Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2008

για τις αραβικές σπουδές

μια ανακοίνωση στα πλαίσια της ημερίδας:

(...)
Γνωστικό αντικείμενο ‘Αραβολογία’ στη φιλοσοφική σχολή σημαίνει ότι επιτέλους, το ενδιαφέρον μας για τον αραβικό κόσμο οφείλει να τεθεί μέσα στα πλαίσια
- Αφενός αναγνώρισης της κοινής πορείας μας μέσα στην ΙΣΤΟΡΙΑ του ευρασιατικού πολιτισμού,
- Αφετέρου διερεύνηση και σεβασμός της ταυτότητας του ‘Άλλου’, σ’ αυτό που όντως του ανήκει, δλδ την αραβική γλώσσα, και συνεπώς λογοτεχνία και φιλολογία.
Η Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών παρέχει σήμερα δύο μαθήματα αραβικού πολιτισμού, ένα μάθημα ιστορίας της αραβικής λογοτεχνίας, ένα μάθημα αραβικής γραμματολογίας και πολιτισμού, αυτά από μεριάς μου. Παρέχει επίσης μαθήματα με αναφορά στο Ισλάμ, στα οποία μετέχουμε τουλάχιστον τρεις συνάδελφοι. Στο Διδασκαλείο Ξένων Γλωσσών γίνονται μαθήματα εκμάθησης αραβικής γλώσσας, όπου έλληνες γεννημένοι στον αραβικό κόσμο, και άραβες ελληνομαθείς, διδάσκουν τη γλώσσα.

Η γνωριμία των Αράβων με τους Έλληνες είναι τέτοια, που ενώ έζησαν ως οι δυο ισχυρές αυτοκρατορίες του μεσαίωνα που είχαν πολλαπλές πολεμικές συρράξεις, εν τούτοις, στην ιστορία και των δυο λαών έμεινε ως κορυφαίο γεγονός η πολιτιστική τους συγγένεια, και ακόμη περσότερο, αδελφοσύνη:
Αλ-μοάλιμ αλ-θάνι, ονόμασαν οι Άραβες το μεγάλο φιλόσοφό τους Φαράμπι, ήτοι, δεύτερο δάσκαλο. Πρώτο, θεωρούσαν τον Αριστοτέλη.
Πρέπει όντως να είσαι πολύ σίγουρος για την αξία σου, όταν τολμάς και αναγνωρίζεις τον Άλλον, εν προκειμένω τον Έλληνα, ως μεγάλο αδελφό σου (και όχι ως …μπιγκ μπράδερ!).

Όταν ο Ιωάννης Δαμασκηνός θίγει ζητήματα του Ισλάμ είναι πολύ προσεκτικός και φαίνεται μάλλον να γνωρίζει το Κοράνι, άλλωστε ζούσε στο περιβάλλον του και γνώριζε προφανώς αραβικά. Αργότερα, και έστω για λόγους αντιρρητικούς, ο Νικήτας Βυζάντιος, μόλις τον 9ο αιώνα, επιχειρεί να μεταφράσει το Κοράνι για πρώτη φορά παγκοσμίως. Οι Βυζαντινοί μεταφράζουν έργα από τα αραβικά, ενώ ταυτόχρονα δέχονται σε χριστιανικές μονές εντός των εδαφών της βυζαντινής αυτοκρατορίας μουσουλμάνους με στόχο τη συ-ζήτηση για επιστημονικά και ενίοτε πνευματικά θέματα, όπως στην περίπτωση του μεγάλου τυφλού ποιητή Μαάρι, ή του φιλοσόφου Φαράμπι.
Για τον τομέα των μεταφράσεων από μεριάς των Αράβων, δε θα κάνω λόγο, έχουν γραφτεί τόσα πολλά …

Θα μπορούσαμε να μιλάμε ατέλειωτες ώρες για την πολιτιστική συγγένεια μεταξύ αραβικού κόσμου και ελληνικού.
Απόδειξη
- της συγγένειας των δύο πολιτισμών, και
- της ανάγκης οργάνωσης αραβικών σπουδών στην Ελλάδα
είναι το γεγονός, τα γηραιότερα και ισχυρότερα πανεπιστήμια στην Ευρώπη και Αμερική, δλδ χώρες πέραν του αραβικού και ελληνικού κόσμου, έχουν
- Πρώτον αραβικές σπουδές
- Και δεύτερον, έχουν ιδιαίτερο τομέα ελληνο-αραβικών.

Η ενασχόλησή μου με τον τομέα των αραβικών σπουδών έγινε ακριβώς σε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο, από τα αρχαιότερα της νεότερης Ευρώπης: το πανεπιστήμιο της Λουβαίν ιδρύθηκε το 1425. Ανέπτυξε ελληνική φιλολογία από το 1517, και ενέταξε την αραβική φιλολογία το 1615 .
Ας μείνω σ’αυτό το παράδειγμα.

Τα ελληνικά δεδομένα τώρα, και μάλιστα μόνο για τον 20ο αιώνα, για να μην κουράσω τη σεβαστή ομήγυρη.
Από το έργο του Χ. Νομικού ,
με θέμα την αραβική ιστορία,
έως τον Ν. Ψυρούκη ,
αναφερόμενο στον αραβικό κόσμο και τον ελληνισμό,
τον Παναγιώτη Βατικιώτη ,
στις πολιτικές επιστήμες,
έχουμε μια σειρά Ελλήνων διεθνών προσωπικοτήτων –σημειωτέον Αιγυπτιώτες- που έλαμψαν στον τομέα των αραβικών σπουδών.
Στην ίδια κατηγορία ανήκουν
και ο Αλέξανδρος Παπαδόπουλος,
Ο ειδικός της ισλαμικής τέχνης και δυστυχώς άγνωστος στην πατρίδα μας, καθώς
και ο Δ. Γούτας, ειδικευμένος στην αραβική φιλοσοφία και φιλολογία.
Στην κατηγορία αυτών που πάλεψαν και εδώ στην Ελλάδα οφείλουμε να συμπεριλάβουμε
και πάλι το Δημήτρη Γούτα,
τον Αναστάσιο Γιαννουλάτο, νυν αρχιεπίσκοπο Αλβανίας,
το Γρηγόρη Ζιάκα,
το Βασίλη Χρηστίδη.

Δηλαδή, ενώ μεν δεν έχουμε οργανωμένες αραβικές σπουδές στην Ελλάδα, είχαμε και έχουμε αραβολόγους διεθνούς κύρους, για τους οποίους σαφώς ευκολότερο ήταν να ζήσουν και να διαπρέψουν στο εξωτερικό. Το σχήμα είναι στα όρια του οξύμωρου και του λυπηρού.

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών ιδρύθηκε το 1836-7 με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα.
Ήδη το 1909, στη Σμύρνη, ο ιστορικός και νομικός Νικόλαος Ελευθεριάδης αναφερόταν στη χρησιμότητα αλλά και την αργοπορία της ίδρυσης αραβικών σπουδών στην Ελλάδα .

Τα επιχειρήματα ίδρυσης οργανωμένων αραβικών σπουδών συνεχίζουν να είναι τα ίδια. Όσο για την αργοπορία του 1909 μπορεί να είναι αφ εαυτής επιχείρημα που κινητοποιεί τους επιστήμονες και την κοινωνία μας…

Η Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Σπουδών Μέσης Ανατολής ιδρύθηκε στην Αθήνα το 2003. Επιδιώκει να συσπειρώσει ακραιφνώς Έλληνες επιστήμονες ασχολούμενους με κάθε επιστημονικό αντικείμενο που άπτεται της Εγγύς και Μέσης Ανατολής. Σκοπός μας είναι η καλλιέργεια και προώθηση αυτών των σπουδών στα ελληνικά Πανεπιστήμια, οργανωμένα πλέον και όχι σποραδικά ή απομονωμένα.
Θέση μας είναι η ίδρυση αραβικών σπουδών σε σχολές φιλολογίας, ώστε η βάση να είναι διερεύνηση του πολιτισμού με βάση τη γλώσσα, που θεωρούμε ραχοκοκαλιά, γεωγραφία του πολιτισμού κατά κάποιο τρόπο.
Η γειτνίαση που θα επιτρέπει την κινητικότητα των φοιτητών μας προς τον αραβικό κόσμο, και η αγάπη που έχουμε ως χώρες μεταξύ μας, θα μας επιτρέψουν όχι μόνο τη συνεργασία στην εκμάθηση της αραβικής γλώσσας, αλλά θα συνδράμουν στην ειρηνική ανάπτυξη των πολύπαθων λαών μας.

(...)

σΤΟ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ της ΠPEΣΒΕΙΑΣ της AΡΑΒΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ της ΑΙΓΥΠΤΟΥ
στην Αθήνα

ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ
(ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ)


την Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2008 και ώρα 19.00
στην αίθουσα του Αιγυπτιακού Μορφωτικού Κέντρου Αθηνών
(Πανεπιστημίου 6, 3ος όροφος)
Στην Ημερίδα συμμετέχουν κατ’ αλφαβητική σειρά:
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΖΙΑΚΑ, Λέκτωρ ΑΠΘ
ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ, Σύμβουλος Υπουργείου Πολιτισμού, Τμηματάρχης Διευθύνσεως Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΕΛΕΝΗ ΚΟΝΔΥΛΗ, Αν. Καθηγήτρια Αραβολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών & Πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρίας Σπουδών Μέσης Ανατολής
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΑΚΡΑΚΗΣ, Υπεύθυνος Έδρας ΟΥΝΕΣΚΟ, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης
ΜΟΥΧΑΜΑΝΤ ΑΛ ΧΑΖΜΗ, Πρόεδρος Ελληνοαραβικού Επιμελητηρίου
ΧΑΣΑΝ ΜΠΑΝΤΑΟΥΙ Επ. Καθηγητής ΑΠΘ
ΚΕΛΛΥ ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ Αν. Καθηγήτρια Νομικής Αθηνών & Ειδικός Σύμβουλος του ΥΠΕΞ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ Αν. Καθηγητής Δ Π Θ
ΤΑΡΕΚ ΡΑΝΤΟΥΑΝ ο Μορφωτικός Ακόλουθος της Πρεσβείας της Αιγύπτου Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Άλ Άζχαρ
ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΡΟΥΣΣΟΣ Αν. Καθηγητής και Επικεφαλής της Ομάδας Μελέτης για τη Μέση Ανατολή και το Ισλάμ του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

Την Ημερίδα συντονίζει
ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ – ΠΑΤΡΑΓΑΣ
Διδάκτωρ Ισλαμικού Δικαίου Νομικής Σχολής Αθηνών
Η εκδήλωση τελεί με την συνεργασία των
Ελληνική Επιστημονική Εταιρία Σπουδών Μέσης Ανατολής,
Ελληνοαραβικό Επιμελητήριο
Πανεπιστήμιο Κρήτης,

22 σχόλια:

ritsmas είπε...

Αχ βρε θηρίο μου... Ουφ, να δούμε αν θα μπορέσω ναρθω. Η Κέλλυ η Μπουρδάρα ειναι παλιά μου φίλη. Είναι στην έδρα του Βυζαντινού Δικαίου

Unknown είπε...

ναι, προφανώς την κάλεσε ο κυριάκος, δρ ισλαμικού δικαίου!
θα χαρώ πολύ να σε δώ,
εδώ που τα λέμε με τη γριπούλα που κουβαλάω μέρες τώρα είμαι πτώμα, αύριο γιορτάζει ο σεραφείμ κι εγώ θα λείπω, και πριν έχω κάτι λυπητερές να ξεκαθαρίσω, συν κι άλλα κι άλλα...
πολλά και τρομερά.

Roni Bou Saba روني بو سابا είπε...

πολύ σημαντικό γεγονός! επιτέλους ο κόπος σας κ. Ελένη, και τόσων άλλων, αρχίζουν και αποδίδουν καρπούς! Η Ελλάδα πρέπει να στρέφει τα βλέμματά της στην Ανατολή όπου ανήκει, και οι Άραβες να ανοιχτούν στην Ευρώπη μέσω της εξ αιώνων φίλη Ελλάδα..

Unknown είπε...

ρόνυ, με έκανες λιώμα!
σ'ευχαριστώ!
:)
κι εγώ με χίλια δυο, ούτε που σε διάβασα ακόμη! θα επανορθώσω ελπίζω στις διακοπές...

MenieK είπε...

καλή παρουσίαση :-)

A! είπε...

Καλή επιτυχία σε όλα!
Διπλές χαρές, διπλές ευχές, διπλές χαρούμενες γιορτές!

anepidoti είπε...

πρέπει να το πάλεψες, άμπθα μου, έτσι λένε όσοι σε ξέρουν κι έτσι οσμίζομαι κι εγώ η ψιλοάσχετη περί αραβικών σπουδών!
να ξέρεις όμως, σε καμαρώνω και χαίρομαι!
καλή επιτυχία!

shirine nour είπε...

δυστυχώς , λυπάμαι, δεν θα τα καταφέρω... εχω να τελειώσω έργα για αύριο που η έκθεση αρχίζει το σάββατο το μεσημέρι...
κρίμα...πάλι χάνω...:(

raphssodos είπε...

η μία ημερίδα υποδέχεται την άλλη...
μπράβο.
το επόμενο σ/κ θα είμαι κάτω.

κι ένα μπλογκ έτσι που κέρδισε την προσοχή μου:
http://triantara.blogspot.com/2006_12_01_archive.html

τα λέμε κάτω

P. Kapodistrias είπε...

Όλα καλά!

Δες και αυτό
http://pakapodistrias.blogspot.com/2008/12/emotion-pictures.html

P. Kapodistrias είπε...

@ Ρόνι,

Έστω και από εδώ (αφού χαθήακαμε) Καλημέρα!

Unknown είπε...

ραψωδέ δεν είδα ακόμη το μπλογκ, αλλά πρόσεχε τις ... τριαντάρες! ΤΙς σαραντάρες, τις πενηντάρες και τις εξηντάρες! πρόσεχε τις εβδομηντάρες και τις ογδοντάρες!
α, πρόσεχε και τις εικοσάρες! (τις δεκάρες δεν υπάρχει θέμα)...
τελικά, πού να βρεις μια γυναίκα όμορφη, έξυπνη, καλή, κλπ κλπ;
δεν υπάρχουν! μόνο εγώ είμαι!
ΚΑΙ ΕΙΣΑΙ ΠΟΛΥ ΤΥΧΕΡΟΣ ΠΟΥ ΓΝΩΡΙΣΕΣ ΕΜΕΝΑ!

πότε θα συναντηθούμε;
την καλημέρα μου!

Unknown είπε...

π.κ., καλημέρα! ευχαριστώ για το θέμα που έστειλες! είναι πολύτιμο.
δε γίνεται, κάπως θα βρούμε άκρη και θα τα πούμε...
εύχου για σεραφείμ, έχουμε δυσκολίες στο σχολείο.

Unknown είπε...

σιρίν, ελπίζω να κέρδισες το χρόνο σου χτες!
άκουσα εκεί πολύ ενδιαφέρονται πράγματα και κυρίως γνώρισα πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους.
άκουσα και μια πολιτικό, η οποία, ευγενέστατη, ήρθε επειδή την κάλεσαν, μίλησε ωραία αλλά άσχετα, και μετά έφυγε. τα γνωστά. άκουσα και από τον συντονιστή και φίλο μου κυριάκο, ότι η λογοτεχνία και η φιλοσοφία είναι ασφαλώς ως επιστημονικό αντικείμενο κατώτερο από τη νομική ή τις πολιτικές επιστήμες
μου ανέβηκε κάθετα το αίμα στο κεφάλι και φυσικά δεν το άφησα να περάσει έτσι.
ζήτησα το λόγο και εξέφρασα την άποψη ότι ιεράρχηση γνωστικών αντικειμένων με τέτοιο τρόπο δεν επιτρέπεται και δεν υφίσταται.
αυτό που φάνηκε επίσης είναι η σαφής διαφορά ανάμεσα στα γνωστικά αντικείμενα:
δεν έχω χρόνο θα επανέλθω, πάντως πολύ όμορφα ήταν για μένα

Unknown είπε...

ζουζουνάκι, ευχαριστώ και για τις διπλές ευχές σου, καθότι χτες γιόρταζε ο σεραφείμ!
έπεσες διάνα!

Unknown είπε...

μένηεκ, θα αναρτήσω το μπλαμπλά της ε.κ., που τυγχάνει να ... γνωρίζω!
(δλδ κανείς δεν είναι σίγουρο για τίποτε, αλλά, τέλος πάντων!>>>)

Unknown είπε...

ανεπίδοτη, να πάλεψα;
ίσως...
πάντως, κάποτε, που περνούσα από τη γερμανία, κάποιος μου πρότεινε να παντρευτώ έναν τύπο που είχε σχολή 'βαράτε', συγγνώμη 'καράτε'. ε, δεν...

Unknown είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
koptoraptou είπε...

Μαζί με την Ανεπίδοτη καμαρώνω κι εγώ, η άσχετη Νο 2. Να σου ζήσει κι ο παλλίκαρος, Λενιώ μου! Θα μιλήσουμε εμείς. Φιλιά!

Unknown είπε...

:)

Roni Bou Saba روني بو سابا είπε...

Κυρία Ελένη κάνατε μια εύστοχη εισήγηση με καινούργιες πληροφορίες.. για τα άλλα που αναφέρεστε στα σχόλια, γνωστά δεν ήταν;

Unknown είπε...

ρόνι, ένας έξυπνος τύπος, ο μισέλ σερ, έγραφε: ο κόσμος προχωράει αργά. όπως τα δέντρα. τα γενεαλογικά δέντρα.'
ώρες=ώρες νιώθουμε φυλακισμένοι σε ιδέες που δεν έχουν νόημα. νομίζω με το θέμα της ίδρυσης αραβικών σπουδών, κάπως έτσι είναι. οι μεν το θέλουν κατηχητικό της θρησκείας τους, οι δε το θέλουν προβολή των φόβων τους και λεφτά. ταιριάζει, δεν ταιριάζει; και μετά γίνεται ό,τι γίνεται, ή δε γίνεται τίποτα.
σ'ευχαριστώ για την παρέμβασή σου και θελω να μάθω πώς προχωράς! το θέλω πολύ. την καλημέρα μου!