν καλή της ώρα η μαρί ντε μονπελιέ...
κι όμως, η μαρί και η κάθε μαρί, κι ο νταμιάν με τον πατέρα στο οηε, και ο λυκ με τον πατέρα πρόεδρο των οικονομικών του πανεπιστημίου λουβαίν κλπ κλπ, πλένανε πιάτα κάθε μέρα.
τα αποφάγια τα βάζαμε σ' ένα ξεχωριστό βαρέλι. μια κυρία περνούσε και τα πήγαινε στα γουρούνια της φάρμας του καθολικού μοναστηριού που ήταν δίπλα, μάλλον παραπέρα από το σχολείο, στον τεράστιο χώρο με τα απίστευτα κτίρια, από εκκλησία ως σχολείο και πισίνα και σταύλους και λιβάδια και νεκροταφείο... τι όμορφα που ήταν, δεν το ξεχνάω.
μετά έμαθα γιατί κι εγώ η χαμένη έπλενα τα πιάτα: όλοι, μαθητές και καθηγητές, νόμιζαν ότι θα πήγαινα μαζί τους στη ρώμη. ρώμη, ήταν το κλασικό ταξίδι που κάναμε στην έκτη γυμνασίου όσοι βρισκόμασταν στο τμήμα γκρεκολατίν, και πλένοντας τα πιάτα όλη τη χρονιά εξασφαλίζαμε τα κυριότερα έξοδα της επταήμερης...
όταν μάθανε με έκπληξή τους ότι η μάνα μου δε με άφηνε να πάω μαζί τους, θέλησαν να μου δώσουν χρήματα, η μάνα μου, κι εγώ μαζί γίναμε τούρκοι, άντε μου φέρανε ένα δωράκι.
ΑΥΤΟ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ.
τη διαφάνεια την έμαθα στο σχολείο και την συνάντησα στο πανεπιστήμιο της λουβαίν, ως φοιτήτρια.
εντάξει.
πέρασα καλά μαζί τους. δεν ξέρω γιατί, με αγαπάγανε. ακόμη κι όταν έζησα το ρατσισμό, -γιατί τον έζησα κι αυτόν- υπήρχαν άνθρωποι γύρω μου. περίπου δε με αγνόησαν ποτέ.
σήμερα στο πανεπιστήμιο όπου εργάζομαι,- καλώς-κακώς; τι να πω; - πραγματοποιείται ένα συνέδριο για τη γαλλοφωνία με αναφορά φυσικά σε άραβες.
το έμαθα ΣΗΜΕΡΑ. ίσως πάω, αν μπορέσω. η γαλλοφωνία της μεσογείου είναι σε μεγάλο ποσοστό αραβική. αυτό το νόημα έχει και ο χάρτης-σύμβολο αυτού του συνεδρίου.
πολύ ενδιαφέρον ακούγεται.
απ΄ ότι φαίνεται, κανένας συνάδελφός μου δε θυμήθηκε ότι υπάρχει ένας υποτιθέμενος αραβολόγος συνάδελφός τους, που τυχαίνει να ασχολείται με θέματα παρόμοια, κι η τελευταία φορά που βραβεύτηκε (στο εξωτερικό φυσικά) ήταν με το βραβείο σημιτικών-αραβικών σπουδών στο γαλλόφωνο χώρο.
αυτά τυχαίνουν. και πονάνε όμως.
και δε φταίει ποτέ κανείς.
η μη διαφάνεια φταίει που δημιουργεί άγνοια.
πιστεύω πως ούτε εγώ φταίω που γράφω εδώ στο μπλογκ μου. ναι, δε φταίω. απλώς, είμαι ελεύθερη, όπως όλοι.
Πέμπτη 11 Μαρτίου 2010
βαθμοί, μαθητευόμενοι, δάσκαλοι
λάθος το λέω.
αυτές οι τρεις λέξεις είναι δύο.
δύο, γιατί οι δάσκαλοι συνεχίζουν να είναι μαθητευόμενοι, αν είναι κάπως δάσκαλοι, μέχρι το τέλος της ζωής τους. μετά πεθαίνουν και είναι κούτσουρα ξερά που τα χώνουν στη γη ή στη φωτιά, όπως κι όλους τους άλλους.
είχα εκμανεί πριν μερικά χρόνια με τον καθηγητή φυσικής της κόρης μου στο λύκειο.
πώς είναι δυνατόν η κόρη μου να είναι πάνω από το μέσον όρο της τάξης, που αναφερόταν στον έλεγχό της, και να έχει 7 στα είκοσι;
σημαίνει ότι η τάξη δεν είχε κανένα επίπεδο, κι ο καθηγητής που μπαινόβγαινε για κάμποσους μήνες δεν είχε βοηθήσει καθόλου αυτά τα παιδιά. κατ' εμέ, μια τάξη πρέπει να έχει τουλάχιστον μέσον όρο γύρω στο δέκα. αλλιώς, συναγερμός.
ή ο καθηγητής κάνει ανάρμοστο μάθημα, ή τα παιδιά χρειάζονται επειγόντως υποστήριξη από το ίδιο το σχολείο. ο μέσος όρος της τάξης της άννας ήταν γύρω στο 6!!!! στα 20!!!!
απαράδεκτο.
φέτος είχα μια τάξη πρωτοετών.
δεν εννοούμε αμφιθέατρο, μια τάξη-τάξη. επαφή προσωπική νομίζω καλή, ησυχία στο μάθημα, και ομολογουμένως, ανέπτυξα συμπάθειες με κάμποσα απ' αυτά τα παιδιά, χωρίς να ρωτάω καν ονόματα, αφού ξέρω ότι θα τα ξεχάσω. το βλέμμα τους όμως, μένει παρόν ακόμα και τώρα που γράφω γι' αυτά.
εξετάσεις εξαμήνου το φλεβάρη. διορθώνω και μένω άναυδη: ένα μόνο δεκάρι, 2 εννιάρια, 1 οχτάρι, και πλήθος 2, 3, 4...
οι εξετάσεις μου προσπαθούν να είναι δίκαιες: είναι πολλές ερωτήσεις (φέτος ήταν 74), στις οποίες πρέπει να απαντήσουν τουλάχιστον στις μισές για να πάρους πέντε στο δέκα, όπου συμπεριλαμβάνεται όλη η ύλη του μαθήματος (έτσι δεν έχει 'έμαθα σος, μου έτυχε, οκ). οι ερωτήσεις είναι απλές, 'κάπως' πολλαπλής επιλογής, άλλες με αναφορά αιτιολόγησης, άλλες που απαιτείται κάποια ανάπτυξη, το πολύ δέκα γραμμές. έτσι μπορεί να εκτιμηθεί κάθε είδους μελέτη, από την πιο επιφανειακή, που αμείβεται αν έχει αφήσει λιγη μνήμη, μέχρι την πιο έξυπνη μελέτη, που διεκδικεί προσωπικές τοποθετήσεις κλπ.
στεναχωρήθηκα και ελέγχθηκα. σκέφτηκα προς στιγμήν: αποτυχία το μάθημα. προσπαθούσα όμως να βρω το γιατί; και πέρσι σε πρωτοετείς παρόμοια πράματα δίδαξα και εξέτασα αρκετά καλά ως αποτέλεσμα. φέτος γιατί;
πώς θα τα κοιτάξω αυτά τα παιδιά, που τα έχω και στο δεύτερο εξάμηνό τους;
στα δυο μαθήματα που έχουν 'αρχίσει' το δεύτερο εξάμηνο, έκανα κουβέντα μαζί τους.
βγήκε στην επιφάνεια ένα πρόβλημα συνενόσησς: έγραφαν την ίδια μέρα δυό μαθήματα: ένα μάθημα σύγχρονης ιστορίας, και το δικό μου (εισαγωγή στο ισλάμ). αυτό επίσης που μου έκανε εντύπωση είναι ότι κανένα παιδί δε διαμαρτυρήθηκε.
άρα, αν είσαι δάσκαλος και θες να μάθουν τα παιδιά, δε φροντίζεις μόνο το μάθημα. τη σχέση με τους απέναντι. προσέχεις και τα 'περί το μάθημα', είτε είσαι πανεπιστήμιο, είτε μέση, είτε βασική εκπαίδευση: είναι δυνατόν ένα μάθημα στη βασική ή μέση εκπαίδευση να γίνεται μόνο τις τελευταίες ή τις πρώτες ώρες; δεν είναι σωστό.
είναι δυνατόν στο πανεπιστήμιο να συμπίπτουν οι ώρες διδασκαλίας μεταξύ μαθημάτων που απευθύνονται στην ίδια ομάδα φοιτητών; είναι σαν να λέμε στα παιδιά: 'έλα τώρα, ξέρεις, ούτως ή άλλως η διδασκαλία δεν είναι υποχρεωτική, ένα από τα δύο θα το χάνεις'.
όπως επίσης δεν μπορεί να είναι δυνατόν να βάζεις στο πρόγραμμα του φοιτητή 12 ώρες παρακολούθηση την ημέρα. φυσικά με το ίδιο σκεπτικό, να κάνει ο φοιτητής την επιλογή απόρριψης. πρέπει να απογορεύεται δια ροπάλου, γιατί δωδεκάωρη εργασία δεν απαιτείται και απαιτείται να μην πραγματοποιείται από κανέναν. πρέπει όσοι καταρτίζουν το πρόγραμμα να έχουν στο νου τους μια ανθρώπινη στοιχειώδη υποδομή ανάπαυλας προς το μεσημέρι, έστω κι αν αυτό είναι ένα μισάωρο, αφενός, και να μην είναι πάνω από τρία, τα τρίωρα μαθήματα της ημέρας.
βασικό θέμα για να ενθαρρύνεις την παρακολουθηση της διδασκαλίας.
κι οι εξετάσεις; θα πρέπει να είναι τέτοιες που να επιτρέπουν κάποιο χρόνο μελέτης.
αυτό είναι δημοκρατικό για τους φοιτητές, άρα απαραίτητο, όπως και άλλα.
μιας όμως και μιλάμε για δημοκρατία, να αναφέρουμε και το εξής:
πώς αξιολογείται ένα μάθημα;
γνωρίζετε μερικοί ίσως ότι ένα μάθημα τώρα πια, στην εποχή παγκοσμιοποίησης, πρέπει να έχει έναν αριθμό διδακτικών μονάδων, ώστε σε περιπτώσεις εράσμους, μετεγγραφής, κλπ, να μπορεί να αναγνωρίζεται από το ένα πανεπιστήμιο στο άλλο, για το καλό της κινητικότητας του φοιτητή.
μερικοί τολμάνε να δώσουν έναν αριθμό μονάδων με βάση όπου χωράει και αρκετή υποκειμενικότητα: όχι μόνο ώρες διδασκαλίας, όχι συζήτηση μεταξύ των ωρών διδασκαλίας και της ύλης που πρέπει να καλύπτει το συγκεκριμένο μάθημα (πχ τί μονάδες να έχει ένα μάθημα χειρουργικής σε σχέση με ένα μάθημα εισαγωγή στο ισλάμ; καμία, μα, αν εγώ στο μάθημα 'εισαγωγή στο ισλάμ' ζητάω γνώση από 30 σελίδες, ενώ ο άλλος συνάδελφος με το μάθημα 'εισαγωγή στο τάδε' ζητάει γνώση από 3000 σελίδες, κι αυτό άδικο δεν είναι; δεν πρέπει να συζητηθεί πριν την κατάρτιση των μαθημάτων; δεν πρέπει να υπάρχουν στόχοι, συζήτηση μεταξύ των διδαασκόντων και των φοιτητών για να υπάρχει μια σφαιρική αντιμετώπιση και μια κοινή πορεία εξέλιξης της γνώσης για το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών του κάθε εξαμήνου; να υπα΄ρχει δλδ μια ΒΑΣΗ κοινής αποδοχής με μέριμνα για όλους;
κι όχι μια ατάκα τύπου 'υπάρχουν μαθήματα που απαιτούν περισσότερο διάβασμα'.
δλδ; αν πω εγώ: προσοχή, είμαι ο πάπας! τα μαθήματά μου είναι έτσι και γιουβέτσι
κι ένας άλλος πει: ε, εγώ δεν είμαι ο πάπας, αλλά, όσο να'ναι, ε, πρέπει να διαβάσουν και λίγο οι φοιτητές...
τότε τι γίνεται; οι διδακτικές μονάδες γίνονται παπικές και πολλές στο ένα, φτωχές και δημοκρατικές στο άλλο; μάλλον το θέμα θέλει σκέψη...
γι' αυτό λέω: μαθαίνω από τα παιδιά, πόσο πιο μεγάλο είναι το θέμα της διδασκαλίας από τις ώρες στην τάξη.
είμαι μαθητευόμενος μάγος. ένας φτωχός χάρι πότερ, ανώνυμος, και αποφασισμένος να πάω τώρα να γράψω τι στο καλό τους είπα χτες και προχτές. με μαθαίνουν πολλά τα παιδιά.
θά 'ρθει και ο προκόπης το σαββατοκύριακο να μελετήσουμε μαζί το η-τάξη. αξίζει τον κόπο.
καλημέρα.
αυτές οι τρεις λέξεις είναι δύο.
δύο, γιατί οι δάσκαλοι συνεχίζουν να είναι μαθητευόμενοι, αν είναι κάπως δάσκαλοι, μέχρι το τέλος της ζωής τους. μετά πεθαίνουν και είναι κούτσουρα ξερά που τα χώνουν στη γη ή στη φωτιά, όπως κι όλους τους άλλους.
είχα εκμανεί πριν μερικά χρόνια με τον καθηγητή φυσικής της κόρης μου στο λύκειο.
πώς είναι δυνατόν η κόρη μου να είναι πάνω από το μέσον όρο της τάξης, που αναφερόταν στον έλεγχό της, και να έχει 7 στα είκοσι;
σημαίνει ότι η τάξη δεν είχε κανένα επίπεδο, κι ο καθηγητής που μπαινόβγαινε για κάμποσους μήνες δεν είχε βοηθήσει καθόλου αυτά τα παιδιά. κατ' εμέ, μια τάξη πρέπει να έχει τουλάχιστον μέσον όρο γύρω στο δέκα. αλλιώς, συναγερμός.
ή ο καθηγητής κάνει ανάρμοστο μάθημα, ή τα παιδιά χρειάζονται επειγόντως υποστήριξη από το ίδιο το σχολείο. ο μέσος όρος της τάξης της άννας ήταν γύρω στο 6!!!! στα 20!!!!
απαράδεκτο.
φέτος είχα μια τάξη πρωτοετών.
δεν εννοούμε αμφιθέατρο, μια τάξη-τάξη. επαφή προσωπική νομίζω καλή, ησυχία στο μάθημα, και ομολογουμένως, ανέπτυξα συμπάθειες με κάμποσα απ' αυτά τα παιδιά, χωρίς να ρωτάω καν ονόματα, αφού ξέρω ότι θα τα ξεχάσω. το βλέμμα τους όμως, μένει παρόν ακόμα και τώρα που γράφω γι' αυτά.
εξετάσεις εξαμήνου το φλεβάρη. διορθώνω και μένω άναυδη: ένα μόνο δεκάρι, 2 εννιάρια, 1 οχτάρι, και πλήθος 2, 3, 4...
οι εξετάσεις μου προσπαθούν να είναι δίκαιες: είναι πολλές ερωτήσεις (φέτος ήταν 74), στις οποίες πρέπει να απαντήσουν τουλάχιστον στις μισές για να πάρους πέντε στο δέκα, όπου συμπεριλαμβάνεται όλη η ύλη του μαθήματος (έτσι δεν έχει 'έμαθα σος, μου έτυχε, οκ). οι ερωτήσεις είναι απλές, 'κάπως' πολλαπλής επιλογής, άλλες με αναφορά αιτιολόγησης, άλλες που απαιτείται κάποια ανάπτυξη, το πολύ δέκα γραμμές. έτσι μπορεί να εκτιμηθεί κάθε είδους μελέτη, από την πιο επιφανειακή, που αμείβεται αν έχει αφήσει λιγη μνήμη, μέχρι την πιο έξυπνη μελέτη, που διεκδικεί προσωπικές τοποθετήσεις κλπ.
στεναχωρήθηκα και ελέγχθηκα. σκέφτηκα προς στιγμήν: αποτυχία το μάθημα. προσπαθούσα όμως να βρω το γιατί; και πέρσι σε πρωτοετείς παρόμοια πράματα δίδαξα και εξέτασα αρκετά καλά ως αποτέλεσμα. φέτος γιατί;
πώς θα τα κοιτάξω αυτά τα παιδιά, που τα έχω και στο δεύτερο εξάμηνό τους;
στα δυο μαθήματα που έχουν 'αρχίσει' το δεύτερο εξάμηνο, έκανα κουβέντα μαζί τους.
βγήκε στην επιφάνεια ένα πρόβλημα συνενόσησς: έγραφαν την ίδια μέρα δυό μαθήματα: ένα μάθημα σύγχρονης ιστορίας, και το δικό μου (εισαγωγή στο ισλάμ). αυτό επίσης που μου έκανε εντύπωση είναι ότι κανένα παιδί δε διαμαρτυρήθηκε.
άρα, αν είσαι δάσκαλος και θες να μάθουν τα παιδιά, δε φροντίζεις μόνο το μάθημα. τη σχέση με τους απέναντι. προσέχεις και τα 'περί το μάθημα', είτε είσαι πανεπιστήμιο, είτε μέση, είτε βασική εκπαίδευση: είναι δυνατόν ένα μάθημα στη βασική ή μέση εκπαίδευση να γίνεται μόνο τις τελευταίες ή τις πρώτες ώρες; δεν είναι σωστό.
είναι δυνατόν στο πανεπιστήμιο να συμπίπτουν οι ώρες διδασκαλίας μεταξύ μαθημάτων που απευθύνονται στην ίδια ομάδα φοιτητών; είναι σαν να λέμε στα παιδιά: 'έλα τώρα, ξέρεις, ούτως ή άλλως η διδασκαλία δεν είναι υποχρεωτική, ένα από τα δύο θα το χάνεις'.
όπως επίσης δεν μπορεί να είναι δυνατόν να βάζεις στο πρόγραμμα του φοιτητή 12 ώρες παρακολούθηση την ημέρα. φυσικά με το ίδιο σκεπτικό, να κάνει ο φοιτητής την επιλογή απόρριψης. πρέπει να απογορεύεται δια ροπάλου, γιατί δωδεκάωρη εργασία δεν απαιτείται και απαιτείται να μην πραγματοποιείται από κανέναν. πρέπει όσοι καταρτίζουν το πρόγραμμα να έχουν στο νου τους μια ανθρώπινη στοιχειώδη υποδομή ανάπαυλας προς το μεσημέρι, έστω κι αν αυτό είναι ένα μισάωρο, αφενός, και να μην είναι πάνω από τρία, τα τρίωρα μαθήματα της ημέρας.
βασικό θέμα για να ενθαρρύνεις την παρακολουθηση της διδασκαλίας.
κι οι εξετάσεις; θα πρέπει να είναι τέτοιες που να επιτρέπουν κάποιο χρόνο μελέτης.
αυτό είναι δημοκρατικό για τους φοιτητές, άρα απαραίτητο, όπως και άλλα.
μιας όμως και μιλάμε για δημοκρατία, να αναφέρουμε και το εξής:
πώς αξιολογείται ένα μάθημα;
γνωρίζετε μερικοί ίσως ότι ένα μάθημα τώρα πια, στην εποχή παγκοσμιοποίησης, πρέπει να έχει έναν αριθμό διδακτικών μονάδων, ώστε σε περιπτώσεις εράσμους, μετεγγραφής, κλπ, να μπορεί να αναγνωρίζεται από το ένα πανεπιστήμιο στο άλλο, για το καλό της κινητικότητας του φοιτητή.
μερικοί τολμάνε να δώσουν έναν αριθμό μονάδων με βάση όπου χωράει και αρκετή υποκειμενικότητα: όχι μόνο ώρες διδασκαλίας, όχι συζήτηση μεταξύ των ωρών διδασκαλίας και της ύλης που πρέπει να καλύπτει το συγκεκριμένο μάθημα (πχ τί μονάδες να έχει ένα μάθημα χειρουργικής σε σχέση με ένα μάθημα εισαγωγή στο ισλάμ; καμία, μα, αν εγώ στο μάθημα 'εισαγωγή στο ισλάμ' ζητάω γνώση από 30 σελίδες, ενώ ο άλλος συνάδελφος με το μάθημα 'εισαγωγή στο τάδε' ζητάει γνώση από 3000 σελίδες, κι αυτό άδικο δεν είναι; δεν πρέπει να συζητηθεί πριν την κατάρτιση των μαθημάτων; δεν πρέπει να υπάρχουν στόχοι, συζήτηση μεταξύ των διδαασκόντων και των φοιτητών για να υπάρχει μια σφαιρική αντιμετώπιση και μια κοινή πορεία εξέλιξης της γνώσης για το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών του κάθε εξαμήνου; να υπα΄ρχει δλδ μια ΒΑΣΗ κοινής αποδοχής με μέριμνα για όλους;
κι όχι μια ατάκα τύπου 'υπάρχουν μαθήματα που απαιτούν περισσότερο διάβασμα'.
δλδ; αν πω εγώ: προσοχή, είμαι ο πάπας! τα μαθήματά μου είναι έτσι και γιουβέτσι
κι ένας άλλος πει: ε, εγώ δεν είμαι ο πάπας, αλλά, όσο να'ναι, ε, πρέπει να διαβάσουν και λίγο οι φοιτητές...
τότε τι γίνεται; οι διδακτικές μονάδες γίνονται παπικές και πολλές στο ένα, φτωχές και δημοκρατικές στο άλλο; μάλλον το θέμα θέλει σκέψη...
γι' αυτό λέω: μαθαίνω από τα παιδιά, πόσο πιο μεγάλο είναι το θέμα της διδασκαλίας από τις ώρες στην τάξη.
είμαι μαθητευόμενος μάγος. ένας φτωχός χάρι πότερ, ανώνυμος, και αποφασισμένος να πάω τώρα να γράψω τι στο καλό τους είπα χτες και προχτές. με μαθαίνουν πολλά τα παιδιά.
θά 'ρθει και ο προκόπης το σαββατοκύριακο να μελετήσουμε μαζί το η-τάξη. αξίζει τον κόπο.
καλημέρα.
Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010
τι να πω τώρα; ότι η εκπαίδευση της αστυνομίας είναι πιο δημοκρατική;
πέρσι η αστυνομία ασχολήθηκε με ένα παιδί. της κακομίλησε, ε, το σκότωσε!
θα μου πεις, δεν είναι η αστυνομία, είναι ένας μανιακός με ρούχα αστυνομικού, που, ο δόλιος, ξέχασε πως ήταν και πατέρας κι αυτός, τριών παιδιών. εντάξει.
μην τα ρίχνουμε όλα στην αστυνομία!
υπάρχει και εκπαίδευση, που πρέπει να εντείνεται ώστε να αποφεύγονται τέτοιου είδους φρικαλεότητες και τραγωδίες. και δεν μπορούμε να συγκρίνουμε και την πράξη των παρανόμων, που εν ονόματι του ενός θύματος, του συχωρεμένου του αλέξη, πήγαν να φυτέψουν έναν εικοσάχρονο αστυνομικό. αυτοί θεωρούνται παράνομοι, ενώ οι αστυνομικοί φροντίζουν να τηρείται ο νόμος!!!
φέτος, παρά τη φροντίδα και την εκπαίδευσή τους, πήγαν να φυτέψουν όχι νεαρό παιδάκι, αλλά ένα γέροντα!
του βάλανε στα μούτρα χημικό! διερωτώμαι αν κι αυτό του έπεσε στα μούτρα από εξοστρακισμό: μήπως κι εδώ ο αστυνομικός ήθελε να στείλει το χημικό στον άρη και κατά λάθος, ακούμπησε κάποιο συννεφάκι, και το χημικό κατέληξε στο πρόσωπο ενός ανθρώπου που έζησε και αγωνίστηκε χρόνια...
ΤΟ ΠΙΟ ΤΡΕΛΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ, ΛΕΕΙ, ΤΟΥ ΦΩΝΑΖΑΝΕ:
ΕΙΝΑΙ Ο ΓΛΕΖΟΣ ΡΕ, ΣΤΑΜΆΤΑ!
δλδ, τι σημαίνει βρε ζώα είναι ο γλέζος;
ΣΤΑΜΑΤΑ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ!, έπρεπε να πούνε στο αφηνιασμένο ζώο.
ο γλέζος; ποιος γλέζος; εγώ είμαι ο γλέζος, εγώ είμαι ο γρηγορόπουλος, εγώ είμαι ο λαμπράκης!
ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ; Ως ΠΟΤΕ Ο ΕΚΤΡΑΧΥΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ ΟΦΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΜΟ;
ΠΑΝΕ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΤΖΑΜΠΑ ΚΑΙ ΜΕ ΜΙΣΘΟ! Ε, ΔΕΝ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΚΑΤΙ;
Θα μου πεις, τι να μάθουν, παιδιά μας είναι και δαύτοι!
ε, πότε επιτέλους θα φροντίσουμε για μια σωστότερη εκπαίδευση; είναι δυνατόν;
είναι δυνατόν, να του φωνάζουν 'σταμάτα είναι ο γλέζος;' δλδ, όποιος και να ήταν, θα ήταν λιγότερο έγκλημα;
είμαι κι εγώ γλέζος. κι ο καθένας μας, ακόμη κι ένας αστυνομικός, συνάδελφος του φοβισμένου ζώου, κι αυτός, γλέζος είναι.
περαστικά στο γλέζο.
να δούμε πού θα το φτάσουμε πάλι.
θα μου πεις, δεν είναι η αστυνομία, είναι ένας μανιακός με ρούχα αστυνομικού, που, ο δόλιος, ξέχασε πως ήταν και πατέρας κι αυτός, τριών παιδιών. εντάξει.
μην τα ρίχνουμε όλα στην αστυνομία!
υπάρχει και εκπαίδευση, που πρέπει να εντείνεται ώστε να αποφεύγονται τέτοιου είδους φρικαλεότητες και τραγωδίες. και δεν μπορούμε να συγκρίνουμε και την πράξη των παρανόμων, που εν ονόματι του ενός θύματος, του συχωρεμένου του αλέξη, πήγαν να φυτέψουν έναν εικοσάχρονο αστυνομικό. αυτοί θεωρούνται παράνομοι, ενώ οι αστυνομικοί φροντίζουν να τηρείται ο νόμος!!!
φέτος, παρά τη φροντίδα και την εκπαίδευσή τους, πήγαν να φυτέψουν όχι νεαρό παιδάκι, αλλά ένα γέροντα!
του βάλανε στα μούτρα χημικό! διερωτώμαι αν κι αυτό του έπεσε στα μούτρα από εξοστρακισμό: μήπως κι εδώ ο αστυνομικός ήθελε να στείλει το χημικό στον άρη και κατά λάθος, ακούμπησε κάποιο συννεφάκι, και το χημικό κατέληξε στο πρόσωπο ενός ανθρώπου που έζησε και αγωνίστηκε χρόνια...
ΤΟ ΠΙΟ ΤΡΕΛΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ, ΛΕΕΙ, ΤΟΥ ΦΩΝΑΖΑΝΕ:
ΕΙΝΑΙ Ο ΓΛΕΖΟΣ ΡΕ, ΣΤΑΜΆΤΑ!
δλδ, τι σημαίνει βρε ζώα είναι ο γλέζος;
ΣΤΑΜΑΤΑ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ!, έπρεπε να πούνε στο αφηνιασμένο ζώο.
ο γλέζος; ποιος γλέζος; εγώ είμαι ο γλέζος, εγώ είμαι ο γρηγορόπουλος, εγώ είμαι ο λαμπράκης!
ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ; Ως ΠΟΤΕ Ο ΕΚΤΡΑΧΥΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ ΟΦΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΜΟ;
ΠΑΝΕ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΤΖΑΜΠΑ ΚΑΙ ΜΕ ΜΙΣΘΟ! Ε, ΔΕΝ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΚΑΤΙ;
Θα μου πεις, τι να μάθουν, παιδιά μας είναι και δαύτοι!
ε, πότε επιτέλους θα φροντίσουμε για μια σωστότερη εκπαίδευση; είναι δυνατόν;
είναι δυνατόν, να του φωνάζουν 'σταμάτα είναι ο γλέζος;' δλδ, όποιος και να ήταν, θα ήταν λιγότερο έγκλημα;
είμαι κι εγώ γλέζος. κι ο καθένας μας, ακόμη κι ένας αστυνομικός, συνάδελφος του φοβισμένου ζώου, κι αυτός, γλέζος είναι.
περαστικά στο γλέζο.
να δούμε πού θα το φτάσουμε πάλι.
πώς οι λέξεις σέρνουν τον πολιτισμό (τουλάχιστον) από τη μύτη (που λέμε εμείς)
σε σέρνει από τη μύτη!
η μύτη είναι το όργανο που 'δηλώνει' και μια από τις έξι αισθήσεις: την όσφρηση.
σε πήρε μυρουδιά, ρε, σταμάτα! που λέμε.
η όσφρηση, η γεύση, η αφή, η ακοή, η όραση.
ίσως δλδ η όσφρηση να είναι η πιο γενική εν-τύπωση στο σώμα μας, ενός εξωτερικού ερεθίσματος. που ελέγχεται λιγότερο ακόμη από το ερέθισμα που απευθύνεται στα αυτιά μας ή στα μάτια μας.
δε μιλώ για την αφή και τη γεύση, που είναι πιο συγκεκριμένες.
θέλω σώνει και καλά να πω εδώ για κάτι αυτονόητο, που καταντάει ανόητο ποικιλοτρόπως:
αφενός όλοι ίσως πιστεύουμε ότι εκφραζόμαστε μέσω λέξεων συνήθως (όχι πάντα, φυσικά!), ΜΑ αφετέρου ξεχνάμε ότι για να καταλάβουμε μια πληροφορία που μας δίνεται από έναν άλλο γλωσσικό κώδικα, δε φτάνει να μεταφράζουμε τις λέξεις στο δικό μας κώδικα, μα να είμαστε και σίγουροι ότι μεταφέροντας αυτές τις λέξεις από τον ένα κώδικα στον άλλον, μεταφέρουμε και ένα πιο κρυμένο πακέτο εννοιών, που καταντάει μερικές φορές αλλοίωση του τρόπου σκέψης μας.
έτσι ήθελα να σας αναφέρω πώς λέμε 'πολιτισμός'...
'έλα! μην κάνεις σαν απολίτιστος τώρα! φέρσου πολιτισμένα και ευγενικά!' κλπ κλπ
πολιτισμός για μένα είναι μια λέξη που μου φέρνει συνειρμικά και σχεδόν πάντα, καλώς ή κακώς, ένα φθαρμένο στίχο στο κεφάλι: 'αυτοί δεν είχαν πίσω τους γιο μπουρλοτιέρη, πατέρα γεμιτζή'
επίσης, μου φέρνει το μεγαλείο ενός αγοριού που είχα γνωρίσει στο χωριό του πατέρα μου, τη βελαώρα ευρυτανίας: ήμουν τότε ακόμη φοιτήτρια, μα μεγαλόδειχνα, μερικοί με λέγανε σύζυγο του μπαμπά μου να καταλάβετε. είχα συμπαθήσει ένα ξυπόλυτο πιτσιρίκι. ξυπόλυτα δεν υπήρχαν πολλά τότε, αυτός προφανώς ήταν από τις φτωχότερες και τις πιο εγκαταλελειμένες φάτσες και φάρες του χωριού. θα 'ταν δε θα 'ταν δέκα χρόνων, κι εγώ γύρω στα είκοσι.
το κύριο χάρισμά του ήταν πως ήταν ένα γλυκό αγριμάκι, μια σβούρα που γύριζε παντού με τα γίδια. μα όταν άνοιγε το ντροπαλό του στόμα για λίγα λογάκια, πάντα σε ευχαριστούσε.
όταν έφευγα από το χωριό, του λέω:
δε θα με χαιρετίσεις; και του έδωσα το χέρι μου.
αυτομάτως αυτός ο μικρός πρίγκηπας, έβαλε αστραπιαία το δικό του χεράκι στην τσεπούλα του παντελονιού του, το έτριψε, και μετά ήρθε η χειραψία.
ε, αυτή τη χειραψία δεν την έχω ξεχάσει.
ούτε θα την ξεχάσω.
το πώς μπορεί να ερμηνευθεί αυτή η κίνηση, σίγουρα είναι ένα θέμα: μπορεί κανείς να το δει από πολλές μεριές.
οπωςδήποτε όμως αυτή η κίνηση επαλήθευε αυτό που κρύβει για μένα ο στίχος που έλεγα παραπάνω: αυτός ο μικρός, είχε! ναι, είχε 'γιο μπουρλοτιέρη πατέρα γεμιτζή', έκρυβε μέσα του παράδοση πολιτισμού και ευγένειας, κατείχε ένα μεγαλείο που δεν είχε περάσει σ'αυτόν μέσα από διδαχές με πολλά λόγια.
για μένα αυτό ήταν ένδειξη πολιτισμού.
σταματώ εδώ γιατί πρέπει να γράψω μάθημα. μα θέλω να συνεχίσω για τον πολιτισμό στις λατινικές, ελληνική και αραβική γλώσσσα.
η μύτη είναι το όργανο που 'δηλώνει' και μια από τις έξι αισθήσεις: την όσφρηση.
σε πήρε μυρουδιά, ρε, σταμάτα! που λέμε.
η όσφρηση, η γεύση, η αφή, η ακοή, η όραση.
ίσως δλδ η όσφρηση να είναι η πιο γενική εν-τύπωση στο σώμα μας, ενός εξωτερικού ερεθίσματος. που ελέγχεται λιγότερο ακόμη από το ερέθισμα που απευθύνεται στα αυτιά μας ή στα μάτια μας.
δε μιλώ για την αφή και τη γεύση, που είναι πιο συγκεκριμένες.
θέλω σώνει και καλά να πω εδώ για κάτι αυτονόητο, που καταντάει ανόητο ποικιλοτρόπως:
αφενός όλοι ίσως πιστεύουμε ότι εκφραζόμαστε μέσω λέξεων συνήθως (όχι πάντα, φυσικά!), ΜΑ αφετέρου ξεχνάμε ότι για να καταλάβουμε μια πληροφορία που μας δίνεται από έναν άλλο γλωσσικό κώδικα, δε φτάνει να μεταφράζουμε τις λέξεις στο δικό μας κώδικα, μα να είμαστε και σίγουροι ότι μεταφέροντας αυτές τις λέξεις από τον ένα κώδικα στον άλλον, μεταφέρουμε και ένα πιο κρυμένο πακέτο εννοιών, που καταντάει μερικές φορές αλλοίωση του τρόπου σκέψης μας.
έτσι ήθελα να σας αναφέρω πώς λέμε 'πολιτισμός'...
'έλα! μην κάνεις σαν απολίτιστος τώρα! φέρσου πολιτισμένα και ευγενικά!' κλπ κλπ
πολιτισμός για μένα είναι μια λέξη που μου φέρνει συνειρμικά και σχεδόν πάντα, καλώς ή κακώς, ένα φθαρμένο στίχο στο κεφάλι: 'αυτοί δεν είχαν πίσω τους γιο μπουρλοτιέρη, πατέρα γεμιτζή'
επίσης, μου φέρνει το μεγαλείο ενός αγοριού που είχα γνωρίσει στο χωριό του πατέρα μου, τη βελαώρα ευρυτανίας: ήμουν τότε ακόμη φοιτήτρια, μα μεγαλόδειχνα, μερικοί με λέγανε σύζυγο του μπαμπά μου να καταλάβετε. είχα συμπαθήσει ένα ξυπόλυτο πιτσιρίκι. ξυπόλυτα δεν υπήρχαν πολλά τότε, αυτός προφανώς ήταν από τις φτωχότερες και τις πιο εγκαταλελειμένες φάτσες και φάρες του χωριού. θα 'ταν δε θα 'ταν δέκα χρόνων, κι εγώ γύρω στα είκοσι.
το κύριο χάρισμά του ήταν πως ήταν ένα γλυκό αγριμάκι, μια σβούρα που γύριζε παντού με τα γίδια. μα όταν άνοιγε το ντροπαλό του στόμα για λίγα λογάκια, πάντα σε ευχαριστούσε.
όταν έφευγα από το χωριό, του λέω:
δε θα με χαιρετίσεις; και του έδωσα το χέρι μου.
αυτομάτως αυτός ο μικρός πρίγκηπας, έβαλε αστραπιαία το δικό του χεράκι στην τσεπούλα του παντελονιού του, το έτριψε, και μετά ήρθε η χειραψία.
ε, αυτή τη χειραψία δεν την έχω ξεχάσει.
ούτε θα την ξεχάσω.
το πώς μπορεί να ερμηνευθεί αυτή η κίνηση, σίγουρα είναι ένα θέμα: μπορεί κανείς να το δει από πολλές μεριές.
οπωςδήποτε όμως αυτή η κίνηση επαλήθευε αυτό που κρύβει για μένα ο στίχος που έλεγα παραπάνω: αυτός ο μικρός, είχε! ναι, είχε 'γιο μπουρλοτιέρη πατέρα γεμιτζή', έκρυβε μέσα του παράδοση πολιτισμού και ευγένειας, κατείχε ένα μεγαλείο που δεν είχε περάσει σ'αυτόν μέσα από διδαχές με πολλά λόγια.
για μένα αυτό ήταν ένδειξη πολιτισμού.
σταματώ εδώ γιατί πρέπει να γράψω μάθημα. μα θέλω να συνεχίσω για τον πολιτισμό στις λατινικές, ελληνική και αραβική γλώσσσα.
Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2010
η στρέλλα και η μονάκριβη.
η στρέλλα, είναι, φυσικά, ελληνίδα. τσάμπα τον είχαμε τον οιδίποδα εμείς;
με αυτό το σκεπτικό, το στόρυ είναι κοινό.
ε, όχι δα!, κοινό! δεν ντρέπεσαι ελένη να το λες αυτό; -αφού σίγουρα δεν είναι για το ευρύ κοινό, που λένε. όντως, όταν πήγα στην αίθουσα να το δω, έπιασα κουβέντα με όλους τους θεατές. έξι είμασταν όλοι κι όλοι.
ήμουνα με τη ρούλα καραμήτρου, το φίλο μου το χρίστο. οι άλλοι τρεις ήταν δυο διάσπαρτοι ηλικιωμένοι, η μια ήταν γυναίκα που τη βλέπω στην εκκλησία της γειτονιάς μου, -ποιος ξέρει η δόλια τι ακριβώς ερχόταν να δει στο πραγματικά υπέροχο αυτό έργο-, ο άλλος ήταν ένας καβαφικός και μόνος γέροντας, κι η τρίτη 'ξένη' ήταν μια ελληνίδα που δεν είχε πατήσει τα σαράντα.
δλδ όλη η αίθουσα άδεια.
κρίμα.
η μονάκριβη,
-μιας και άρχισα με το κοινό στη στρέλλα, ας το κάνω και για τη μονάκριβη:
η αίθουσα περίπου άδεια. σίγουρα πάνω από έξι, μα όχι πάνω από είκοσι. ίσως 17. πήγαμε δυο ζευγάρια φίλων. στο τέλος εμείς οι δυο χειροκροτήσαμε, γιατί πραγματικά μας έλιωσε. ο άλλος φίλος μας είπε: 'δεν είναι εδώ ο σκηνοθέτης! γιατί χειροκροτείτε;'
'γιατί μας άρεσε το έργο! δεν ήταν πολύ δυνατό;'
παρακολουθούσε τη συζήτηση μια κυρία δυο καθίσματα μπροστά. την κοίταξα με νόημα και χαμόγελο, σαν να απευθυνόμουν και σε κείνη, μιας και κοίταζε. τότε η κυρία κοίταξε το ταβάνι της αιθουσας, μάζεψε με την καλούμπα το βλέμμα της να μην κοιτάει 'ανθρώπους ξένους' και πάγωσε τη φατσούλα της στην αδιαφορία'
α, ναι, χτες ήμουν στη γειτονιά μου περίπου, στο αβάνα. άλλο κοινό. βόρειο.
σαχλαμάρες.
το γεγονός είναι ότι δύο καταπληκτικές ταινίες είχαν σχεδόν μηδενικό κοινό.
γιατί;
φταίνει μόνο οι διαφημίσεις, ή το κοινό έχει κατεργαστεί προς την κιτσαρία;
στις κατώτερες κοινωνίες
-τι είναι κατώτερες κοινωνίες μαμά; -είναι παιδί μου οι κοινωνίες-ταμπού, όπου απαγορεύεται η έκθεση των θεμάτων που τη βασανίζουν και επιτρέπεται το ακατέργαστο πάθος, κοινή συναινέσει-
στις κατώτερες κοινωνίες λοιπόν, όποιας τάξης, η αιμομειξία είναι γεγονός.
ένα γεγονός που τρελαίνει.
ο αδελφός μου σπούδασε ιατρική στο βέλγιο, και ήταν ένα θέμα στο μάθημα της δεοντολογίας και της γυανικολογίας: στα ορεινά χωριά της βόρειας ευρώπης, ένα στάνταρ είναι όταν λείπει για να γεννήσει η μητέρα, να την αναπληρώνει κόρη.
προς θεού όχι παντού και όχι πάντα.
στο στρέλα το στόρυ είναι ένα παιδί, ελλειματικού πατέρα 'δεν ήσουν ποτέ εκεί', που, φοβούμενος την ομοφυλοφιλία μέσω της παιδοφιλίας, εγκλιματεί για το παιδί του, άρα το αγαπά, όσο άξεστα κι αν καταχράται του ρόλου του, και τον μπουζουριάζουν για χρόνια.
ο γιος, με την έλλειψη του μοντέλου του πατέρα, αναζητά τον πατέρα ακριβώς στο φόβο του, στην έλλειψη, και γίνεται τραβεστί.
το παιδί, όπου η αθωότητα παραμένει ως ανάγκη προστασίας, παρακολουθεί τον πατέρα, που τον αναζητά με το δικό του αδύναμο τρόπο.
τελικώς οι δυο αυτοί άνθρωποι πλησιάζονται και αγαπιούνται μέσα από το αντικείμενο του φόβου τους και οι δύο: πατέρας και γιος ...οιδιποδίζονται.
το πλαίσιο αυτού του σεναρίου της ζωής γίνεται κατανοητό και μη κατακριτέο μέσα από την έκφραση ανθρωπιάς που καταφέρνει να εκδηλωθεί στον άπονο κόσμο.
οι περιθωριακές ομάδες, με τα όσα προβλήματα, βγάζουν αγάπη.
αγάπη με κεφαλαίο και με ταπείνωση. αγάπη αληθινή όπου το παράπονο έχει πάψει κι έχει γίνει η αποδοχή της ήττας.
μεγάλη αγάπη, σχεδόν ευαγγελική. άδολη.
την αγάπη συνοδεύει ο σαρκασμός, δλδ ο πόνος της.
τα λαμπάκια, σίγουρο κιτσάτο χαρακτηριστικό. σύμβολο: ο γιος βρίσκει στα σκουπίδια έναν πολυέλαιο, τον φτιάχνει, τον γεμίζει κορδέλες και χάρη σ' αυτόν μεταβάλει το δωμάτιο σε τριτοφυλικό:)
ο πατέρας παλεύει, φτιάχνει ένα σχεδόν παιδικό πορτατίφ, που κι αυτό γεμίζει με τα φώτα του ουρανίου τόξου τις ερωτικές νύχτες αυτού του ζευγαριού όπου ο πατέρας αγνοεί, μα ο γιος βρίσκει μόνο έτσι τον τρόπο να συνδεθεί και να εκδικηθεί σχεδόν τον πατέρα.
γι' αυτό και το βάθος, ο σαρκασμός ενός 'χάπυ έντ' έχει μεγάλη δύναμη σ' αυτό το έργο. γιατί η συγγνώμη δίνεται με την αναγνώριση στα μάτια του πατέρα του δικού του λάθους. ο πατέρας αναγνωρίζει πως 'πληρώνεται' και 'πληρώνει' με τη ζωή του και το δράμα του την πονεμένη και για χρόνια ανύπαρκτη πατρότητά του.
μπορεί να τα λέω χαζά, μα το έργο είναι μεγαλειώδες.
δεν είναι μόνο η επεξεργασία του βάθους αυτού του στόρυ.
η σκηνοθεσία.
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ. το όνειρο, τα σύμβολα, η αγάπη, η ωμή βία και το ωμό σεξ, η συμπόρευση της κενής κοινωνίας, η περιγραφή μιας ομάδας που οι περισσότεροι γνωρίζουμε μόνο για να περιεργαστούμε λες και είναι μακριά μας, τώρα να, όχι μόνο δίπλα μας, μα ίσως και μέσα μας, το κλειδί, που δίνεται από το γιο στον πατέρα, το όνειρο ξανά προς το τέλος, ο ύπνος ανάμεσα στον πατέρα και το βρέφος, τα 'χριστούγεννα', το πάρτυ, το μοίρασμα. η αγάπη
ταπεινωμένη
μα η αγάπη
ορθή, σα σοφία.
μπράβο στο σκηνοθέτη, χίλια μπράβο. μπράβο και στους εξαιρετικούς ηθοποιούς!
φοβερό έργο!
στη 'μονάκριβη', ένα ίδιο σκηνοθετικό κλειδί που επαναλαμβάνεται είναι το κόκκινο μαντήλι.
στις περιθωριακές γειτονιές της νέας υόρκης, όπου σιγά σιγά ούτε καν τα ταμπού δεν υπάρχουν, μιας και δεν υπάρχει παράδοση από πουθενά.
η περιγραφή του βιασμού από τον πατέρα στο κοριτσάκι του είναι άπαιχτη. ονειρική εντελώς.
η έκφραση βίας και ψυχασθένειας από τη μάνα, η υποκρισία του περιβάλλοντος σε σχέση με μια βιομηχανοποιημένη κοινωνική υπηρεσία, κι αυτή πολύ ειρωνικά δοσμένη.
ωστόσο, το άμέρικαν ντριμ, σωστό, υπαρκτό. δυνατό.
η προσωπικότητα της μονάκριβης μπορεί και ονειρεύεται, και οδηγείται πέρα από τις κοινωνικές υπηρεσίες, μέσα από μια δασκάλα, πάντα μια φωτεινή δασκάλα ή δάσκαλο (ο μαθηματικός, η διευθύντρια, και η υπέροχη καθηγήτρια-συνοδός), περνώντας πέρα απ' αυτά, η μονάκριβη-τέρας εξανθρωπίζεται σιγά σιγά, μαθαίνει, ελπίζει, αγαπά.
στεριώνει.
εξαιρετικό έργο, επίσης μην το παραλείψετε.
ξύπνησε το γιοκάκι μου, δε γράφω άλλο. τα δυο έργα έχουν πολλά κοινά στοιχεία χωρίς κανένα να αντιγράφει το άλλο.
δείτε τα. προβληματίζουν και καλλιεργούν.
με αυτό το σκεπτικό, το στόρυ είναι κοινό.
ε, όχι δα!, κοινό! δεν ντρέπεσαι ελένη να το λες αυτό; -αφού σίγουρα δεν είναι για το ευρύ κοινό, που λένε. όντως, όταν πήγα στην αίθουσα να το δω, έπιασα κουβέντα με όλους τους θεατές. έξι είμασταν όλοι κι όλοι.
ήμουνα με τη ρούλα καραμήτρου, το φίλο μου το χρίστο. οι άλλοι τρεις ήταν δυο διάσπαρτοι ηλικιωμένοι, η μια ήταν γυναίκα που τη βλέπω στην εκκλησία της γειτονιάς μου, -ποιος ξέρει η δόλια τι ακριβώς ερχόταν να δει στο πραγματικά υπέροχο αυτό έργο-, ο άλλος ήταν ένας καβαφικός και μόνος γέροντας, κι η τρίτη 'ξένη' ήταν μια ελληνίδα που δεν είχε πατήσει τα σαράντα.
δλδ όλη η αίθουσα άδεια.
κρίμα.
η μονάκριβη,
-μιας και άρχισα με το κοινό στη στρέλλα, ας το κάνω και για τη μονάκριβη:
η αίθουσα περίπου άδεια. σίγουρα πάνω από έξι, μα όχι πάνω από είκοσι. ίσως 17. πήγαμε δυο ζευγάρια φίλων. στο τέλος εμείς οι δυο χειροκροτήσαμε, γιατί πραγματικά μας έλιωσε. ο άλλος φίλος μας είπε: 'δεν είναι εδώ ο σκηνοθέτης! γιατί χειροκροτείτε;'
'γιατί μας άρεσε το έργο! δεν ήταν πολύ δυνατό;'
παρακολουθούσε τη συζήτηση μια κυρία δυο καθίσματα μπροστά. την κοίταξα με νόημα και χαμόγελο, σαν να απευθυνόμουν και σε κείνη, μιας και κοίταζε. τότε η κυρία κοίταξε το ταβάνι της αιθουσας, μάζεψε με την καλούμπα το βλέμμα της να μην κοιτάει 'ανθρώπους ξένους' και πάγωσε τη φατσούλα της στην αδιαφορία'
α, ναι, χτες ήμουν στη γειτονιά μου περίπου, στο αβάνα. άλλο κοινό. βόρειο.
σαχλαμάρες.
το γεγονός είναι ότι δύο καταπληκτικές ταινίες είχαν σχεδόν μηδενικό κοινό.
γιατί;
φταίνει μόνο οι διαφημίσεις, ή το κοινό έχει κατεργαστεί προς την κιτσαρία;
στις κατώτερες κοινωνίες
-τι είναι κατώτερες κοινωνίες μαμά; -είναι παιδί μου οι κοινωνίες-ταμπού, όπου απαγορεύεται η έκθεση των θεμάτων που τη βασανίζουν και επιτρέπεται το ακατέργαστο πάθος, κοινή συναινέσει-
στις κατώτερες κοινωνίες λοιπόν, όποιας τάξης, η αιμομειξία είναι γεγονός.
ένα γεγονός που τρελαίνει.
ο αδελφός μου σπούδασε ιατρική στο βέλγιο, και ήταν ένα θέμα στο μάθημα της δεοντολογίας και της γυανικολογίας: στα ορεινά χωριά της βόρειας ευρώπης, ένα στάνταρ είναι όταν λείπει για να γεννήσει η μητέρα, να την αναπληρώνει κόρη.
προς θεού όχι παντού και όχι πάντα.
στο στρέλα το στόρυ είναι ένα παιδί, ελλειματικού πατέρα 'δεν ήσουν ποτέ εκεί', που, φοβούμενος την ομοφυλοφιλία μέσω της παιδοφιλίας, εγκλιματεί για το παιδί του, άρα το αγαπά, όσο άξεστα κι αν καταχράται του ρόλου του, και τον μπουζουριάζουν για χρόνια.
ο γιος, με την έλλειψη του μοντέλου του πατέρα, αναζητά τον πατέρα ακριβώς στο φόβο του, στην έλλειψη, και γίνεται τραβεστί.
το παιδί, όπου η αθωότητα παραμένει ως ανάγκη προστασίας, παρακολουθεί τον πατέρα, που τον αναζητά με το δικό του αδύναμο τρόπο.
τελικώς οι δυο αυτοί άνθρωποι πλησιάζονται και αγαπιούνται μέσα από το αντικείμενο του φόβου τους και οι δύο: πατέρας και γιος ...οιδιποδίζονται.
το πλαίσιο αυτού του σεναρίου της ζωής γίνεται κατανοητό και μη κατακριτέο μέσα από την έκφραση ανθρωπιάς που καταφέρνει να εκδηλωθεί στον άπονο κόσμο.
οι περιθωριακές ομάδες, με τα όσα προβλήματα, βγάζουν αγάπη.
αγάπη με κεφαλαίο και με ταπείνωση. αγάπη αληθινή όπου το παράπονο έχει πάψει κι έχει γίνει η αποδοχή της ήττας.
μεγάλη αγάπη, σχεδόν ευαγγελική. άδολη.
την αγάπη συνοδεύει ο σαρκασμός, δλδ ο πόνος της.
τα λαμπάκια, σίγουρο κιτσάτο χαρακτηριστικό. σύμβολο: ο γιος βρίσκει στα σκουπίδια έναν πολυέλαιο, τον φτιάχνει, τον γεμίζει κορδέλες και χάρη σ' αυτόν μεταβάλει το δωμάτιο σε τριτοφυλικό:)
ο πατέρας παλεύει, φτιάχνει ένα σχεδόν παιδικό πορτατίφ, που κι αυτό γεμίζει με τα φώτα του ουρανίου τόξου τις ερωτικές νύχτες αυτού του ζευγαριού όπου ο πατέρας αγνοεί, μα ο γιος βρίσκει μόνο έτσι τον τρόπο να συνδεθεί και να εκδικηθεί σχεδόν τον πατέρα.
γι' αυτό και το βάθος, ο σαρκασμός ενός 'χάπυ έντ' έχει μεγάλη δύναμη σ' αυτό το έργο. γιατί η συγγνώμη δίνεται με την αναγνώριση στα μάτια του πατέρα του δικού του λάθους. ο πατέρας αναγνωρίζει πως 'πληρώνεται' και 'πληρώνει' με τη ζωή του και το δράμα του την πονεμένη και για χρόνια ανύπαρκτη πατρότητά του.
μπορεί να τα λέω χαζά, μα το έργο είναι μεγαλειώδες.
δεν είναι μόνο η επεξεργασία του βάθους αυτού του στόρυ.
η σκηνοθεσία.
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ. το όνειρο, τα σύμβολα, η αγάπη, η ωμή βία και το ωμό σεξ, η συμπόρευση της κενής κοινωνίας, η περιγραφή μιας ομάδας που οι περισσότεροι γνωρίζουμε μόνο για να περιεργαστούμε λες και είναι μακριά μας, τώρα να, όχι μόνο δίπλα μας, μα ίσως και μέσα μας, το κλειδί, που δίνεται από το γιο στον πατέρα, το όνειρο ξανά προς το τέλος, ο ύπνος ανάμεσα στον πατέρα και το βρέφος, τα 'χριστούγεννα', το πάρτυ, το μοίρασμα. η αγάπη
ταπεινωμένη
μα η αγάπη
ορθή, σα σοφία.
μπράβο στο σκηνοθέτη, χίλια μπράβο. μπράβο και στους εξαιρετικούς ηθοποιούς!
φοβερό έργο!
στη 'μονάκριβη', ένα ίδιο σκηνοθετικό κλειδί που επαναλαμβάνεται είναι το κόκκινο μαντήλι.
στις περιθωριακές γειτονιές της νέας υόρκης, όπου σιγά σιγά ούτε καν τα ταμπού δεν υπάρχουν, μιας και δεν υπάρχει παράδοση από πουθενά.
η περιγραφή του βιασμού από τον πατέρα στο κοριτσάκι του είναι άπαιχτη. ονειρική εντελώς.
η έκφραση βίας και ψυχασθένειας από τη μάνα, η υποκρισία του περιβάλλοντος σε σχέση με μια βιομηχανοποιημένη κοινωνική υπηρεσία, κι αυτή πολύ ειρωνικά δοσμένη.
ωστόσο, το άμέρικαν ντριμ, σωστό, υπαρκτό. δυνατό.
η προσωπικότητα της μονάκριβης μπορεί και ονειρεύεται, και οδηγείται πέρα από τις κοινωνικές υπηρεσίες, μέσα από μια δασκάλα, πάντα μια φωτεινή δασκάλα ή δάσκαλο (ο μαθηματικός, η διευθύντρια, και η υπέροχη καθηγήτρια-συνοδός), περνώντας πέρα απ' αυτά, η μονάκριβη-τέρας εξανθρωπίζεται σιγά σιγά, μαθαίνει, ελπίζει, αγαπά.
στεριώνει.
εξαιρετικό έργο, επίσης μην το παραλείψετε.
ξύπνησε το γιοκάκι μου, δε γράφω άλλο. τα δυο έργα έχουν πολλά κοινά στοιχεία χωρίς κανένα να αντιγράφει το άλλο.
δείτε τα. προβληματίζουν και καλλιεργούν.
Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2010
ε, όχι! ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΔΩΣΑΜΕ
πώς τολμήσανε ευρωπαίοι δημοσιογράφοι και δη γερμανοί,
με την ιστορία τους αμαυρωμένη κι αυτήν από ένα ναζισμό, κι όχι μόνο από ένα ναζισμό, αλλά από εγκλήματα που βάρυναν ολόκληρη την κοινωνία,
πώς τόλμησαν να προσβάλουν την κλασική παιδεία που τους χαρίσαμε, καλώς ή κακώς!
ΟΧΙ
θεωρώ εντελώς χυδαίο και απάνθρωπο
για το εξώφυλλο ενός περιοδικού τους, του φόκους,
να πάρουν την Αφροδίτη της Μήλου και να της βάλουν στο χέρι το σχήμα του κωλοδάχτυλου!
ΟΧΙ ΡΕ!
μπορεί να σας ταιριάζει,
όσο απάνθρωποι κι αν είμαστε κι εμείς με τη διαπλοκή και τα σκάνδαλα!, αλλά
ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΌ ΤΑ ΙΕΡΑ ΜΑΣ.
ΔΕ ΔΙΚΑΙΟΥΣΘΕ ΝΑ ΤΑ ΘΙΓΕΤΕ.
σας τα δωρήσαμε, και τώρα πια είναι παγκόσμια ληρονομιά. ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΚΆ ΩΣΤΟΣΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΤΑ ΑΜΑΥΡΩΝΕΤΕ.
αρκετά, μην πουλιέστε και τόσο ακριβά, ούτε σεις αξίζετε. αν αξίζατε άλλωστε, δε θα είσαστε τόσο εμπαθείς.
με την ιστορία τους αμαυρωμένη κι αυτήν από ένα ναζισμό, κι όχι μόνο από ένα ναζισμό, αλλά από εγκλήματα που βάρυναν ολόκληρη την κοινωνία,
πώς τόλμησαν να προσβάλουν την κλασική παιδεία που τους χαρίσαμε, καλώς ή κακώς!
ΟΧΙ
θεωρώ εντελώς χυδαίο και απάνθρωπο
για το εξώφυλλο ενός περιοδικού τους, του φόκους,
να πάρουν την Αφροδίτη της Μήλου και να της βάλουν στο χέρι το σχήμα του κωλοδάχτυλου!
ΟΧΙ ΡΕ!
μπορεί να σας ταιριάζει,
όσο απάνθρωποι κι αν είμαστε κι εμείς με τη διαπλοκή και τα σκάνδαλα!, αλλά
ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΌ ΤΑ ΙΕΡΑ ΜΑΣ.
ΔΕ ΔΙΚΑΙΟΥΣΘΕ ΝΑ ΤΑ ΘΙΓΕΤΕ.
σας τα δωρήσαμε, και τώρα πια είναι παγκόσμια ληρονομιά. ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΚΆ ΩΣΤΟΣΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΤΑ ΑΜΑΥΡΩΝΕΤΕ.
αρκετά, μην πουλιέστε και τόσο ακριβά, ούτε σεις αξίζετε. αν αξίζατε άλλωστε, δε θα είσαστε τόσο εμπαθείς.
Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2010
ήταν η εποχή που είχα όνειρα.
τα βάσανα της εποχής εκείνης ήταν το βάθος μιας ανελεύθερης ψυχής, παραγεμισμένης με καταπίεση.
η αναζήτηση της ανεξαρτησίας, φυσικά και δε γινόταν με 'σωστούς' τρόπους, δλδ ούτως ή άλλως λογοκριμένη ήταν από το περιβάλλον μου, και γι' αυτό το λόγο, κρυμένη.
τα βάσανα ήταν εσωτερικά, ενώ το απέξω ήταν τέτοιο που σε κάθε γωνιά της μεσαιωνικής λουβαίν, που με έθρεψε, υπήρχε μια χαιρετούρα, μια κουβεντούλα που δεν τέλειωνε, είτε με συμφοιτητές μου, είτε καθηγητές, είτε γριούλες, γεροντάκια, καθολικούς μοναχούς με ράσα, πορτογάλους που ζήλευαν την πτώση της δικτατορίας μας, μαύρους που ήθελαν να κουβεντιάσουν για ρατσισμό, φανατικούς καθολικούς που πίστευαν μετά μανίας στο αλάθητο του πάπα και συγχρόνως στον οικουμενισμό, βέλγους που γοητεύονταν από την ορθοδοξία, βέλγους που ήθελαν ανατολή, ελληνιστές που θαύμαζαν μιαν ελληνίδα που μιλούσε ελληνικά που αγαπούσαν, άραβες που απομιζούσα εγώ, όπως ο μονσενιέρ φεγκάλι -πάντα μαζί του καταλήγαμε σε μια βόλτα δίπλα στο ποτάμι, θεός σχωρέστον- κλπ κλπ.
κι άλλα, τα λογοκρΥμένα, που δε λέω.
κι άλλα, κι άλλα...
στα μη λογοκριμένα, υπήρχε και μια κυριακάτικη ενασχόληση που άρχισε ως καταπίεση, τυφλή, πονεμένη, δύσκολη, και κατέληξε στο δώρο που νομίζω πως έχω τώρα.
νομίζω πως έχω το δώρο να λέω ό,τι μου'ρχεται περίπου, συντονισμένη τις περσότερες φορές ωστόσο με τη λέξη 'κοινό'. 'ακροατήριο'.
'ακροατήριο' σημαίνει ακρωτήριο -δλδ είσαι μακριά από τους άλλους, δεν κουβεντιάζεις, γιατί εκεί δε γίνεσαι εύκολα αποδεκτή-, αλλά καταπιέζεις τους άλλους με τη γνώση που έχεις της καταπίεσης, κι έχεις βρει ένα δρόμο να το πετυχαίνεις αυτό: να νιώθεις πώς να πας κοντά, ενώ οι άλλοι νομίζουν πως είσαι μακριά. και για μια στιγμή, τη στιγμή της ειλι-κρίνειας, εσύ να διαφανεύεις και να διαφεντεύεις για κάτι που πιστεύεις πως ίσως είναι γι' αυτούς που είναι εκεί. η σκέψη του στόχου, του βαθιού στόχου, όποια και να είναι: μικρή σκέψη, μαραμένη, μα αληθινή, όσο μου επιτρέπεται στο υπόγειο που είμαι, στο σκοτάδι, μικρή αληθινή σκέψη, ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ, αφού για μένα, το 'εμένα', ματωμένο είναι. είθε όχι για αυτούς.
κυριακή της ορθοδοξίας σήμερα, ακούω τις καμπάνες, είμαι σπίτι.
δυστυχώς, είμαι σπίτι.
είκοσι χρονών και κάτι, κι είχα κιόλας ρονταριστεί στο: 'εσένα που δε θέλεις να δεις γύρω σου γιατί σε πονάει ό,τι έχεις γευτεί μέχρι τώρα, εσένα θέλω να σε κάνω περήφανο για κάτι, δεν ξέρω ακόμη τι, αλλά θα βρω!!! ναι!!, ΘΑ ΒΡΩ ΑΜΕΣΩΣ, θέλω να το καταφέρω',
αυτό το δώρο, αυτόν τον αγώνα τον κέρδισα τότε, θα γράψω ξανά και άλλοτε πώς, στη σχέση μου με τον κόσμο των μεταναστών.
με αυτή τη δύναμη είχα πάει στον επίσκοπο της εποχής, και του είχα πει: κυριακή της ορθοδοξίας πλησιάζει, κι είμαστε σ' ένα τόπο με πολλές μιλιές. γιατί να μην το κάνουμε κι εμείς εδώ 'φετ ντε λ'ορτοντοξί' που λένε κι οι γάλλοι, γιορτή: να καλούμε αυτή την κυριακή στην εκκλησία όλες τις ορθόδοξες εκκλησίες, και η λειτουργία να γίνεται τουρλού τουρλού η ίδια με ξενόγλωσσα κομμάτια: ελληνικά, γαλλικά, σλαβονικά, σέρβικα, ρουμάνικα, φλαμανδικά, και ό,τι προκύψει.
καλά έκανε ο επίσκοπος και δεν απάντησε στη σαχλαμαρένια μου έπαρση.
όμως από τότε και μετά αυτό γινόταν και στις βρυξέλλες...
φαντάζομαι πως γίνεται ακόμα.
το θυμήθηκα γιατί σ'αυτή τη γιορτή που όντως έβρισκες φίλους από κάθε ορίζοντα, και κουβέντιαζες με χίλιους δυο, άκουσα μια κραυγή, που διήρκεσε κάμποσα δευτερόλεπτα κι έπαυσε μετά. έτρεξα προς το ωραίο βήμα, απ' όπου ακούστηκε, μα είδα μονάχα ένα αγαθό γεροντάκι να βαστάει ένα λουλούδι.
μου εξήγησαν: στο βέλγιο υπήρχε τότε ένα γηροκομείο ρώσων.
το γεροντάκι αυτό, που ήρθε με τη βοήθεια των υπολοίπων, είχε χάσε τα λογικά του.
κάποτε, ρώσος ιεραπόστολος στην κίνα.
συνελήφθη, κι η τιμωρία του ήταν να του γδάρουν το κεφάλι. επέζησε, μα όποιος τολμούσε να πλησιάσει στο κεφαλάκι αυτό, έβγαινε πάντα η ίδια ίσως ανατριχιαστική κραυγή ενός πόνου ανεξίτηλου. στη μνήμη. στο μέσα.
κι όμως, αυτό το ανθρωπάκι συνέχιζε να ζει για τόσο καιρό.
και να τώρα, κυριακή της ορθοδοξίας, τα θυμάμαι αυτά σήμερα.
σκέφτομαι το μεγαλείο της θεωρίας της εικόνας.
έτσι, μεγαλείο της 'θεωρίας της εικόνας' όλα με μικρά, τίποτα με κεφαλαίο.
αυτό ακριβώς είναι το μεγαλείο.
με πρότυπο το λόγο που γίνεται σάρκα, και άρα με κεφαλή της γιορτής τη θεοτόκο ως δοχείο της ενσάρκωσης
κι όπου οι άνθρωποι δινουν το αίμα στο λόγο κι ο λόγος δίνει στο αίμα τους την αθανασία μέσα από την ένωση μαζί του,
είναι όντως τόσο μεγάλη γιορτή, ακόμα και για μένα...
η θεωρία της εικόνας
το να δεις
την εικόνα
να δεις, να βλέπεις
την πίστη σου ως εικόνα άρα τον ευατό σου ως εικόνα
την εικόνα σου ως κατ'εικόνα ενός ΑΛΛΟΥ,
ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ.
αυτού που θα είναι πάντοτε άλλος, πάντα σαμαρείτης κι εσύ μη-σαμαρείτης, πάντα άυλος κι εσύ υλικός, πάντα έμπειστος και εσύ μη-πιστός, πάντα άφθαρτος κι εσύ θνητός
πάντα άλλος, που σε καλεί
στο δικό του κάλος
κι εσύ παραδίδεσαι στην αρμονία της ελευθερίας που λέγεται ένωση του ανθρώπινου με τη φύση,
ένωση της ανθρώπινης φύσης με αυτό που είναι πέρα απ' αυτήν,
θεωρία αυτού που είναι πέρα από τη λογική, πέρα από την καθημερνότητα και τον καθημερινό πόνο, θεωρία της ένωσης του μέσα μας με τον ουρ-άνω μας, την εσωτερική Ιερου-σαλήμ του καθενός μας...
να δώ και να αποδεχτώ τον εαυτό μου μέσα από την παράκληση, την παρηγοριά, τον πόνο της καθ'ομοίωσιν εικόνας του παντός.
πανταχού παρών ο θεός
τα πάντα πληρών μέσα μας
όσο μάταια κι αν τα γράφω
κλείνω τα μάτια και πιστεύω σ'Εκείνον
που μου έδωσε την ικανότητα να βλέπω τον εαυτό μου και να τον αγαπώ όποιος κι αν είναι.
ελπίζοντας.
υγ. ουρανός είναι ένας πλεονασμός γλωσσών: ούρ, η πόλη της μεσοποταμίας, σήμαινε 'άνω', εξού 'ουρανός' στα ελληνικά. αν 'ουρ' ήταν γι αυτούς ο τόπος λατρείας του θεού που ήταν πάνω απ αυτούς, 'ιερό' είναι ό,τι μέσα μας μάς κάνει να βλέπουμε αυτό που είναι βέλος προς κάτι ανώτερο από μας. το ιερό, στο οποίο ανήκουμε, κι ανήκουμε από αγάπη Εκείνου για μας, και ημών προς Εκείνον.
κανείς νομίζω δεν πρέπει να διαβάσει αυτά.
το 'πρέπει' δεν υπάρχει εδώ. υπάρχει απλώς μια ηλίθια, αληθινή, ηλίθια εξομολόγηση, ίσως ακαταλαβίστικη. δεν ξέρω γιατί τη γράφω, μα θέλω να τη γράψω. σκασίλα μου αν φανεί η αρλουμποσύνη μου! σιγά τα αυγά!
καλημερα σας!
τα βάσανα της εποχής εκείνης ήταν το βάθος μιας ανελεύθερης ψυχής, παραγεμισμένης με καταπίεση.
η αναζήτηση της ανεξαρτησίας, φυσικά και δε γινόταν με 'σωστούς' τρόπους, δλδ ούτως ή άλλως λογοκριμένη ήταν από το περιβάλλον μου, και γι' αυτό το λόγο, κρυμένη.
τα βάσανα ήταν εσωτερικά, ενώ το απέξω ήταν τέτοιο που σε κάθε γωνιά της μεσαιωνικής λουβαίν, που με έθρεψε, υπήρχε μια χαιρετούρα, μια κουβεντούλα που δεν τέλειωνε, είτε με συμφοιτητές μου, είτε καθηγητές, είτε γριούλες, γεροντάκια, καθολικούς μοναχούς με ράσα, πορτογάλους που ζήλευαν την πτώση της δικτατορίας μας, μαύρους που ήθελαν να κουβεντιάσουν για ρατσισμό, φανατικούς καθολικούς που πίστευαν μετά μανίας στο αλάθητο του πάπα και συγχρόνως στον οικουμενισμό, βέλγους που γοητεύονταν από την ορθοδοξία, βέλγους που ήθελαν ανατολή, ελληνιστές που θαύμαζαν μιαν ελληνίδα που μιλούσε ελληνικά που αγαπούσαν, άραβες που απομιζούσα εγώ, όπως ο μονσενιέρ φεγκάλι -πάντα μαζί του καταλήγαμε σε μια βόλτα δίπλα στο ποτάμι, θεός σχωρέστον- κλπ κλπ.
κι άλλα, τα λογοκρΥμένα, που δε λέω.
κι άλλα, κι άλλα...
στα μη λογοκριμένα, υπήρχε και μια κυριακάτικη ενασχόληση που άρχισε ως καταπίεση, τυφλή, πονεμένη, δύσκολη, και κατέληξε στο δώρο που νομίζω πως έχω τώρα.
νομίζω πως έχω το δώρο να λέω ό,τι μου'ρχεται περίπου, συντονισμένη τις περσότερες φορές ωστόσο με τη λέξη 'κοινό'. 'ακροατήριο'.
'ακροατήριο' σημαίνει ακρωτήριο -δλδ είσαι μακριά από τους άλλους, δεν κουβεντιάζεις, γιατί εκεί δε γίνεσαι εύκολα αποδεκτή-, αλλά καταπιέζεις τους άλλους με τη γνώση που έχεις της καταπίεσης, κι έχεις βρει ένα δρόμο να το πετυχαίνεις αυτό: να νιώθεις πώς να πας κοντά, ενώ οι άλλοι νομίζουν πως είσαι μακριά. και για μια στιγμή, τη στιγμή της ειλι-κρίνειας, εσύ να διαφανεύεις και να διαφεντεύεις για κάτι που πιστεύεις πως ίσως είναι γι' αυτούς που είναι εκεί. η σκέψη του στόχου, του βαθιού στόχου, όποια και να είναι: μικρή σκέψη, μαραμένη, μα αληθινή, όσο μου επιτρέπεται στο υπόγειο που είμαι, στο σκοτάδι, μικρή αληθινή σκέψη, ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ, αφού για μένα, το 'εμένα', ματωμένο είναι. είθε όχι για αυτούς.
κυριακή της ορθοδοξίας σήμερα, ακούω τις καμπάνες, είμαι σπίτι.
δυστυχώς, είμαι σπίτι.
είκοσι χρονών και κάτι, κι είχα κιόλας ρονταριστεί στο: 'εσένα που δε θέλεις να δεις γύρω σου γιατί σε πονάει ό,τι έχεις γευτεί μέχρι τώρα, εσένα θέλω να σε κάνω περήφανο για κάτι, δεν ξέρω ακόμη τι, αλλά θα βρω!!! ναι!!, ΘΑ ΒΡΩ ΑΜΕΣΩΣ, θέλω να το καταφέρω',
αυτό το δώρο, αυτόν τον αγώνα τον κέρδισα τότε, θα γράψω ξανά και άλλοτε πώς, στη σχέση μου με τον κόσμο των μεταναστών.
με αυτή τη δύναμη είχα πάει στον επίσκοπο της εποχής, και του είχα πει: κυριακή της ορθοδοξίας πλησιάζει, κι είμαστε σ' ένα τόπο με πολλές μιλιές. γιατί να μην το κάνουμε κι εμείς εδώ 'φετ ντε λ'ορτοντοξί' που λένε κι οι γάλλοι, γιορτή: να καλούμε αυτή την κυριακή στην εκκλησία όλες τις ορθόδοξες εκκλησίες, και η λειτουργία να γίνεται τουρλού τουρλού η ίδια με ξενόγλωσσα κομμάτια: ελληνικά, γαλλικά, σλαβονικά, σέρβικα, ρουμάνικα, φλαμανδικά, και ό,τι προκύψει.
καλά έκανε ο επίσκοπος και δεν απάντησε στη σαχλαμαρένια μου έπαρση.
όμως από τότε και μετά αυτό γινόταν και στις βρυξέλλες...
φαντάζομαι πως γίνεται ακόμα.
το θυμήθηκα γιατί σ'αυτή τη γιορτή που όντως έβρισκες φίλους από κάθε ορίζοντα, και κουβέντιαζες με χίλιους δυο, άκουσα μια κραυγή, που διήρκεσε κάμποσα δευτερόλεπτα κι έπαυσε μετά. έτρεξα προς το ωραίο βήμα, απ' όπου ακούστηκε, μα είδα μονάχα ένα αγαθό γεροντάκι να βαστάει ένα λουλούδι.
μου εξήγησαν: στο βέλγιο υπήρχε τότε ένα γηροκομείο ρώσων.
το γεροντάκι αυτό, που ήρθε με τη βοήθεια των υπολοίπων, είχε χάσε τα λογικά του.
κάποτε, ρώσος ιεραπόστολος στην κίνα.
συνελήφθη, κι η τιμωρία του ήταν να του γδάρουν το κεφάλι. επέζησε, μα όποιος τολμούσε να πλησιάσει στο κεφαλάκι αυτό, έβγαινε πάντα η ίδια ίσως ανατριχιαστική κραυγή ενός πόνου ανεξίτηλου. στη μνήμη. στο μέσα.
κι όμως, αυτό το ανθρωπάκι συνέχιζε να ζει για τόσο καιρό.
και να τώρα, κυριακή της ορθοδοξίας, τα θυμάμαι αυτά σήμερα.
σκέφτομαι το μεγαλείο της θεωρίας της εικόνας.
έτσι, μεγαλείο της 'θεωρίας της εικόνας' όλα με μικρά, τίποτα με κεφαλαίο.
αυτό ακριβώς είναι το μεγαλείο.
με πρότυπο το λόγο που γίνεται σάρκα, και άρα με κεφαλή της γιορτής τη θεοτόκο ως δοχείο της ενσάρκωσης
κι όπου οι άνθρωποι δινουν το αίμα στο λόγο κι ο λόγος δίνει στο αίμα τους την αθανασία μέσα από την ένωση μαζί του,
είναι όντως τόσο μεγάλη γιορτή, ακόμα και για μένα...
η θεωρία της εικόνας
το να δεις
την εικόνα
να δεις, να βλέπεις
την πίστη σου ως εικόνα άρα τον ευατό σου ως εικόνα
την εικόνα σου ως κατ'εικόνα ενός ΑΛΛΟΥ,
ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ.
αυτού που θα είναι πάντοτε άλλος, πάντα σαμαρείτης κι εσύ μη-σαμαρείτης, πάντα άυλος κι εσύ υλικός, πάντα έμπειστος και εσύ μη-πιστός, πάντα άφθαρτος κι εσύ θνητός
πάντα άλλος, που σε καλεί
στο δικό του κάλος
κι εσύ παραδίδεσαι στην αρμονία της ελευθερίας που λέγεται ένωση του ανθρώπινου με τη φύση,
ένωση της ανθρώπινης φύσης με αυτό που είναι πέρα απ' αυτήν,
θεωρία αυτού που είναι πέρα από τη λογική, πέρα από την καθημερνότητα και τον καθημερινό πόνο, θεωρία της ένωσης του μέσα μας με τον ουρ-άνω μας, την εσωτερική Ιερου-σαλήμ του καθενός μας...
να δώ και να αποδεχτώ τον εαυτό μου μέσα από την παράκληση, την παρηγοριά, τον πόνο της καθ'ομοίωσιν εικόνας του παντός.
πανταχού παρών ο θεός
τα πάντα πληρών μέσα μας
όσο μάταια κι αν τα γράφω
κλείνω τα μάτια και πιστεύω σ'Εκείνον
που μου έδωσε την ικανότητα να βλέπω τον εαυτό μου και να τον αγαπώ όποιος κι αν είναι.
ελπίζοντας.
υγ. ουρανός είναι ένας πλεονασμός γλωσσών: ούρ, η πόλη της μεσοποταμίας, σήμαινε 'άνω', εξού 'ουρανός' στα ελληνικά. αν 'ουρ' ήταν γι αυτούς ο τόπος λατρείας του θεού που ήταν πάνω απ αυτούς, 'ιερό' είναι ό,τι μέσα μας μάς κάνει να βλέπουμε αυτό που είναι βέλος προς κάτι ανώτερο από μας. το ιερό, στο οποίο ανήκουμε, κι ανήκουμε από αγάπη Εκείνου για μας, και ημών προς Εκείνον.
κανείς νομίζω δεν πρέπει να διαβάσει αυτά.
το 'πρέπει' δεν υπάρχει εδώ. υπάρχει απλώς μια ηλίθια, αληθινή, ηλίθια εξομολόγηση, ίσως ακαταλαβίστικη. δεν ξέρω γιατί τη γράφω, μα θέλω να τη γράψω. σκασίλα μου αν φανεί η αρλουμποσύνη μου! σιγά τα αυγά!
καλημερα σας!
Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010
ειδήσεων και θηρίων, παρουσίαση χτες. απολογισμός
να 'ρχίσω απ' την αρχή:
ξέρετε ποια είμαι γω; ε; ξέρετε;
(οι πρόβες ήταν με την ηθοποιό, τη γειτόνισα, το μπάτσο, τον νταλικέρη, να 'χουν το χέρι στη μέση, το κορμί λίγο να γέρνει, και τ άλλο χέρι σε μια κίνηση αυτοκυριαρχίας)
παρόλο που, φυσικά, το είχα επαναλάβει πολλές φορές, δε μου βγήκε, αλλά το ακροατήριο φοβήθηκε όσο να'ναι, άντε τώρα να ειδοποιείς το δαφνί να έρθει χαλάνδρι, και συμμαζεύτηκε.
ναι, αλήθεια, τώρα, περάσαν και τα χρόνια, κι ο θυρωρός της πολυκατοικίας μου τουλάχιστον αυτός, με ξέρει.
χάρη στον εκδοτικό οίκο ελληνικά γράμματα, με τη δική του διακίνηση και μέγεθος, τα βιβλία μου κάνουν τη δική τους πορεία.
πώς είναι όμως η αρχή; όταν είσαι 'σκοτάδι' ως πρόσωπο και ως πορεία;
είναι πανέμορφα.
άλλο δλδ να βγάζεις ένα βιβλίο τώρα, και να κυκλοφορεί κάπως η σκέψη 'ναι, αυτή ασχολείται με ..., έχει στο νου της ... κλπ κλπ.
βλέπεις το βιβλίο αλλιώς.
δεν το αφήνεις σχεδόν να μιλήσει.
όταν όμως το πρόσωπο είναι σκοτάδι, ΤΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟ.
έτσι λοιπόν,
στα πρώτα χρόνια του βελγίου, μαθήτρια στη δευτεροβάθμια, αυτοί που δημοσίευσαν τότε κείμενα δικά μου, όντως τα σεβάστηκαν γι' αυτό που ήταν αυτά, αυτά που κείτονταν μπροστά τους, χωρίς όνομα, χωρίς νόθευμα. έτσι ακριβώς όπως ήταν. μόνον αυτά.
ο χάρης σακελλαρίου, ο οδυσσέας ελύτης, ο κωστής τριρόπουλος ήταν αυτοί που στάθηκαν μπροστά στα κείμενα χωρίς καμιάν αναφορά σε ανθρώπινο βίο.
ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΞΕΧΝΙΕΤΑΙ.
και να
που η τιμιότητα αυτής της πρώτης αλήθειας, την ξαναβρήκα στο διαδίκτυο.
στον μπερντέ του διαδικτύου, που, ακριβώς, γράφεις ό,τι σου έρθει, με σκοπό κανέναν άλλον πέραν της αλήθειας που σου τρώει τα δάχτυλα πάνω στο πληκτρολόγιο, και βγάζει από κει το περίσσευμα της καρδίας, γιατί αλλιώς θα σκάσεις!
το διαδίκτυο λοιπόν ελευθέρωσε κι εμένα την καρδιά μου, που λέει ένα τραγούδι, ελευθέρωσε κι εμένα τη γραφή μου θα έλεγα κι εγώ, και θυμάμαι τον τίτο πατρίκιο να μου λέει, δείχνοντας μου με την αγάπη παιδιού στο πρόσωπό του ένα τετράδιο: γράφω, γράφω κάθε μέρα, να γράφεις κι εσύ, αυτό είναι δρόμος...
να λοιπόν που το 'ειδήσεων και θηρίων'
είναι προϊόν σχεδόν διαδικτύου.
κι η βραδιά εχτές, σχεδόν βραδιά διαδικτύου ήταν.
η απλότητα των σκοτεινών γνωριμιών, δλδ των πιο φωτεινών, των πιό αληθινών: δίχως τη διαπλοκή του 'κύκλου'.
κι όμως, τόσο γνωστοί, που δεν έμεινε νομίζω ούτε ένας, από τη μικρή σύναξη που ωστόσο είχε και όρθιους γιατί μπόλικοι ήταν, δεν έμεινε ούτε ένας που να μη γνωριστούμε.
η αυθεντικότητα των σχέσεων βασίλεψε δλδ τόσο, που μας έφερε όλους κοντά.
το χάρηκα.
χάρη σ' εσάς.
ευ-χαριστίες.
τελικά, πλεονασμός η λέξη.
στο 'ευ', ή στο 'χάρη' να σταθώ;
εγώ χτες στάθηκα χάρη σε σας.
στέκομαι, είναι μια λέξη δίφορη, σαν τα δέντρα.
στέκομαι: λιγάκι μια στάση, στο γολγοθά του καθενός. ένα άγγιγμα. μια ανάπαυλα. μια ανάσα. μια αλήθεια ζωής ταπεινωμένης ευτυχώς,
και στέκομαι: μπρώ και στέκομαι, δεν πέφτω. ο άνθρωπος στέκεται ορθός επειδή τον στηρίζουν οι άλλοι. έτσι μαθαίνει να είναι δέντρο.
σας ευχαριστώ όλους, σήμερα έχω πράσινα φύλλα.
ξέρετε ποια είμαι γω; ε; ξέρετε;
(οι πρόβες ήταν με την ηθοποιό, τη γειτόνισα, το μπάτσο, τον νταλικέρη, να 'χουν το χέρι στη μέση, το κορμί λίγο να γέρνει, και τ άλλο χέρι σε μια κίνηση αυτοκυριαρχίας)
παρόλο που, φυσικά, το είχα επαναλάβει πολλές φορές, δε μου βγήκε, αλλά το ακροατήριο φοβήθηκε όσο να'ναι, άντε τώρα να ειδοποιείς το δαφνί να έρθει χαλάνδρι, και συμμαζεύτηκε.
ναι, αλήθεια, τώρα, περάσαν και τα χρόνια, κι ο θυρωρός της πολυκατοικίας μου τουλάχιστον αυτός, με ξέρει.
χάρη στον εκδοτικό οίκο ελληνικά γράμματα, με τη δική του διακίνηση και μέγεθος, τα βιβλία μου κάνουν τη δική τους πορεία.
πώς είναι όμως η αρχή; όταν είσαι 'σκοτάδι' ως πρόσωπο και ως πορεία;
είναι πανέμορφα.
άλλο δλδ να βγάζεις ένα βιβλίο τώρα, και να κυκλοφορεί κάπως η σκέψη 'ναι, αυτή ασχολείται με ..., έχει στο νου της ... κλπ κλπ.
βλέπεις το βιβλίο αλλιώς.
δεν το αφήνεις σχεδόν να μιλήσει.
όταν όμως το πρόσωπο είναι σκοτάδι, ΤΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟ.
έτσι λοιπόν,
στα πρώτα χρόνια του βελγίου, μαθήτρια στη δευτεροβάθμια, αυτοί που δημοσίευσαν τότε κείμενα δικά μου, όντως τα σεβάστηκαν γι' αυτό που ήταν αυτά, αυτά που κείτονταν μπροστά τους, χωρίς όνομα, χωρίς νόθευμα. έτσι ακριβώς όπως ήταν. μόνον αυτά.
ο χάρης σακελλαρίου, ο οδυσσέας ελύτης, ο κωστής τριρόπουλος ήταν αυτοί που στάθηκαν μπροστά στα κείμενα χωρίς καμιάν αναφορά σε ανθρώπινο βίο.
ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΞΕΧΝΙΕΤΑΙ.
και να
που η τιμιότητα αυτής της πρώτης αλήθειας, την ξαναβρήκα στο διαδίκτυο.
στον μπερντέ του διαδικτύου, που, ακριβώς, γράφεις ό,τι σου έρθει, με σκοπό κανέναν άλλον πέραν της αλήθειας που σου τρώει τα δάχτυλα πάνω στο πληκτρολόγιο, και βγάζει από κει το περίσσευμα της καρδίας, γιατί αλλιώς θα σκάσεις!
το διαδίκτυο λοιπόν ελευθέρωσε κι εμένα την καρδιά μου, που λέει ένα τραγούδι, ελευθέρωσε κι εμένα τη γραφή μου θα έλεγα κι εγώ, και θυμάμαι τον τίτο πατρίκιο να μου λέει, δείχνοντας μου με την αγάπη παιδιού στο πρόσωπό του ένα τετράδιο: γράφω, γράφω κάθε μέρα, να γράφεις κι εσύ, αυτό είναι δρόμος...
να λοιπόν που το 'ειδήσεων και θηρίων'
είναι προϊόν σχεδόν διαδικτύου.
κι η βραδιά εχτές, σχεδόν βραδιά διαδικτύου ήταν.
η απλότητα των σκοτεινών γνωριμιών, δλδ των πιο φωτεινών, των πιό αληθινών: δίχως τη διαπλοκή του 'κύκλου'.
κι όμως, τόσο γνωστοί, που δεν έμεινε νομίζω ούτε ένας, από τη μικρή σύναξη που ωστόσο είχε και όρθιους γιατί μπόλικοι ήταν, δεν έμεινε ούτε ένας που να μη γνωριστούμε.
η αυθεντικότητα των σχέσεων βασίλεψε δλδ τόσο, που μας έφερε όλους κοντά.
το χάρηκα.
χάρη σ' εσάς.
ευ-χαριστίες.
τελικά, πλεονασμός η λέξη.
στο 'ευ', ή στο 'χάρη' να σταθώ;
εγώ χτες στάθηκα χάρη σε σας.
στέκομαι, είναι μια λέξη δίφορη, σαν τα δέντρα.
στέκομαι: λιγάκι μια στάση, στο γολγοθά του καθενός. ένα άγγιγμα. μια ανάπαυλα. μια ανάσα. μια αλήθεια ζωής ταπεινωμένης ευτυχώς,
και στέκομαι: μπρώ και στέκομαι, δεν πέφτω. ο άνθρωπος στέκεται ορθός επειδή τον στηρίζουν οι άλλοι. έτσι μαθαίνει να είναι δέντρο.
σας ευχαριστώ όλους, σήμερα έχω πράσινα φύλλα.
Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2010
ειδήσεων και θηρίων. παρουσίαση 18 φλεβάρη
ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΘΗΡΙΩΝ
τι μέρα πέφτει; πέμπτη.
την επόμενη πέμπτη. σε μια βδομάδα.
τι είναι;
το δεύτερο βιβλίο με ποιήματα της ελένης κονδύλη.
πού είναι το βιβλίο;
αυτό δεν το ξέρω, είναι στα χέρια του εκδότη σε βίρτουαλ κατάσταση ακόμη. θα το δω μαζί σας, στο
ξέρω όμως το περιεχόμενο του βιβλίου:
έχει πράματα που είναι κείμενα στις σελίδες του, που μερικοί τα λένε ποιήματα, άλλοι ποίματα, άλλοι ίσως τα πουν αλλοπρόσαλα πράματα, τέλος πάντων, κάτι τέτοιο, εκ των οποίων και το πρώτο δημοσιευμένο, εν έτει 1972.
το 71 βλέπετε, με πήραν και με φύτεψαν στο βέλγιο, έφηβο φοβισμένο πράμα. 16 χρόνων στο γαλλικό σχολείο, τάξη γκρεκολατίν, να μεταφράζουνε τα γαλλάκια από γαλλικά στα λατινικά, κι εγώ μαζί, και να κάνουν σοφοκλή και να μην είμαι πρώτη, καθότι τότε οι γκρεκολατίν ήταν οι τάξεις του πιο υψηλού επιπέδου των σχολείων.
μάθαινα πράματα και τ' ακούμπαγα πάνω μου, μπας και γιάννει λιγάκι ο πόνος της ξενητειάς και των πολιτικών της εποχής εκείνης καταστάσεων με τη δικτατορία,
κι ο σοφοκλής, ο νιζίνσκι, ο μωρίς μπεζάρ, ήταν ένα συνοθύλευμα ύπαρξης για μένα.
ο συχωρεμένος ο χάρης σακελλαρίου πήρε τότε ένα 'πράμα' απ' αυτά που έγραφα, ουσιαστικά μαθητικό, -κάναμε αντιγόνη στη γαλλική τάξη, κι εγώ ήμουν η μόνη ελληνίδα- και μου το έστειλε -έκπληξη!- δημοσιευμένο στο περιοδικό 'Νεοελληνικός Λόγος'...
όταν έφτασε το αντίτυπο σπίτι μου, και το είδα!
φανταζόσαστε! στα δεκάξι μου τι έκπληξη ήταν εκείνη...
ε, να, κι αυτό, το έχω μέσα σ' αυτό το βιβλίο. διάφορα κείμενα από το 1971 ως το 2009, μην πω και δέκα.
γιατί ξέρετε, γράφω αβέρτα κουβέρτα ό,τι μου κατέβει.
και τους βάζω κι έναν αριθμό για να τα ξέρω, ξέρει κι ο μοναχικός λύκος από αριθμούς, τόσο με τη γερμανίδα φίλη του, όσο και με μένα.
έχω λοιπόν καμπόσα που πλησιάζουν το χιλιάρι περίπου, κι άντε τώρα, πήρα μερικά.
ο τίτλος
ειδήσεων και θηρίων
έχει δυο νονούς: η μαρία ροδοπούλου βούτηξε τη συλλογή στο νερό με ένα στίχο δικό μου, και το λαδάκι του χρισμού που ακολούθησε το έβαλε το 'ενδυμίων εκδόσεις' που έκκοψε στο στίχο τα μαλλάκια, κι έμειναν οι τρεις λέξεις
ειδήσων και θηρίων
ναι, οκ, αόριστα.
θα έρθετε; σας θέλω. αν μπορείτε, να θέλετε, θα είναι χαρά και τιμή για μένα.
για σας θα είναι μια μορφή άσκησης. ελάτε λοιπόν, πρώτη βδομάδα της σαρακοστής θα είναι!
τι μέρα πέφτει; πέμπτη.
την επόμενη πέμπτη. σε μια βδομάδα.
τι είναι;
το δεύτερο βιβλίο με ποιήματα της ελένης κονδύλη.
πού είναι το βιβλίο;
αυτό δεν το ξέρω, είναι στα χέρια του εκδότη σε βίρτουαλ κατάσταση ακόμη. θα το δω μαζί σας, στο
βιβλιοπωλείο μικρός κοραής
(Ο 'Μικρός Κοραής' βρίσκεται στην διεύθυνση Παπάγου 7 και Αριστοφάνους, στο εμπορικό κέντρο του Χαλανδρίου, πολύ κοντά σε στάσεις μέσων μεταφοράς
www.mikroskorais.gr/ )
την πέμπτη 18 φλεβάρη στις 7 το απόγευμα
ξέρω όμως το περιεχόμενο του βιβλίου:
έχει πράματα που είναι κείμενα στις σελίδες του, που μερικοί τα λένε ποιήματα, άλλοι ποίματα, άλλοι ίσως τα πουν αλλοπρόσαλα πράματα, τέλος πάντων, κάτι τέτοιο, εκ των οποίων και το πρώτο δημοσιευμένο, εν έτει 1972.
το 71 βλέπετε, με πήραν και με φύτεψαν στο βέλγιο, έφηβο φοβισμένο πράμα. 16 χρόνων στο γαλλικό σχολείο, τάξη γκρεκολατίν, να μεταφράζουνε τα γαλλάκια από γαλλικά στα λατινικά, κι εγώ μαζί, και να κάνουν σοφοκλή και να μην είμαι πρώτη, καθότι τότε οι γκρεκολατίν ήταν οι τάξεις του πιο υψηλού επιπέδου των σχολείων.
μάθαινα πράματα και τ' ακούμπαγα πάνω μου, μπας και γιάννει λιγάκι ο πόνος της ξενητειάς και των πολιτικών της εποχής εκείνης καταστάσεων με τη δικτατορία,
κι ο σοφοκλής, ο νιζίνσκι, ο μωρίς μπεζάρ, ήταν ένα συνοθύλευμα ύπαρξης για μένα.
ο συχωρεμένος ο χάρης σακελλαρίου πήρε τότε ένα 'πράμα' απ' αυτά που έγραφα, ουσιαστικά μαθητικό, -κάναμε αντιγόνη στη γαλλική τάξη, κι εγώ ήμουν η μόνη ελληνίδα- και μου το έστειλε -έκπληξη!- δημοσιευμένο στο περιοδικό 'Νεοελληνικός Λόγος'...
όταν έφτασε το αντίτυπο σπίτι μου, και το είδα!
φανταζόσαστε! στα δεκάξι μου τι έκπληξη ήταν εκείνη...
ε, να, κι αυτό, το έχω μέσα σ' αυτό το βιβλίο. διάφορα κείμενα από το 1971 ως το 2009, μην πω και δέκα.
γιατί ξέρετε, γράφω αβέρτα κουβέρτα ό,τι μου κατέβει.
και τους βάζω κι έναν αριθμό για να τα ξέρω, ξέρει κι ο μοναχικός λύκος από αριθμούς, τόσο με τη γερμανίδα φίλη του, όσο και με μένα.
έχω λοιπόν καμπόσα που πλησιάζουν το χιλιάρι περίπου, κι άντε τώρα, πήρα μερικά.
ο τίτλος
ειδήσεων και θηρίων
έχει δυο νονούς: η μαρία ροδοπούλου βούτηξε τη συλλογή στο νερό με ένα στίχο δικό μου, και το λαδάκι του χρισμού που ακολούθησε το έβαλε το 'ενδυμίων εκδόσεις' που έκκοψε στο στίχο τα μαλλάκια, κι έμειναν οι τρεις λέξεις
ειδήσων και θηρίων
ναι, οκ, αόριστα.
θα έρθετε; σας θέλω. αν μπορείτε, να θέλετε, θα είναι χαρά και τιμή για μένα.
για σας θα είναι μια μορφή άσκησης. ελάτε λοιπόν, πρώτη βδομάδα της σαρακοστής θα είναι!
Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2010
οι ιδέες και το κοινό. θέατρο άνεσις, το γιασεμί και τ' όνειρο
θέατρο 'Άνεσις'.
εδώ που τα λέμε, όνομα και πράμα
όλα προσβάσιμα.
πήγα με το Σεραφείμ φέτος, και είδαμε κάτι που έμοιαζε με αυτό που είχαμε δει πέρσι.
η ιδέα είναι η ίδια: μουσική καλλιέργεια και ψυχ=αγώγηση
σε μια κοινή γκάμα ανάμεσα στα παιδιά και τους συνοδούς τους, είτε είναι γονείς, είτε δάσκαλοι, είτε ό,τι δήποτε.
αυτό με παρακίνησε και πήγα και φέτος.
περιγραφή:\
1. σκηνικό
μια αυλή που μπορεί να συνεπάρει ένα πιτσιρίκι ή να ενδιαφέρει έναν έφηβο, καλοστημένο και απλό σκηνικό, απλό πλην όμως θεατρικό, δλδ με τα μικρά του μυστικά, το πάνω, το κάτω, το ενδιάμεσο, κλπ.
μου αρέσει προσωπικά το 'θεατρικό' σκηνικό, δλδ αυτό που ναι μεν δείχνει πραγματικότητα, έχει όμως το κατιτίς του εξωπραγματικού, κλπ.
2. στόρυ
μια μικρή ομάδα ανθρώπων που ζουν στη 'γειτονιά', συγχρωτίζονται, ζουν, μιλάνε, ονειρεύνται, αντιδρούν.
ο τίτλος είναι ενδεικτικός: ένας νέος που θέλει να ξεφύγει, να πάει αλλού (Αυστραλία), κουβαλώντας ωστόσο στο πορτοφολάκι του ένα γιασεμί, που είναι τόσο σκληρός αλλά και τόσο δεμένος μαζί του: ο έρωτας της αγαπημένης και η σκέψη του φευγιού, η μια να θέλει να νικήσει την άλλη.
η αυλή είναι αυτή που έζησαν πραγματικά ή νοσταλγικά, μα το ίδιο θετικά νοηματοφόρα, η αυλή δλδ η κοινωνία του εξήντα. το όνειρο της κοπελιάς που έρχεται από χωριό να κατακτήσει το στερέωμα της πρωτεύουσας, ο νεαρός που δε βρίσκει πώς να ζήσει στη φτωχογειτονιά, η γυναίκα που έχει γίνει η πλύστρα με τον ακαμάτη και μάλλον δοσίλογο στο καφενείο, η οικογένεια με τα ιδανικά, την αγάπη ανάμεσα σε συζύγους και το παιδί, την ελπίδα που δίνει η αγάπη, τις ιδέες που εκείνη την εποχή λογοκρίνονται και οδηγούν στη φυλακή, την ερωτευμένη γυναίκα που περιμένει το γράμμα από τον αγαπημένο που είναι στα ξένα, τον περιπτερά που είναι ο 'προύχοντας' της περιοχής,
...
με τα αστειάκια του, το δάκρυ του, τη σκέψη του, κυρίως όμως την αισιοδοξία και την τροφή για σκέψη, τους προσεγμένους διαλόγους του (θα επανέλθω)
το στόρυ έχει ένα σκοπό:
να μυήσει τους μικρότερους στην αισθητική της μουσικής του μίκη θεοδωράκη
και να ευχαριστήσει τους μεγαλύτερους γιατί δική τους είναι η αισθητική πολλών γενιών τώρα που ανέδειξε και τράφηκε με τη μουσική αυτή.
έτσι το έργο ξετυλίγεται ανάλαφρα και παιδικά, μα όχι ανώφελα και αδιάφορα προς τους μεγάλους συνοδούς.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ.
ΑΞΙΖΕΙ
η ιδέα λοιπόν είναι λαμπρή:
δεν είναι το κοινό παραμύθι που ο τυχόν γονιός ή εκπαιδευτικός θέλει να βγει έξω να καπνίσει γιατί τον έχουν πρήξει τα μικρά που κουβαλάει μαζί του για ένα έργο που δε βλέπεται. ένα ανάλαφρο εργάκι που αν το βλέπαμε βράδυ, ευχαρίστως θα πηγαίναμε σε κανα ταβερνάκι απ΄ αυτά τα λίγα της εποχής, και θα βλέπαμε το διπλανό μας με λιγότερη αδιαφορία απ' ό,τι στο φαστ φουτ της κουλτούρας και της κουζίνας.
ΠΡΟΤΑΣΗ\
επειδή είπα ότι θα επανέλθω:
στους διαλόγους που είναι ανάλαφροι, υπάρχει τρόπος να μείνει ένας μεγάλος και στη βάση τους να εξηγήσει πολλά και πολύ σπουδαία κοινωνικά θέματα όπως: λογοκρισία, φυλακή, κουτσομπόλης, εκμετάλλευση, οικονομική μετανάστευση, όραμα, κλπ.
πραγματικά είναι μια πλατφόρμα για διαπαιδαγώγηση.
άλλη πρόταση:
σε μια τάξη μαθαίνεις στα πιτσιρίκια κάποια από τα τραγούδια του θοδωράκη,
και μετά παίρνεις την τάξη και τη φέρνεις έτσι προετοιμασμένη σ' αυτό το υπέροχο θέατρο.
ε, εγώ σας λέω πως είναι μια υπέροχη ιδέα. τα παιδιά θα νιώσουν τη διάδραση του μαθήματος και του πολιτισμού, κι οι συνοδοί τους θα περάσουν πανέμορφα...
εδώ που τα λέμε, όνομα και πράμα
όλα προσβάσιμα.
πήγα με το Σεραφείμ φέτος, και είδαμε κάτι που έμοιαζε με αυτό που είχαμε δει πέρσι.
η ιδέα είναι η ίδια: μουσική καλλιέργεια και ψυχ=αγώγηση
σε μια κοινή γκάμα ανάμεσα στα παιδιά και τους συνοδούς τους, είτε είναι γονείς, είτε δάσκαλοι, είτε ό,τι δήποτε.
αυτό με παρακίνησε και πήγα και φέτος.
περιγραφή:\
1. σκηνικό
μια αυλή που μπορεί να συνεπάρει ένα πιτσιρίκι ή να ενδιαφέρει έναν έφηβο, καλοστημένο και απλό σκηνικό, απλό πλην όμως θεατρικό, δλδ με τα μικρά του μυστικά, το πάνω, το κάτω, το ενδιάμεσο, κλπ.
μου αρέσει προσωπικά το 'θεατρικό' σκηνικό, δλδ αυτό που ναι μεν δείχνει πραγματικότητα, έχει όμως το κατιτίς του εξωπραγματικού, κλπ.
2. στόρυ
μια μικρή ομάδα ανθρώπων που ζουν στη 'γειτονιά', συγχρωτίζονται, ζουν, μιλάνε, ονειρεύνται, αντιδρούν.
ο τίτλος είναι ενδεικτικός: ένας νέος που θέλει να ξεφύγει, να πάει αλλού (Αυστραλία), κουβαλώντας ωστόσο στο πορτοφολάκι του ένα γιασεμί, που είναι τόσο σκληρός αλλά και τόσο δεμένος μαζί του: ο έρωτας της αγαπημένης και η σκέψη του φευγιού, η μια να θέλει να νικήσει την άλλη.
η αυλή είναι αυτή που έζησαν πραγματικά ή νοσταλγικά, μα το ίδιο θετικά νοηματοφόρα, η αυλή δλδ η κοινωνία του εξήντα. το όνειρο της κοπελιάς που έρχεται από χωριό να κατακτήσει το στερέωμα της πρωτεύουσας, ο νεαρός που δε βρίσκει πώς να ζήσει στη φτωχογειτονιά, η γυναίκα που έχει γίνει η πλύστρα με τον ακαμάτη και μάλλον δοσίλογο στο καφενείο, η οικογένεια με τα ιδανικά, την αγάπη ανάμεσα σε συζύγους και το παιδί, την ελπίδα που δίνει η αγάπη, τις ιδέες που εκείνη την εποχή λογοκρίνονται και οδηγούν στη φυλακή, την ερωτευμένη γυναίκα που περιμένει το γράμμα από τον αγαπημένο που είναι στα ξένα, τον περιπτερά που είναι ο 'προύχοντας' της περιοχής,
...
με τα αστειάκια του, το δάκρυ του, τη σκέψη του, κυρίως όμως την αισιοδοξία και την τροφή για σκέψη, τους προσεγμένους διαλόγους του (θα επανέλθω)
το στόρυ έχει ένα σκοπό:
να μυήσει τους μικρότερους στην αισθητική της μουσικής του μίκη θεοδωράκη
και να ευχαριστήσει τους μεγαλύτερους γιατί δική τους είναι η αισθητική πολλών γενιών τώρα που ανέδειξε και τράφηκε με τη μουσική αυτή.
έτσι το έργο ξετυλίγεται ανάλαφρα και παιδικά, μα όχι ανώφελα και αδιάφορα προς τους μεγάλους συνοδούς.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ.
ΑΞΙΖΕΙ
η ιδέα λοιπόν είναι λαμπρή:
δεν είναι το κοινό παραμύθι που ο τυχόν γονιός ή εκπαιδευτικός θέλει να βγει έξω να καπνίσει γιατί τον έχουν πρήξει τα μικρά που κουβαλάει μαζί του για ένα έργο που δε βλέπεται. ένα ανάλαφρο εργάκι που αν το βλέπαμε βράδυ, ευχαρίστως θα πηγαίναμε σε κανα ταβερνάκι απ΄ αυτά τα λίγα της εποχής, και θα βλέπαμε το διπλανό μας με λιγότερη αδιαφορία απ' ό,τι στο φαστ φουτ της κουλτούρας και της κουζίνας.
ΠΡΟΤΑΣΗ\
επειδή είπα ότι θα επανέλθω:
στους διαλόγους που είναι ανάλαφροι, υπάρχει τρόπος να μείνει ένας μεγάλος και στη βάση τους να εξηγήσει πολλά και πολύ σπουδαία κοινωνικά θέματα όπως: λογοκρισία, φυλακή, κουτσομπόλης, εκμετάλλευση, οικονομική μετανάστευση, όραμα, κλπ.
πραγματικά είναι μια πλατφόρμα για διαπαιδαγώγηση.
άλλη πρόταση:
σε μια τάξη μαθαίνεις στα πιτσιρίκια κάποια από τα τραγούδια του θοδωράκη,
και μετά παίρνεις την τάξη και τη φέρνεις έτσι προετοιμασμένη σ' αυτό το υπέροχο θέατρο.
ε, εγώ σας λέω πως είναι μια υπέροχη ιδέα. τα παιδιά θα νιώσουν τη διάδραση του μαθήματος και του πολιτισμού, κι οι συνοδοί τους θα περάσουν πανέμορφα...
Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2010
atheneum, 28-1-2010. η λογιοσύνη της μαργαρίτας δαλμάτη
Μαργαρίτα δαλμάτη
Διαπρεπής μουσικός και ιστορικός της μουσικής.
Στα 85 της, ως ιέρεια της επιστήμης, μυεί το κοινό με μια ομιλία της στη μουσική του 17ου αιώνα στην Ευρώπη.
Αναφέρει τους μεγάλους μουσουργούς. Τα ονόματά τους. Πού γεννήθηκαν. Δραττόμενη από αυτό το ιστορικό γεγονός, το οποίο κατέχει, η κυρία δαλμάτη συναναφέρει κάθε ιστορικό γεγονός που επηρέασε τη χώρα όπου γεννήθηκαν οι προσωπικότητες αυτές,
Μέσω της ιστορίας του τόπου τους
Εξηγεί
Τη βιογραφία των ανθρώπων αυτών,
Την πορεία τους προς άλλες χώρες και τα αίτια αυτών των διαδρομών, και στη συνέχεια
Πάντα με τη δύναμη της μύησης, μας εξηγεί
Το μουσικό τους έργο, τις επιδράσεις που δέχτηκαν ή που καταχώρησαν στο ζωντανό οργανισμό της μουσικής ανά τους αιώνες.
Η κυρία δαλμάτη, με μιαν ακρίβεια
Φοβερή
Μιλά,
Εξηγεί
Κάνει κατανοητό
Μυεί
Μυεί,
Δλδ ΔΙΔΑΣΚΕΙ, δίνει –κι εγώ είμαι νεοσσός που τράφηκα από εκείνη-
Χωρίς ίχνος εξωτερικού στοιχείου:
στα χέρια της,
δε βαστά κιτάπια και χαρτιά.
Ούτε καν ένα μικρό σημειωματάκι,
Ένα πλάνο,
Ένα κάτι.
ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΑΡΕΚΚΛΙΝΕΙ ΤΗΣ ΕΞΟΧΗΣ ΔΟΜΗΣ ΤΗΣ ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΣΤΙΓΜΗ!
Σκύβω να τη φιλήσω στο τέλος.
Είναι τόσο χαρούμενη, τόσο ζωντανή, τόσο έξοχη, τόσο ζεστή, όσο ένα σπουργίτι μπροστά σ’ ένα ζεστό ψίχουλο, μια κρύα νύχτα.
Το ζεστό ψίχουλο είναι η αγάπη που ενέπνευσε σε όλους μας, και μας ευεργέτησε με αυτήν.
Εκείνη είναι το χαρούμενο σπουργίτι που όλα τα κάνει μόνη, φτεροκοπώντας μέχρι τη στιγμή της τελικής νοσηλείας της.
Κρύος κόσμος είναι ο κόσμος όπου η Μαργαρίτα ζει με απόλυτη διακριτικότητα και αξιοπρέπεια που
Αυτή η αξιοπρέπεια είναι μύηση στις αξίες της ζωής
Και διδασκαλία.
Η λογιοσύνη της ΚΥΡΙΑΣ δαλμάτη
Είναι η
Μουσική
Η ιστορία της μουσικής
Η φιλολογία
Η λογοτεχνία………
Ο λόγος είναι η αρμονία, εξ ού και οι σχέσεις της μουσικής με τα μαθηματικά
Ο λόγος της κυρίας δαλμάτη ήταν πάντα αρμονικός και γενναιόδωρος.
Μουσικός, καθηγήτρια μουσικής, καθηγήτρια ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο,
Ιδιαιτέρα γραμματεύς του αείμνηστου Μακαρίου Αρχιεπισκόπου Κύπρου
Μεταφράστρια στα ελληνικά διαπρεπών συγχρόνων ιταλών διανοουμένων
Μελετητής της λογοτεχνίας με εξαιρετικές δημοσιεύσεις ο καβάφης του 64 είναι από τις πιο πρωτοπόρες κριτικές ματιές στο έργο του
Λογοτέχνις η ίδια με βιβλία που εξαντλήθηκαν
-και αδικήθηκαν-
Ποιήτρια με διεθνή αναγνώριση,
-=μου τη σύστησε ο Άδωνης’ όταν τους τιμούσαν, και τον παγκόσμιο άραβα ποιητή άδωνη και τη μαργαρίτα μας στην ίδια πόλη της Ιταλίας, κι έτσι γνωρίστηκαν μεταξύ τους,
εκδότης του περιοδικού ‘πλατεία αμερικής’
πλατεία αμερικής…
το σπουργίτι μας, έμενε εκεί.
Η εταιρεία που ίδρυσε η Μαργαρίτα υπόσχεται τέτοιο καιρό του χρόνου να γίνει παρουσίαση και του φιλολογικού-λογοτεχνικού της έργου, με τη συνεισφορά προσωπικοτήτων των γραμμάτων.
Μαργαρίτα, δε μίλησα για τη λογιοσύνη σου.
Στο όνομά της, στο όνομα της υπόσχεσης όλων των μαθητών σου να αγωνιστούμε με τις δικές σου αξίες στη ζωή μας,
Θέλω να διαβάσω αυτό το ποίημα που μου έδωσε χτες ο θωμάς:
(ο θωμάς καραχάλιος είναι ο πρόεδρος του συλλόγου των φίλων της παλαιάς μουσικής)
ήταν εκεί. η εκδήλωση ήταν ανάλογη του ύφους και της καλοσύνης της, περάσαμε εξαιρετικά. στο τέλος ήρθε μια κοπελιά και είπε: κάποιος έχει γράψει στο διαδίκτυο και το 'χουμε εκτυπώσει και βάλει στην είσοδο της αίθουσας,,,
χαμογέλασα.
η εκδήλωση είχε απίστευτα υψηλό μουσικό επίπεδο. το πρόγραμμα βασισμένο σε μεγάλα έργα μεταξύ 1650 και 1750.
Διαπρεπής μουσικός και ιστορικός της μουσικής.
Στα 85 της, ως ιέρεια της επιστήμης, μυεί το κοινό με μια ομιλία της στη μουσική του 17ου αιώνα στην Ευρώπη.
Αναφέρει τους μεγάλους μουσουργούς. Τα ονόματά τους. Πού γεννήθηκαν. Δραττόμενη από αυτό το ιστορικό γεγονός, το οποίο κατέχει, η κυρία δαλμάτη συναναφέρει κάθε ιστορικό γεγονός που επηρέασε τη χώρα όπου γεννήθηκαν οι προσωπικότητες αυτές,
Μέσω της ιστορίας του τόπου τους
Εξηγεί
Τη βιογραφία των ανθρώπων αυτών,
Την πορεία τους προς άλλες χώρες και τα αίτια αυτών των διαδρομών, και στη συνέχεια
Πάντα με τη δύναμη της μύησης, μας εξηγεί
Το μουσικό τους έργο, τις επιδράσεις που δέχτηκαν ή που καταχώρησαν στο ζωντανό οργανισμό της μουσικής ανά τους αιώνες.
Η κυρία δαλμάτη, με μιαν ακρίβεια
Φοβερή
Μιλά,
Εξηγεί
Κάνει κατανοητό
Μυεί
Μυεί,
Δλδ ΔΙΔΑΣΚΕΙ, δίνει –κι εγώ είμαι νεοσσός που τράφηκα από εκείνη-
Χωρίς ίχνος εξωτερικού στοιχείου:
στα χέρια της,
δε βαστά κιτάπια και χαρτιά.
Ούτε καν ένα μικρό σημειωματάκι,
Ένα πλάνο,
Ένα κάτι.
ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΑΡΕΚΚΛΙΝΕΙ ΤΗΣ ΕΞΟΧΗΣ ΔΟΜΗΣ ΤΗΣ ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΣΤΙΓΜΗ!
Σκύβω να τη φιλήσω στο τέλος.
Είναι τόσο χαρούμενη, τόσο ζωντανή, τόσο έξοχη, τόσο ζεστή, όσο ένα σπουργίτι μπροστά σ’ ένα ζεστό ψίχουλο, μια κρύα νύχτα.
Το ζεστό ψίχουλο είναι η αγάπη που ενέπνευσε σε όλους μας, και μας ευεργέτησε με αυτήν.
Εκείνη είναι το χαρούμενο σπουργίτι που όλα τα κάνει μόνη, φτεροκοπώντας μέχρι τη στιγμή της τελικής νοσηλείας της.
Κρύος κόσμος είναι ο κόσμος όπου η Μαργαρίτα ζει με απόλυτη διακριτικότητα και αξιοπρέπεια που
Αυτή η αξιοπρέπεια είναι μύηση στις αξίες της ζωής
Και διδασκαλία.
Η λογιοσύνη της ΚΥΡΙΑΣ δαλμάτη
Είναι η
Μουσική
Η ιστορία της μουσικής
Η φιλολογία
Η λογοτεχνία………
Ο λόγος είναι η αρμονία, εξ ού και οι σχέσεις της μουσικής με τα μαθηματικά
Ο λόγος της κυρίας δαλμάτη ήταν πάντα αρμονικός και γενναιόδωρος.
Μουσικός, καθηγήτρια μουσικής, καθηγήτρια ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο,
Ιδιαιτέρα γραμματεύς του αείμνηστου Μακαρίου Αρχιεπισκόπου Κύπρου
Μεταφράστρια στα ελληνικά διαπρεπών συγχρόνων ιταλών διανοουμένων
Μελετητής της λογοτεχνίας με εξαιρετικές δημοσιεύσεις ο καβάφης του 64 είναι από τις πιο πρωτοπόρες κριτικές ματιές στο έργο του
Λογοτέχνις η ίδια με βιβλία που εξαντλήθηκαν
-και αδικήθηκαν-
Ποιήτρια με διεθνή αναγνώριση,
-=μου τη σύστησε ο Άδωνης’ όταν τους τιμούσαν, και τον παγκόσμιο άραβα ποιητή άδωνη και τη μαργαρίτα μας στην ίδια πόλη της Ιταλίας, κι έτσι γνωρίστηκαν μεταξύ τους,
εκδότης του περιοδικού ‘πλατεία αμερικής’
πλατεία αμερικής…
το σπουργίτι μας, έμενε εκεί.
Η εταιρεία που ίδρυσε η Μαργαρίτα υπόσχεται τέτοιο καιρό του χρόνου να γίνει παρουσίαση και του φιλολογικού-λογοτεχνικού της έργου, με τη συνεισφορά προσωπικοτήτων των γραμμάτων.
Μαργαρίτα, δε μίλησα για τη λογιοσύνη σου.
Στο όνομά της, στο όνομα της υπόσχεσης όλων των μαθητών σου να αγωνιστούμε με τις δικές σου αξίες στη ζωή μας,
Θέλω να διαβάσω αυτό το ποίημα που μου έδωσε χτες ο θωμάς:
(ο θωμάς καραχάλιος είναι ο πρόεδρος του συλλόγου των φίλων της παλαιάς μουσικής)
Ταφή στη θάλασσα
Το ρούχο της ψυχής μου έχει παλιώσει
Και κάνει ψύχρα.
Όταν θα’ χω καινούριο, θα ‘θελα
Τούτο το παλιό να το ρίξω στη θάλασσα
Σ’ αυτή τη θάλασσα που φυλάει κοράλλια και μαργαριτάρια, και τα ναυάγια
Και καθρεφτίζει τον ουρανό.
Την έχω δει σε τέλεια ακινησία,
Την έχω δει φουρτουνιασμένη
Την έχω δει ν’ ανατριχιάζει σαν εμάς,
Ή να κοντανασαίνει
Είναι το σπίτι μου.
Θα’ θελα να ξαναγυρίσω σπίτι.
Να γίνω ένα με τα βότσαλα στο βυθό της, που για χρόνια και χρόνια τα λειαίνει
Το χάδι της το ακατάπαυστο,
Κι ύστερα μ’ ένα κύμα της τα βγάζει στη στεριά
Μαζί με άδεια κοχύλια.
Μα εγώ δε θέλω να με ξαναβγάλει στη στεριά.
Θα μια ο μουσαφίρης που ήρθε γι α λίγο
Και μένει για πάντα.\
Θα νιώθω να με διαπερνά
Ο ενάλιος κόσμος
Να ‘ρχονται τα μικρά ψαράκια να με τσιμπούν
Για να ξυπνήσω,
Κι εγώ να μη ξυπνάω, όπως τότε
Που με ξυπνούσανε πρωί για το σχολειό.
Μαργαρίτα Δαλμάτη
ήταν εκεί. η εκδήλωση ήταν ανάλογη του ύφους και της καλοσύνης της, περάσαμε εξαιρετικά. στο τέλος ήρθε μια κοπελιά και είπε: κάποιος έχει γράψει στο διαδίκτυο και το 'χουμε εκτυπώσει και βάλει στην είσοδο της αίθουσας,,,
χαμογέλασα.
η εκδήλωση είχε απίστευτα υψηλό μουσικό επίπεδο. το πρόγραμμα βασισμένο σε μεγάλα έργα μεταξύ 1650 και 1750.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)