Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014

1971. Βέλγιο, V. το σχολείο Virgo Sapiens και τα δώρα του...

στο σχολείο μου, μετά 'τις δικές μου ενέργειες', βρέθηκα στην τάξη που αναφερόταν ως 'ποεζί'. δεν καταλάβαινα γιατί την έλεγαν έτσι, νόμιζα πως σ'αυτή την τάξη βάζουν παιδιά που τα ενδιαφέρει η λογοτεχνία -πράγμα που με κάλυπτε απίστευτα-. φυσικά δεν ήταν έτσι: ποεζί ονόμαζαν την προτελευταία τάξη του λυκείου γιατί στο μάθημα της μητρικής γλώσσας, δλδ τα γαλλικά, εξηγούσαν μόνο ποιητικά κείμενα, αντίθετα από την τελευταία τάξη που ονομαζόταν 'ρετορίκ', γιατί εκεί έκαναν μαθήματα γύρω από τον πεζό λόγο.

η διδασκαλία της μητρικής γλώσσας μου άφησε μια τεράστια εμπειρία, και εδώ που τα λέμε, μου έδωσε το πάνω χέρι στη διδασκαλία μιας γλώσσας που ασφαλώς, τουλάχιστον τότε, δεν ήταν δική μου, πλην όμως ήταν μια γλώσσα που γνώριζα με το δικό μου 'βιβλικό' τρόπο.
κάθε μήνα, τα παιδιά έπρεπε να κάνουν 'κόντ ραντύ' προφορικό ένα βιβλίο γαλλικής λογοτεχνίας, όποιο ήθελαν, και αναγκαστικά είχαν διαβάσει εκείνο το μήνα.
εγώ, με τον αγώνα που έκανα να καταφέρω να γραφτώ σ'αυτή την τάξη, με τις απίστευτες ώρες να βρω τα βιβλία, να καταλάβω τι λένε, να δω τι ζητάνε από το διάβασμα, να πάρω πρέφα το λεγόμενο 'ζουρνάλ ντε κλας', πράγματα εντελώς πρωτόγνωρα, δεν είχα πάρει στα σοβαρά την ανακοίνωση για την υποχρέωση του 'κοντ ραντύ' compte-rendu...
ήρθε η σειρά μου.
τι να πω; ποιο βιβλίο είχα διαβάσει; (μεταξύ μας κανένα). πώς όμως να τους το πω, φοβόμουν πως αν το έλεγα, θα έβρισκαν πάλι ευκαιρία να με βάλουν όπως ήθελαν σε μια τάξη μικρότερη, άρα; άρα αποφάσισα να πω ΨΈΜΑ.
τελικά μερικα΄ψέματα δεν είναι και τόσο ψέματα, αλλά αυτό θα το συζητήσουμε άλλοτε, ας το έχουμε κρατούμενο.
εμένα λοιπόν, όταν ήρθε η σειρά μου κι έπρεπε να πω κάτι για το βιβλίο που είχα διαβάσει (ενώ δεν είχα καιρό να το διαβάσω τότε), θυμήθηκα ένα από τα πάμπολλα βιβλία γαλλικής λογοτεχνίας που είχα διαβάσει όταν ήμουν στην ελλάδα -θα ξαναγράψω και γι'αυτό, για το τί καθηγητές έχω γνωρίσει, αιωνία τους η μνήμη.
έτσι λοιπόν, μπροστά στα στρογγυλά μάτια της Μαντάμ Ραϊρ, είπα: ο Ρινόκερως του Ιονέσκο.
είπα ότι ο Ιονέσκο ήταν Ρουμάνος που έμαθε γαλλικά και μετά έγραφε γαλλικά -με είχε εντυπωσιάσει εμένα την ξένη αυτό, τότε που ήμουν στην ελλάδα- (κι αυτό για μένα σήμαινε ότι τα γαλλικά του Ιονέσκο ήταν πιο κοντά στο επίπεδό μου, απλά δλδ), και την απόσταση που είχε από την κοινωνία των ρινοκέρων κάποιος που δεν ήθελε να μεταμορφωθεί σε ρινόκερο, και πάλευε να κρατήσει την ταυτότητά του, και παιζόντουσαν οι φιλίες του, η ψυχή του, ανάμεσα σ'αυτόν και την κοινωνία κλπ.
- και πώς σου ήρθε να διαβάσεις θέατρο; με ρώτησε η κα Ραϊρ.
- το θέατρο, που το διαβάζεις χωρίς να βλέπεις τίποτα, αλλά διαβάζεις τις σημειώσεις πώς το επιθυμεί ο συγγραφέας του, σου επιτρέπει να μπεις σ' έναν κόσμο, να τον φανταστείς εσύ, και να τον κάνεις δικό σου. είναι πιο στενή η σχέση με το κείμενο από την παράσταση όπου βλέπεις τι έχει αποφασίσει ο σκηνοθέτης ανάμεσα σε σένα που το διαβάζεις και το συγγραφέα που το έχει γράψει.
(πράγματι, έκανα χρόνια και χρόνια μέχρι να αποφασίσω να δω θέατρο, που το διάβαζα μετά μανίας...)
τώρα, για να πω και κάποιες συμπληρωματικές αλήθειες, με γοήτευαν τα κενά που υπήρχαν στις σελίδες ενός θεατρικού έργου, όπως και τα κενά στις σελίδες της ποίησης. όταν ιδρώνεις να θυμηθείς αν το γράμμα θ είναι θ ή φ, ή αν το γράμμα 'ζ' είναι ζ ή χ, κ.ο.κ., το κενό στη σελίδα σε γοητεύει και σ'αφήνει να σκεφτείς και να συμπληρώσεις μπροστά στην ενδεχόμενη δυσλεξία σου, για τήν οποία φυσικά κανείς δεν έκανε λ΄γοο τότε.
όταν τέλειωσα την παρουσίαση του βιβλίου, η ραϊρ ρώτησε αν κάποιος από τους συμμαθητές μου είχε διαβάσει το Ρινόκερο, ή γνώριζε τον Ιονέσκο. νέκρα. τότε η ραϊρ τους είπε: να το διαβάσετε, αλλά όχι φέτος, του χρόνου... χα χα χα.
οι μετοχές μοναξιάς αλλά και ψευδούς ανωτερότητας μεγάλωναν μέσα μου.
τη μοναξιά που ένιωθα στο σχολείο την έλυνα με λάθος περιβάλλοντα, όπως το πανεπιστήμιο κι οι βιβλιοθήκες του. αυτά τα λάθος περιβάλλοντα ήταν σωτήρια για μια εξέλιξη και μια σκέψη γύρω από τη ζωή: να βρίσκεις τρόπο, όταν πολύ συχνά νιώθεις σίγουρος ότι δεν μπορείς να ενταχθείς κάπου (πικρό αυτό), να έχεις ένα δικό σου δρόμο. που τον φτιάχνεις με τα χέρια σου.
στην τάξη της 'ποεζί' είχαμε κι ένα μεγάλο όνομα. το μεθυσμένο καράβι.
θα μιλήσουμε γι'αυτό ... προσεχώς!
( :) συνεχίζεται

Δεν υπάρχουν σχόλια: