Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2011

έχετε πέντε φράγκα; όχι, δεν έχω.

μπα, και χειρότερη πρέπει να ήταν η απάντησή μου, ενώ στο βάθος μου η σκέψη ήταν: έτσι ψυχρή κι αντιπαθητική που μου φαίνεσαι, δε σου δίνω.

θα 'χουν περάσει 30 χρόνια από τότε: κοίταζα τις βιτρίνες στις βρυξέλλες, και να 'σου μια κυρά και μου λέει: μου δίνετε 5 φράγκα; ας πούμε 5 ευρώ, δλδ δεν ήταν και τελείως ευκαταφρόνητο το ποσό. κι εγώ, με απόλυτη ψυχρότητα και αντιπάθεια, της είπα όχι.

το συζήτησα αυτό με τον πατέρα βασίλειο κριβοσέιν, τον αείμνηστο αρχιεπίσκοπο των ρώσων, αυτόν που όταν ερχόταν στο πανεπιστήμιο, ενέπνεε τέτοιο σεβασμό, που όλοι οι βέλγοι σκίζονταν ποιος θα τον μεταφέρει, τι θα ακούσει, κλπ. αυτός με συμβούλεψε πάντα να δίνω, έστω ένα ελάχιστο τίποτα, 'για να μη σκληραίνει η καρδιά, είναι μια πονηριά αυτό', μου είχε πει γελώντας.
τον άκουσα χρόνια, μα τώρα τελευταία, είναι αλλιώς. πολλά τα θέματα, λίγη προσοχή στους γύρω.
τις προάλλες ανέβαινα προς τον ευαγγελισμό. να μια φιγούρα πάνω σ' ένα παγκάκι. παντελόνι, που κάμισο και σακάκι έκρυβαν ένα γυναικείο σώμα που δυσκολευόσουν να το καταλάβεις γυναικείο. ένα σώμα αδυνατισμένο στο φουλ από την πρέζα. το αδύνατο πρόσωπο φαινόταν μάλλον ψέμματα να λέει: 'πεινάω, δώστε κάτι να φάω'.
όχι, δεν έδωσα, ήμουνα βιαστική. το μυαλό μου με δικιολογούσε: τι να της δώσεις, τη δόση της θέλει να πάρει, τι να γίνει, ...
η διδασκαλία του πατρός βασιλείου μου ήρθε και πάλι στο νου. σκέφτηκα ουσιαστικά τον άνθρωπο που ήταν εκεί, σκέφτηκα ξανά χωρίς να απορρίψω την ηλίθια σκέψη μου γύρω από την πρέζα κλπ, και αφού την είχα προσπεράσει, διέσχισα το δρόμο και πήγα απέναντι όπου υπάρχουν μια σειρά μαγαζάκια, φαγάδικα, κλπ κλπ. μπήκα σε ένα φούρνο. πόσο έχει αυτό; τι είναι εκείνο; έχετε τάδε; δε μου γέμισε το μάτι, πήγα δίπλα, και δίπλα, και δίπλα. κατέληξα λίγο πιο πάνω, κι έδωσα το αστρονομικό ποσό των 4 ευρώ και πήρα μια αλμυρή και μια γλυκιά πίτα, κι ένα νερό. χαρτοπετσέτες και τα συναφή. γύρισα πίσω, και γυρνώντας ξαναδιέσχισα το δρόμο λοξά κατευθυνόμενη προς την γυναίκα που καθόταν στον πάγκο.
πριν προλάβω να μιλήσω, το βλέμμα της φωτίστηκε και με βοήθησε να της πω:
είπες ότι πεινούσες, κι εγώ λοιπόν σου έφερα αυτό. ελπίζω να σου αρέσει.
μου έκανε εντύπωση πως γι' αυτήν οι άνθρωποι δεν ήταν απλώς περαστικοί. η τύπισσα ήταν σαν να κατάλαβε από την αρχή ό,τι παίχτηκε μέσα μου. και προφανώς αυτό τη συγκίνησε. το ευχαριστώ της ήταν τέτοιο που με γέμισε χαρά.
με έκανε να σκεφτώ πως πέρα από το φαγητάκι, η γυναίκα αυτή, βλεποντας αυτή την ελάχιστη διαδρομή που έκανα για χάρη της, συγκινήθηκε.
ίσως και για τις δυο μας μαλάκωσε η καρδιά.
αυτή με βοήθησε να εμπαιδώσω καλύτερα αυτό που έλεγε ο αείμνηστος πατέρας βασίλειος κριβοσέιν...

ο κριβοσέιν έμενε πάνω από τη ρώσικη εκκλησία, απέναντι από το χίλτον βρυξελλών. τότε τουλάχιστον, σήμερα δεν ξέρω, ήταν η γειτονιά για τις ακριβές πόρνες: κυκλοφορούσαν σε πανάκριβα αυτοκίνητα και φεύγανε με τον πελάτη προς άγνωστη κατεύθυνση. πολλές ζούσαν διάφορα δράματα. χτυπούσαν όποια ώρα κι αν ήταν το κουδούνι του πατρός βασιλείου, κι αυτός κατέβαινε και άνοιγε την εκκλησία.
τον μάλωναν οι διάφοροι από την επιτροπή της εκκλησίας, λέγοντας: αν θέλετε να σας σκοτώσουν, κάντε ό,τι θέλετε, μα όταν ανοίγετε εδώ, μπορέί να κλέψουν την εκκλησία!
κι εκείνος κουνούσε το γεροντικό κεφαλάκι του πως 'ναι ναι μα όταν κάποιος έχει ανάγκη τι να κάνουμε'....

τι λέω τώρα...

13 σχόλια:

ειρήνη είπε...

ωραία πράγματα λες

βάλσαμο στην ψυχή μας

agrampelli είπε...

"πάντα να δίνεις, έστω ένα ελάχιστο τίποτα, 'για να μη σκληραίνει η καρδιά"
!!!!!!!
άφωνη.

ποτέ δεν το σκέφτηκα έτσι.πόση σοφία...

Unknown είπε...

ειρήνη, βάλσαμο είναι η συνάντηση ανθρώπων μεταξύ τους, με αλήθεια και ταπείνωση, έτσι το βάλσαμο είναι κι η δική σου παρουσία στο δρομολόγιο της ψυχής μου.

Unknown είπε...

αγραμπελάκι μου, ο πατήρ βασίλειος κριβοσέιν, γιος του υπουργείου γεωργίας επί του τελευταίου ίσως τσάρου, πρώην μοναχός στο άγιο όρος,πρώην εξόριστος, πρώην καθηγητής πατρολογίας στην οξφόρδη, μετά αρχιεπίσκοπος βρυξελλών του πατριαρχείου μόσχας, ήταν μια απίστευτα γλυκιά προσωπικότητα. τώρα που μας διαβάζει μπορεί και να χαμογελάει έτσι γλυκά κι από τον παράδεισο...
η ταπεινοφροσύνη του ήταν όπως και το ανάστημά του: κοντούλης κι αδύνατος, με κρυοπαγημένα δάχτυλα από την εξορία, δε ζητούσε ποτέ καμιά ανταπόκριση από όλα αυτά που έκανε ή έλεγε. ο διάκος του, τον οποίον πολλοί κατηγορούσαν για εκπρόσωπο/κατάσκοπο της τότε εεεσδ, η επιτροπή της εκκλησίας όπου βρισκόταν, δεν αναγνώριζαν εντελώς την αξία που έχει ένας άνθρωπος που δεν αυτοπροβάλλεται καθόλου.
αλλά είχε έναν τρόπο μοναδικό, με το που τον έβλεπες, ακόμη και χωρίς να ξέρεις τίποτα, ήθελες μια θέση κοντά του. γεννήθηκε το 1900 και πέθανε το 1987 όταν μετά από πολλές δεκαετίες του επετράπη να γυρίσει στη ρωσία. λειτούργησε ως επίσκοπος στην εκκλησία που βαφτίστηκε, έπαθε εγκεφαλικό εκεί, ίσως η συγκίνηση και τα γηρατειά να ήταν ένα, έμεινε μια βδομάδα στο νοσοκομείο εκεί, και παρέδωσε την πνοή του και τάφηκε στη γενέτειρά του. αυτό που τον βασάνιζε αυτή τη βδομάδα ήταν ότι οι γιατροί και οι νοσοκόμοι, μη αποδεχόμενοι το μοναστικό του όνομα 'βασίλειος', τον αποκαλούσαν με την ταυτότητα που είχε κάποτε, πριν τα 20 χρόνια...
αιωνία του η μνήμη.

υγ. η επιστημονική ενασχόληση του π. βασιλείου κριβοσέιν ήταν η ελληνική πατρολογία. ειδικότερα, οι δημοσιεύσεις του είχαν να κάνουν με τη μυστική θεολογία. δημοσίευσε κι ένα βιβλίο που μεταφράστηκε στα ελληνικά με τον τίτλο: 'μέσα στο φως του χριστού, η θεολογία του αγίου συμεών του θεολόγου', μα δε θυμάμαι τον εκδοτικό οίκο.
όταν πέθανε, πήγα στο κελί του όπου μοίραζαν στα πνευματικά του παιδιά κάτι από τα πράγματά του. εμένα μου έδωσαν αυτό το βιβλίο, που δεν ξέρω πού έχω τώρα, και μια εικονίτσα χαρτί κολλημένο σε κόντρα πλακέ με τον άγιο νεκτάριο. αυτή η εικονίτσα κατέληξε ως επιθανάτιο σχεδόν δώρο στην αγαπημένη μου αντρέ, που αν δεν έγραψα, κάποτε θα γράψω και για αυτήν...
σε φιλώ αγραμπελάκι!

ΔΙΟΝΥΣΟΣ είπε...

Συγνώμη κορίτσια αλλά η απάντηση στη φιλανθρωπία είναι ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ....
Στην Αθήνα ζητούν οι τοφικομανείς για να συμπληρώσουν 8 ευρώ για την ημερήσια δόση τους,το μόνο που έπεσε,τυχαία δεν νομίζω η τιμή.Ζητούν οι Μπαγκλαντέζοι ευγενικά στα φανάρια συμβουλευμένοι από τους νταβαντζήδες τουςσυνήθως Ελληνες δουλέμπορους που τους εκμεταλλεύονται. Τσιγάρο δίνω με τη χαρά πως μοιράζομαι το Χάρο. Ψωμί δίνω και λαγάνα και σοκολάτα και πορτοκάλια ακόμα και σε περιφερόμενο Μογγόλο στην Αθήνα του 2011,ναι υπάρχει και αυτός.
Τη ψυχή μου και τις γνώσεις μου τις δίνω αφειδώς ακόμα και σε Ρώσους παπάδες.Πριν μια βδομάδα ήμουν με 3ευρώ στη τσέπη για 2 ημέρες δεν τοξερε κανείς....

Theo είπε...

Ελένη, συμφωνώ με τη συμβουλή που σου έδωσε ο π. Βασίλειος. Όταν αρνούμαι να δώσω κάτι σε ανθρώπους που θεωρώ τοξικομανείς ή επαγγελματίες που σε άλλον θα πάνε τα χρήματά μου κι όχι σ' αυτούς, πράγματι αισθάνομαι την καρδιά μου να σκληραίνει. Ο οστεοπαθητικός που μου κάνει κάποιες θεραπείες μού είπε πως το μόνο που θυμάται από ένα βιβλίο για τον γέρο Παΐσιο είναι η συμβουλή του: "Να δίνεις σ' όλους, από λίγο όμως, γιατί συνήθως οι επαίτες είναι άρρωστοι ψυχικά". Μάλλον είχε την ίδια αίσθηση με τον π. Βασίλειο.

Τον γνώρισα τον π. Βασίλειο στο Άγιο Όρος το 1977 ή '78, φοιτητής εγώ, κι έχω μια ή δυο φωτογραφίες μαζί του. Με εντυπωσίασε η απλότητα και η γλυκύτητά του. Μοναχός στην Ι. Μονή Παντελεήμονος, συμμοναστής του π. Σωφρονίου Σαχάρωφ, κατηγορήθηκε για συνεργασία με τους Βουλγάρους στην Κατοχή και απελάθηκε μαζί με τον π. Σωφρόνιο.
Εκπόνησε κριτική έκδοση των έργων του αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου στη σειρά Sources Chretiennes. Το βιβλίο που αναφέρεις, απόσταγμα της σπουδής και της αναστροφής του με τα έργα του Αγίου, κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις "Ακρίτας", αν θυμάμαι καλά, αλλά μάλλον έχει εξαντληθεί (δεν το βρίσκω στο biblionet.gr).

Unknown είπε...

αγαπημένε μου λαμπαδάριε, ακριβώς επειδή σε όλους τυχαίνει για λίγο ή περσότερο καιρό να έχουν μόνο 3 ευρώ στην τσέπη, θα καταλαβαίνουμε καλύτερα ο ένας τον άλλον...
θα μοιραζόμαστε ίσως ακόμη κι αυτά, σε όποια μορφή, γιατί το χάσμα της καπιταλιστικής κοινωνίας θα βαθαίνει εκεί όπου νομίζει.
κι εμείς θα υπάρχουμε ως άνθρωποι εκεί που νομίζουμε κι εμείς, κι όχι εκεί που μας κατευθύνουν κάποιοι...

Unknown είπε...

theo, αφού τον γνώρισες, έχεις κι εσύ την ίδια αίσθηση με μένα.
πριν τον γνωρίσω, θυμάμαι που είχε έρθει σ' ένα συνέδριο στο πανεπιστήμιο της λουβαίν, στο βέλγιο. εγώ τότε ήμουνα βοηθός στο κέντρο αραβικής φιλοσοφίας, κι η καθηγήτρια που το διηύθυνε ήταν η αείμνηστη σιμόν βαν ρίτ. η βαν ριτ ανήκε στην αριστοκρατία του βελγίου, ήταν δηλαδή καθολική με δύο αδελφούς παππάδες καθολικούς και καθηγητές πανεπιστημίου επίσης, ο ένας φιλόσοφος κι ο άλλος φυσικός. ήταν πολύ αυστηρή γυναίκα, και την φοβόντουσαν όλοι. τα λόγια της ήταν μετρημένα και σχεδόν απόλυτα, θα γράψω άλλοτε και γι' αυτήν. αυτή η γυναίκα, δε θα ξεχάσω, μόλις είδε τον πατέρα βασίλειο στο συνέδριο είπε: ελέν, βρείτε έναν τρόπο, θέλω να τον πλησιάσω, θέλω να κάνω κάτι γι'αυτόν, αχ, να μπορούσε ο οδηγός μου να τον πάρει και να τον πάει όπου θέλει, και να μιλήσω έτσι κι εγώ μαζί του! θέλω να πλησιάσω αυτόν τον άνθρωπο...
:)
εγώ βέβαια, που δεν είχα την εύπλαστη αγνή ψυχή αυτής της γυναίκας, δεν είχα καταλάβει ακόμη τίποτε. κι ούτε είχα κάνει τίποτε για κείνον τότε. ούτε ποτέ έκανα.
απλώς, στο κατάλληλο πλήρωμα του χρόνου, κάποιος αγαπημένος φίλος, ο βασιλης ο μαρκεζίνης, με πήγε στην εκκλησία του. αυτό ήταν. ήταν σαν προσανατολισμός και επιβεβαίωση του δρόμου. της Οδού, με κεφαλαίο. ακόμη και τώρα, που έχω χάσει το δρόμο, ακόμη και τώρα, καταλαβαίνω αυτό: την Οδό, κι όσους βρέθηκαν να με κατευθύνουν στην Οδό, που όλοι, είχαν αυτό το κοινό: ο ένας χωρίς να γνωρίζει τον άλλον, να συμμετέχουν σε κάτι κοινό: την αποδοχή αυτής της πορείας.

Α. Παπαγιάννης είπε...

Πόσα ενδιαφέροντα πράγματα μαθαίνει κανείς ακολουθώντας έναν τίτλο που τον τράβηξε γιατί ένιωσε κι ο ίδιος κάποτε το ίδιο δίλημμα... Ευχαριστούμε για τα βιογραφικά του πατρός Βασιλείου, που τον ξέρω μόνο από το βιβλίο του για τον Άγιο Συμεών. Τον μακαριστό πατέρα Σωφρόνιο τον γνώρισα στο Έσσεξ, παραβρέθηκα μάλιστα και στην εξόδιο ακολουθία του. Να έχουμε τις ευχές τέτοιων ανθρώπων.

Theo είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Theo είπε...

Και τον Βασίλη τον Μαρκεζίνη τον γνωρίζω εδώ και κάποιες δεκαετίες.
Έκανε διδακτορικό στο Φριβούργο της Ελβετίας στον άγιο Γρηγόριο Νύσσης με επόπτη ένα νεαρό Γάλλο βενεδικτίνο επίκουρο καθηγητή και τον έπεισε πως τη θεολογία του εν λόγω Αγίου την ακολουθούμε οι Ορθόδοξοι, αντίθετα από τους Ρωμαιοκαθολικούς. Πήγε λοιπόν ο βενεδικτίνος στο Άγιο Όρος το 1982, έγινε μοναχός και σήμερα είναι καλός πνευματικός στη Μονή Σταυρονικήτα.

Να συμπληρώσω για τον Κριβοσέιν πως είναι ἐνας από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με τη θεολογία τους αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και συνέβαλαν στη στροφή προς τους Πατέρες. Είχε εισήγηση για τον Άγιο στο 1ο διεθνές πανορθόδοξο συνέδριο το 1936.

Unknown είπε...

α.παπαγιάννη, δεν είμαι ικανή να γράψω βιογραφία κανενός, μα σίγουρα μου δώσατε την αφορμή να γράψω κάτι πιο συστηματικό για αυτά που έζησα κοντά σε τέτοιους ανθρωπους...
τελικά μάλλον είμαι πολύ τυχερή!

Unknown είπε...

theo, όταν έγραφα το όνομα του βασίλη του μαρκεζίνη, ήμουν περίπου σίγουρη ότι μάλλον τον γνωρίζατε. είχα διαβάσει την υπέροχη διατριβή του πριν ακόμη την παραδώσει, ως φίλη που διαβάζει πριν την τελική ευθεία...
θυμάμαι κι ένα πολύ χαριτωμένο συμβάν: όταν ο βασίλης γύρισε στη λουβαίν από το φράιμπουργκ που είχε πάει για να υπσοτηρίξει τη διατριβή του, είχαμε συναντηθεί στις βρυξέλλες και επιστρέφαμε μαζί στη λουβαίν. στη διαδρομή μου έλεγε τα καθέκαστα κι ήτανε στιγμές ευτυχίας. κι εγώ, την ώρα που ήταν να κατεβούμε από το τρένο, του λέω κοροϊδευτικά: λοιπόν, πάμε να πιάσουμε τον χ (τον καθηγητή για τον οποίον δούλευε στη λουβαίν) και να του πούμε 'κύριε καθηγητά, άντε, ξεκουνηθείτε να μας κάνετε το τραπέζι τώρα!'
και βλέπω το μαρκεζίνη να κερώνει, όπως είναι το στυλ του, χα χα!
ο καθηγητής ήταν ακριβώς μπροστά μας, έτυχε να είναι στο ίδιο τρένο!
και φυσικά μας πήγε σ' ένα υπέροχο εσθιατόριο και φάγαμε σε κάτι ξύλινους δίσκους ένα τόνο κρέας, είχε πολύ μα πολύ πλάκα! καλή τους ώρα όλων...