ο νίκος αϊβαλής, ένας άνθρωπος. ο ορέστης του ρίτσου.

γνώρισα τον νίκο αϊβαλή στο σπίτι της ζωγράφου ειρήνης γκόνου.
η αιτία ήταν η απαγγελία του άδωνη, στη μετάφρασή μου 'οι αναλογίες και οι αρχές'.
παρόλο που δε φαίνεται με την πρώτη (πάντα), είμαι αρκετά στριμμένη, τόσο ώστε να έχω παρατηρήσεις και για την απαγγελία και για τη μουσική. βλέπεις, άμα αγαπάς κάτι τόσο πολύ όσο εγώ τον άδωνη, όλα φαίνονται αλλιώτικα.
ο μιχάλης ανδρονίκου ο μουσικός, νέος κιόλας, πήρε μάλλον ανάποδες. ασφαλώς είχε τόσο το δικαίωμα να πει τη γνώμη του, όσο κι εγώ τη δική μου.
ο αϊβαλής; φυσικά, ασφαλώς το ίδιο δικαίωμα έχουμε όλοι. ο νίκος όμως άνοιξε ακόμη πιο πολύ τα μεγάλα του μάτια κι άκουγε τις σαχλαμάρες μου.
χωρίς να κρίνει ή να κατακρίνει τίποτα. ήταν ένα βλέμμα που σε τραβούσε μέσα και μια ακοή που σε γέμιζε σοβαρότητα, ακόμη κι αν δεν την είχες από πριν.
εκεί γνώρισα το νίκο.
ο νίκος αϊβαλής είναι άνθρωπος.
αν όλοι είμαστε διογένηδες και ψάχνουμε άνθρωπο με φανάρι, θα τον φωτίζαμε όλοι από πολλές πλευρές.
σε κάποια στιγμή, ο νίκος μου έστειλε ένα μήνυμα: είσαι να κάνουμε μαζί μια εκπομπή στο τρίτο;
μεταφράστε την ευγένεια: αυτός κάνει μια εκπομπή. ήταν ο τρόπος του να με καλέσει.
'ναι χωρίς επιφύλαξη', απάντησα, διαισθητικά, και μετά έλεγα στον εαυτό μου 'πού πας ρε καραμήτρο, τι να πεις εσύ;'
η ευαισθησία αυτού του ανθρώπου ήταν τρομερή.
τον συνάντησα 15 λεπτά πριν την εκπομπή 'λάιβ', στην κουβέντα μου είπε: 'σας παρακαλώ, δε θα συζητήσουμε καθόλου για την εκπομπή, γιατί κάποιοι άνθρωποι, κι εσείς μάλλον, διστάζουν να πουν στον αέρα κάτι που έχουν συζητήσει και το ξέρω εγώ. θα κάνουμε την εκπομπή έτσι, χωρίς προετοιμασία'.
η λεπτότητά του και η ευγένειά του δε λέγονται.
και όντως, ως γνήσιος οικοδεσπότης, μ' έκανε να νιώσω τόσο άνετα, ...
τόσο, που χάρη σ' εκείνη την εκπομπή έκανα πολλούς φίλους.

το σάββατο, πήγα και είδα στο θέατρο ΄έναστρον' τον νίκο. Ορέστης, του γιάννη ρίτσου.
μουσική ο μιχάλης ανδρονίκου.
σκηνοθεσία ο νίκος αϊβαλής.
τα λόγια του ορέστη, ο νίκος αϊβαλής.
ο λόγος του ρίτσου, ο νίκος αϊβαλής.
ο νίκος αϊβαλής μόνος στη σκηνή, μπροστά μας.
όχι.
δεν ήταν ο νίκος.
ήταν ένας άνθρωπος-ρίτσος.
οι στίχοι ξέφευγαν από το στόμα του με τέτοια δεσιά, που σε έπαιρναν και σε πήγαιναν από το χέρι, στον τόπο όπου κατανοείς όσα η τέχνη ώρες-ώρες σου στερεί, όταν είσαι τόσο κυριολεκτικό άτομο όσο εγώ ας πούμε, και χάνεσαι στο κενό ανάμεσα στις λέξεις και τους στίχους και τις στροφές και τις παύλες και τις ανάπαυλες.

εκεί
είχες μπροστά σου έναν ηθοποιό γεμάτο φως που έβγαινε ο λόγος του ρίτσου από τη στάση του εκεί μπροστά σου, και δε σ' άφηνε να κουνηθείς, δεν άφηνε το μυαλό σου να φύγει από αυτή την απίστευτη ερμηνεία του ρίτσου.
απίστευτη ερμηνεία.
να νιώθεις ρίτσο επειδή τον ένιωσε ο νίκος, έτσι άπλετα, έτσι οδυνηρά, έτσι συνεχόμενα και δημιουργικά. ο λόγος, οι παύσεις, οι ακοές πίσω, στην προετοιμασία του έργου, τα εικαστικά συμπληρώματα που δυνάμωναν την παρουσία του νίκου,

δεν είχα ξαναδεί ρίτσο τόσο απόλυτο.
ούτε καν όταν άκουγα τον ίδιο, δεν είμουνα τόσο υποταγμένη στην ακοή.
ο νίκος με έκανε να νιώθω υποταγμένη στην ακοή του κάθε στίχου, να ακούω και ναι, να καταλαβαίνω, εγώ η αδαής, στον τρόπο της σιωπής του νίκου την έννοια των στροφών του ρίτσου.
απόλυτη ερμηνεία.
απόλυτη ερμηνεία.

νομίζω ότι όσοι είδαν αυτή την παράσταση δεν πρόκειται να την ξεχάσουν ποτέ.
ο νίκος αϊβαλής ανέβασε ρίτσο.

μέσα μας.
εύχομαι στο νίκο καλή συνέχεια, και σ' εμάς να τον βλέπουμε και να καμαρώνουμε που γνωρίσαμε και είδαμε το νίκο στην έκφρασή του όλη.